در عصری که تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت است، سیستم‌های سنتی امور مالی نیز نیاز به تحولی اساسی دارند. «امور مالی غیرمتمرکز» (دیفای) به عنوان رخدادی نوظهور، این تحول را رقم می‌زند و با حذف واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها و موسسات مالی، انقلابی در نحوه تعامل ما با پول ایجاد می‌کند.

تصور کنید دنیایی را که در آن، تراکنش‌های مالی به سرعت و بدون کارمزدهای گزاف انجام می‌شوند. دنیایی که در آن، وام‌گیری و سرمایه‌گذاری بدون نیاز به فرایندهای پیچیده و کاغذبازی‌های دست و پاگیر امکان‌پذیر است. دنیایی که در آن، هر فرد به طور مستقیم بر دارایی‌های خود کنترل دارد و از شفافیت و امنیت کامل در امور مالی خود برخوردار است. این دنیای رویایی، نه یک رویای دور از دسترس، بلکه آینده‌ای نزدیک است که با ظهور دیفای رقم خواهد خورد.

در ادامه به اعماق دنیای دیفای سفر خواهیم کرد و رمز و راز این فناوری نوین را کشف خواهیم کرد. با ما همراه باشید تا دریابیم که چگونه دیفای مرزهای امور مالی را در هم می‌شکند و دنیایی جدید از فرصت‌ها را برای افراد در سراسر جهان به ارمغان می‌آورد.

دیفای چیست؟

دیفای (DeFi) مخفف Decentralized Finance به معنای امور مالی غیرمتمرکز است. دیفای به مجموعه ای از خدمات و ابزارهای مالی اطلاق می‌شود که بر روی بلاکچین و بدون نیاز به واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها و موسسات مالی ارائه می‌شوند. در دیفای، از قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی فرآیندهای مالی مانند وام، پرداخت و معاملات دارایی استفاده می‌شود. این امر، تراکنش‌ها را سریع‌تر، ارزان‌تر و شفاف‌تر می‌کند.

کاربردهای دیفای

وام‌دهی و وام‌گیری: پلتفرم‌های دیفای به کاربران امکان می‌دهند بدون نیاز به واسطه، وام دریافت کرده یا به دیگران وام دهند. این پلتفرم‌ها از قراردادهای هوشمند برای تعیین نرخ بهره، شرایط وام و تضمین بازپرداخت وام استفاده می‌کنند.

معاملات دارایی: دیفای امکان معاملات سریع و ارزان دارایی‌های مختلف مانند ارزهای دیجیتال، اوراق بهادار و کالاها را فراهم می‌کند. صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) مانند یونی سواپ و Dydx، نمونه‌ای از پلتفرم‌های دیفای هستند که در آن کاربران می‌توانند بدون نیاز به واسطه، دارایی‌های خود را با یکدیگر معامله کنند.

فارمینگ سود: فارمینگ سود یا Yield Farming یکی از سرویس‌های پرطرفدار در حوزه دیفای است. با استفاده از فارمنیگ، کاربران می‌توانند دارایی‌های دیجیتال خود را در استخرهای نقدینگی قفل کنند و در ازای آن سود کسب کنند.

بیمه: دیفای امکان ایجاد سیستم‌های بیمه‌ای غیرمتمرکز را فراهم می‌کند که در آن کاربران می‌توانند بدون نیاز به شرکت‌های بیمه سنتی، خود یا دارایی‌های خود را بیمه کنند. یکی از پرکاربردترین انواع بیمه در حوزه دیجیتال بیمه سرمایه است که از طریق پلتفرم‌های دیفای بیمه محور تسریع می‌شود.

مزایای استفاده از دیفای

عدم نیاز به واسطه: دیفای واسطه‌ها را از معاملات مالی حذف می‌کند و در نتیجه، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و کارایی را افزایش می‌دهد.

شفافیت: تمام تراکنش‌ها در دیفای بر روی بلاکچین ثبت می‌شوند و برای همه قابل مشاهده هستند. این امر شفافیت و ردیابی را در سیستم‌های مالی افزایش می‌دهد.

دسترسی: هر کسی با اتصال به اینترنت می‌تواند از خدمات دیفای استفاده کند. این امر به ویژه برای افرادی که به خدمات مالی سنتی دسترسی ندارند، مفید است.

امنیت: دیفای از فناوری بلاکچین برای تأمین امنیت تراکنش‌ها و دارایی‌ها استفاده می‌کند. بلاکچین به دلیل ماهیت غیرقابل تغییر و رمزنگاری قوی، امن‌ترین بستر موجود برای تراکنش‌های مالی است.

چالش‌های پیش روی حوزه دیفای

با وجود مزایای متعدد، دیفای با چالش‌هایی نیز روبرو است. برای مثال استفاده از خدمات دیفای برای افرادی که با فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند آشنایی ندارند، می‌تواند کمی دشوار یا گیج کننده باشد. مانند هر فناوری آنلاین جدیدی، دیفای نیز در برابر هک و حملات سایبری آسیب‌پذیر است. این موضوع به امنیت بلاکچین مرتبط نمی‌شود و به میزان امنیت خود پلتفرم دیفای بستگی دارد.

مورد دیگری که می‌توان آن را یک چالش برای دیفای در نظر گرفت بحث کارمزدهای تراکنش است. اتریوم اولین و بزرگترین میزبان پلتفرم‌های دیفای است. تا قبل از ارتقا The Merge که اتریوم را از اثبات کار (POW) به اثبات سهام (POS) منتقل کرد میزان کارمزدها در این شبکه به شدت بالا بود و این موجب می‌شد تا کاربران رقبت کمتری به استفاده از پلتفرم‌های دیفای نشان دهند. البته با پیشرفت‌های حاصل شده در سال‌های اخیر و با پیدایش شبکه‌های لایه 2 سرعت تراکنش‌ها افزایش یافته و کارمزد آن‌ها نیز به طرز چشمگیری کاهش یافته است. همچنین شبکه‌های لایه 1 مانند سولانا و آوالانچ و... نیز با تکنولوژی‌های جدید خود توانسته‌اند سطح بالایی از مقیاس‌پذیری را فراهم کنند. با این وجود می‌توان انتظار داشت که میزان کارمزدهای بالا دیگر یک چالش جدی برای حوزه دیفای نیست.

آینده دیفای

با وجود چالش‌ها، دیفای پتانسیل تحول در نحوه انجام امور مالی را دارد. با پیشرفت فناوری بلاکچین و ساده‌تر شدن ابزارهای دیفای، شاهد استفاده گسترده‌تر از دیفای در زمینه‌های مختلف امور مالی خواهیم بود. برای مثال در سال‌های ابتدایی که با مفهوم دیفای آشنا شده بودیم خدمات پلتفرم‌های این حوزه بسیار محدود بودند اما امروزه این پلتفرم‌ها در حال رقابت با همتایان متمرکز خود هستند که محدودیت‌های بسیار کمتری دارند.

جمع بندی

دیفای (DeFi) به مجموعه ای از خدمات و ابزارهای مالی اطلاق می‌شود که بر روی بلاکچین و بدون نیاز به واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها و موسسات مالی ارائه می‌شوند. دیفای از قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی فرآیندهای مالی استفاده می‌کند و مزایای متعددی مانند عدم نیاز به واسطه، شفافیت، دسترسی و امنیت را ارائه می‌دهد.

با وجود چالش‌هایی مانند پیچیدگی، خطرات امنیتی، فقدان مقررات و نوسانات بازار، دیفای پتانسیل تحول در نحوه انجام امور مالی را دارد. با پیشرفت فناوری بلاکچین و ساده‌تر شدن ابزارهای دیفای، شاهد استفاده گسترده‌تر از دیفای در زمینه‌های مختلف امور مالی خواهیم بود.

درباره رمزارز نُسانا

فهرست