تعریف تورم و مباحث پایه‌ای اقتصاد

در قسمت دوم گفتیم که طلا یک دارایی ضد تورمی است. در این قسمت قرار است به صورت کامل به تورم بپردازیم . ببینیم که اصلا تورم چیست؟

اگر بخواهیم تورم را به‌صورت علمی تعریف کنیم باید آن را به عنوان افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت معرفی کنیم. اما به زبان ساده به معنای کاهش قیمت خرید یک ارز معین مثل دلار و ریال است.

یعنی اگر امروز با 100 هزار تومن بتونید کالایی رو بخرید و تورم سالانه 20 درصد باشد، سال دیگر همین موقع باید 120 هزار تومان برای آن کالا بپردازید. ولی از آنجایی که گفتیم فقط روی یک ارز تاثیر می‌گذارد،‌ اگر در روز اول قیمت آن لباس معادل 10 دلار بوده باشد هنوز هم معادل 10 دلار است و ارزش دلار هم نسبت به ریال 20 درصد افزایش یافته است. در این مثال خاص دلار از 10 هزار تومان به 12 هزار تومان می‌رسد.

اما تفکر اشتباهی در مورد کاهش تورم و تورم منفی وجود دارد. کاهش تورم هیچ وقت به معنی کاهش قیمت‌ها نیست و تنها به معنی کاهش سرعت رشد قیمت‌هاست. برای کاهش قیمت‌ها احتیاج است که تورم به زیر صفر برسد که بر خلاف چیزی که بنظر می‌رسد، به شدت برای اقتصاد مضر است.

اما چرا تورم بوجود می‌آید؟

افزایش عرضه یا چاپ بی رویه پول ریشه تورم است اما مکانیسم چگونگی ایجاد تورم به 3 نوع تقسیم می‌شود.

اثر کشش تقاضا

وقتی که سیاست چاپ پول طوری باشد که سرعت رشد تقاضا بیشتر از سرعت چاپ پول باشد، تقاضا به صورت دومینویی زیاد می‌شود و چون توان عرضه کافی وجود ندارد در نهایت تورم ایجاد می‌شود.

اثر فشار هزینه

تورم ناشی از فشار هزینه وقتی اتفاق می‌افتد که هزینه‌هایی مثل حقوق و مواد اولیه و دستمزد افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه این اتفاقات عرضه کاهش پیدا می‌کند.

تورم داخلی

تورم داخلی از طرز فکر مردم ناشی می‌شود. وقتی موجی از تورم رخ می‌دهد، مردم با این طرز تفکر که خودشان را از موج بعدی نجات بدهند شروع به خرید کالاهای مورد نیاز می‌کنند. در نتیجه تقاضا بالا رفته و تورم بوجود می‌آید.

انواع تورم

تورم بر اساس سرعتش به 5 دسته مختلف تقسیم می‌شود: تورم خزنده که به تورم زیر 3 درصد گفته می‌شود، بنابر گفته بانک مرکزی آمریکا یا فدرال رزرو 2 درصد بهترین مقدار تورم است که برای رشد اقتصادی بسیار مفید است. تورم رونده که مقدار آن بین 3 تا 10 درصد بوده و برای کشور‌ها و اقتصاد مخرب است. تورم سواره که بیش از 10 درصد است و باعث کاهش ارزش پول کشور می‌شود و مردم برای تامین مایحتاج خود به مشکل می‌خورند. ابر تورم که به مقادیر تورم بالای 50 درصد در ماه گفته می‌شود، این نوع از تورم خیلی نادر است و معمولا در زمان جنگ‌ها و فجایع رخ می‌دهد.

رکود تورمی هم بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شد،‌ در این نوع از تورم نه تنها افزایش قیمت‌ها رو داریم بلکه تمامی بازارها دچار رکود و کساد می‌شوند. رکود تورمی خطرناک ترین نوع تورم است که می‌تواند یک اقتصاد رو فلج کند. برای پیش بینی تورم از شاخص‌های مختلفی مثل CPI‌ و بازدهی اوراق قرضه استفاده می‌شود که در قسمت‌های پیشرفته دوره به آن‌ها می پردازیم.

بازخورد روانی تورم

اما واقعا همه از تورم بدشان می‌آید؟ جواب سوال یک نه بزرگ است. کسانی که سرمایه خود را به‌صورت دلار، طلا، مسکن و ... نگه می‌دارند قطعا از افزایش اسمی ارزش دارایی های خود بدلیل تورم بدشان نمی‌آید. ولی برای کسی که داراییش به صورت ریال است، تورم اصلا چیز خوبی نیست.

تورم بیشتر بر دارایی‌های نامحدود مانند ارز اثر می‌گذارد، اما اثرش روی دارایی‌های ضد تورمی خنثی می‌شود. در قسمت‌های قبلی درباره دارایی‌های ضد تورمی صحبت کردیم. این دفعه شما بگویید که چندتا دارایی ضد تورمی می‌توانید نام ببرید؟

تورم به چه معناست؟

افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت یا به زبان ساده کاهش قدرت خرید یک ارز معین مثل دلار و ریال است.

کاهش تورم به چه معناست؟

کاهش تورم هیچ وقت به معنی کاهش قیمت‌ها نیست و تنها به معنی کاهش سرعت رشد قیمت‌هاست.

انواع تورم چیست؟

تورم خزنده (تا 3 درصد)، تورم رونده (10-3)، تورم سواره (50-10)، ابرتورم (بیش از 50درصد تورم در ماه).

ریشه تورم چیست؟

افزایش عرضه یا چاپ بی رویه پول ریشه تورم است.

رکود تورمی چیست؟

رکود تورمی بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شد،‌ در این نوع از تورم نه تنها افزایش قیمت‌ها رو داریم بلکه تمامی بازارها دچار رکود و کساد می‌شوند. رکود تورمی خطرناک ترین نوع تورم است که می‌تواند یک اقتصاد رو فلج کند.