تعریف صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز
تا اینجای دوره همهچیز را مورد رمزارزها و بلاکچین یاد گرفتیم. در این قسمت میخواهیم ببینیم که چند مدل صرافی داریم و ما باید از کدام صرافی خرید کنیم. پس همراه ما باشید.
صرافیها بهطور کلی به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم میشوند. همانطور که میدانید در صرافیهای متمرکز کنترل امور صرافی در دست شخص سوم است و اطلاعات مشتریان همه در یک دیتا سنتر مشخص جمعآوری میشود ولی استفاده از آن راحت است و پشتیبانی دارد.
اما در صرافیهای غیرمتمرکز بهجای دیتاسنتر از بلاکچین استفاده میشود، کل صرافی یک قرارداد هوشمند است و شخص سومی وجود ندارد و در عوض هیچ جایی برای اشتباه وجود ندارد. اما اگر صرافیهای غیرمتمرکز اینقدر خوب هستند چرا هنوز استفاده از صرافیهای متمرکز بیشتر است؟
قبل از جواب دادن به این سوال باید ببینیم صرافی غیرمتمرکز چیست و چطوری کار میکند؟
صرافی ارزدیجیتال یا DEX از متد خرید و فروش مشابه صرافیهای متمرکز استفاده میکند. اما همونطور که گفتیم شخص سوم و یا دیتاسنتری وجود ندارد و صرافی تماما مبتنی بر بلاکچین ساخته شده است. تفاوت دیگر صرافیهای غیرمتمرکز غیرامانی بودنشان است. بخاطر خاصیت بلاکچین شما نمیتوانید سرمایهتان رو در صرافی نگه دارید چون واسط شما و صرافی ولتتون هست و ارزهای شما تماما روی ولت است و در خود ولت معامله میشود.
پس شیوه انجام معاملات هم متفاوت است. در واقع شما با معامله در صرافیهای ارزدیجیتال با یک الگوریتم پیچیده که توضیحش از حوصله بحث خارج است معامله میکنید. این الگوریتم برای هر صرافی متفاوت است و همزمان چندین کار را انجام میدهد که عبارتند از: تامیننقدینگی، تنظیم قیمت نسبی تمام جفت ارزها، پرداخت سود به تمام تامین کنندگان نقدینگی، دریافت کارمزد و ...
این صرافیها در ابتدا بهجای جمع کردن نقدینگی برای خرید و فروش مستقیم، استخری از هر جفت ارز را بوسیله کاربرانشان میساختند، مثلاETH – MATIC و شما برای معامله این دو ارز یکی از این ارزها را در اختیار استخر قرار میدادید و ارز متقابل آن را برمیداشتید. حالا این وسط یک معامله 3 طرفه انجام میشد که از هرجهت برده؛ یعنی صرافی کارمزد خودش را میگیرد، شما کارتان انجام شده و تامین کننده نقدینگی هم در کنار نگهداری ارزهاسش درآمد کسب کرده است.
بعدها انواع دیگهای از DEX معرفی شدن مثل DyDx که قرارداد هوشمندشان مثل صرافیهای امانی متمرکز تعریف شده بود و میتوانستید ارزهایتان را در صرافی یا بهتره بگوییم قراردادهوشمند نگهداری کنید و از همه مهمتر سفارش خرید تو قیمت مشخصی ثبت کنید.
از آنجایی که در گذشته همه DEXها روی بلاکچین بخصوصی ساخته میشدند هر DEX فقط ارزهای همhن شبکه را پشتیبانی میکرده است. اما اخیرا پشتیبانی از چندین شبکه مختلف به اکثر صرافیها اضافه شده است و این مشکل در حال حل شدن است. همچنین قابلیت سفارش گذاری کم کم در همه صرافیها در حال اضافه شدن است.