پروژه Scroll اعلام کرد که با دستیابی به وضعیت «مرحله ۱» تمرکززدایی، به نخستین راهکار لایه‌دومی اتریوم با استفاده از اثبات‌های دانش صفر (zk-proofs) تبدیل شده که وابستگی به یک اپراتور مرکزی را کاهش داده و امنیت و عدالت بیشتری برای کاربران فراهم می‌آورد. در ادامه، به مهم‌ترین ویژگی‌های رول آپ Scroll در اتریوم میپردازیم.
مهم‌ترین ویژگی‌های رول آپ Scroll در اتریوم
به‌روزرسانی Euclid در Scroll، تراکنش‌های مقاوم در برابر سانسور را ممکن می‌سازد، پنجره‌ای برای خروج کاربران به‌صورت مستقل ایجاد می‌کند و همچنین محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای برای اختیارات شورای ایمنی تعیین کرده است. افزون بر این، ابزار جدیدی با نام OpenVM که با همکاری پروژه Axiom توسعه یافته، تراکنش‌های بزرگ را به اثبات‌های کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم می‌کند و به پایداری و بهره‌وری بیشتر سیستم کمک می‌کند.
در پستی در شبکه X، Scroll اعلام کرد که با رسیدن به مرحله اول توسعه، گام مهمی در مسیر تمرکززدایی برداشته است. آن‌ها تأکید کردند:
«اگرچه رول آپ Scroll در اتریوم از ابتدا از سیستم zk-proof کامل و عملیاتی برخوردار بوده، کاربران همچنان مجبور بودند به سکان‌دار متمرکز اعتماد کنند تا با سانسور یا قطعی مواجه نشوند. اما اکنون این اعتماد اجباری حذف شده است.»
به‌بیان دیگر، حتی اگر اپراتور مرکزی از کار بیفتد یا اقدام به سانسور کند، کاربران همچنان می‌توانند تراکنش‌های خود را ارسال کنند. این موضوع گامی مهم در تضمین مقاومت سیستم در برابر اختلالات عمدی یا فنی به شمار می‌رود.
مراحل تمرکززدایی در Rollupها
در مسیر تمرکززدایی، رول‌آپ‌ها از «مرحله صفر» (Stage 0) شروع می‌کنند که کنترل کامل با تیم پروژه است. در «مرحله یک» (Stage 1)، قراردادهای هوشمند نقش محوری می‌گیرند ولی یک شورای ایمنی نیز امکان مداخله دارد. نهایتاً در «مرحله دو» (Stage 2)، سیستم کاملاً غیرمتمرکز شده و تنها از طریق کد اجرا می‌شود، بدون دخالت هیچ نهاد مرکزی.
به‌روزرسانی Euclid که اخیراً با رأی کاربران تصویب شده، تضمین می‌کند که در صورت توقف یا سانسور از سوی اپراتور اصلی، تراکنش‌ها همچنان قابل ثبت در شبکه اتریوم خواهند بود. این تغییر، مشکل بزرگی را برای ابزارهایی مانند Scroll برطرف می‌کند.
نقش ابزار OpenVM و همکاری با Axiom
Scroll برای حل مشکل اثبات تراکنش‌های بزرگ، با پروژه Axiom همکاری کرده و ابزاری به نام OpenVM طراحی کرده است. این ابزار، اقدامات بزرگ کاربران را به اجزای کوچکتر تقسیم می‌کند که اثبات‌پذیر و قابل اجرا باشند. در نتیجه، تراکنش‌های بزرگ به‌جای ایجاد اختلال در سیستم، فقط زمان بیشتری برای اثبات نیاز دارند.
نقش شورای ایمنی و فرآیند تصویب تغییرات
برای حفاظت از کاربران، تمامی تغییرات سیستمی باید ابتدا با رأی‌گیری تصویب شوند و سپس یک دوره انتظار سه‌روزه داشته باشند. این زمان به کاربران اجازه می‌دهد در صورت مخالفت با تغییرات، از سیستم خارج شوند.
شورای ایمنی، نهادی متشکل از ١٢ نفر است که با مقررات سخت‌گیرانه‌ای کنترل می‌شود:
- حداقل ٩ نفر باید با هر تصمیمی موافق باشند.
- حداقل ٧ نفر از اعضا نباید در استخدام Scroll باشند.
- حداکثر ٢ عضو از ١٢ نفر می‌توانند نماینده Scroll باشند.
رقابت رول آپ Scroll در اتریوم با سایر پروژه‌ها و چشم‌انداز آینده
با وجود پیشرفت‌های فنی، Scroll از زمان راه‌اندازی خود در سال ٢٠٢٣ با چالش‌هایی مواجه بوده است. این پروژه نسبت به رقبایی مانند zkSync Era و Polygon zkEVM دیرتر وارد بازار شد. با این حال، Scroll اکنون اعلام کرده که هدف بعدی آن دستیابی به «مرحله دو» تمرکززدایی است؛ جایی که حتی شورای ایمنی نیز قدرت مداخله اضطراری نخواهد داشت.
