صرافی متمرکز و غیرمتمرکز

صرافی متمرکز (CEX) در مقابل صرافی غیرمتمرکز (DEX) – تفاوت های کلیدی

صرافی‌های ارزهای دیجیتال به عنوان دروازه ورود هر فردی به دنیای شگفت‌انگیز کریپتو عمل می‌کنند. صرافی‌های کریپتو رایج‌ترین مقصد برای خرید و فروش ارزهای رمزپایه انتخابی شما هستند. با این حال، بحث صرافی متمرکز در مقابل صرافی غیرمتمرکز به دلایل موجهی در سرفصل اخبار کریپتو قرار گرفته است. از آنجایی که هر دو خدمات مالی رمزارز ها را ارائه می دهند کاربران کریپتو در مورد انتخاب یک پلت فرم معاملاتی مناسب از دو دسته محبوب سردرگم هستند. کدام یک صرافی ارز دیجیتال بهتر است؟

در حالی که صرافی های متمرکز ممکن است به عنوان یکی از نیروهای مسلط در صنعت کریپتو عمل کنند; صرافی های غیرمتمرکز حضور خود را پر رنگ تر می کنند. بنابراین، برای دستیابی به یک انتخاب مناسب بین این دو، مهم است که یک مقایسه واضح CEX در مقابل DEX ترسیم کنیم. بحث زیر یک طرح کلی از تفاوت‌های بین صرافی‌های متمرکز و صرافی‌های غیرمتمرکز در دنیای کریپتو ارائه می‌کند.

صرافی رمزارز چیست؟

قبل از مروری بر تفاوت DEX و CEX، اجازه دهید یک درک اساسی از صرافی رمز ارزی را مرور کنیم. صرافی‌های کریپتو اساساً بورس‌های دنیای کریپتو هستند. درست همانطور که می توانید دارایی هایی مانند سهام و مشتقات را در بورس خرید و فروش کنید; صرافی های کریپتو نیز به شما امکان خرید و فروش توکن ها و کوین های مبتنی بر بلاک چین را می دهند. دو نوع قابل توجه صرافی ارزهای دیجیتال شامل پلتفرم‌های نسل اول ; که ماهیت متمرکزتری داشتند، و مجموعه‌ای از صرافی‌های غیرمتمرکز که اخیراً در حال ظهور هستند.

در حالی که هر دو در بحث تبادل کریپتو خدمات ارائه می‌کنند، اما در بسیاری از عوامل دیگر با هم تفاوت دارند. به عنوان مثال، نوع مبادله نقش مهمی در تعیین نحوه عملکرد یک معامله خاص دارد. در عین حال، ویژگی‌های کاربر و انعطاف‌پذیری نیز در دو نوع صرافی به طور قابل توجهی متفاوت است. بنابراین، یک مرور کلی از دو نوع صرافی رمزنگاری می‌تواند ذهنیت مناسبی را برای مقایسه بین آنها ایجاد کند.

صرافی های متمرکز چیست؟

همانطور که از نام آن پیداست، صرافی‌های متمرکز; صرافی‌های رمزنگاری هستند که توسط سازمان‌های متمرکز ایجاد شده‌اند که بر مالکیت صرافی کنترل دارند. سازمان متمرکز به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان عمل می کند. برخی از نمونه های رایج صرافی های متمرکز عبارتند از Coinbase، Gemini و Binance.

برجسته ترین نکته در تفاوت DEX و CEX به وضوح بر نحوه عملکرد صرافی های متمرکز به عنوان بانک متمرکز است. می‌توانید رمزارز خود را در کیف پول مرکزی صرافی سپرده گذاری کنید، که در کنترل سازمان متمرکز باقی می‌ماند. صرافی های متمرکز همچنین مستندسازی و اجرای معاملات کریپتو در سیستم های داخلی را تسهیل می کند.

صرافی های متمرکز طیف گسترده ای از مزایا را به همراه دارند، از جمله راه هایی که برای مبتدیان ارزهای دیجیتال مناسب هستند. رابط کاربری ساده تر و پشتیبانی شرکتی، بازیابی دارایی های رمزنگاری شما را آسان می کند. علاوه بر این، صرافی‌های متمرکز نیز تضمین نقدینگی بهتر را با کاربران بیشتری که در پلتفرم‌های صرافی متمرکز ارز دیجیتال درگیر هستند، فراهم می‌کند.

از سوی دیگر، صرافی‌های متمرکز به دلیل کاستی‌هایشان در بحث مقایسه CEX و DEX کاملاً بی‌عیب نیستند. به عنوان مثال، صرافی‌های متمرکز نیاز به تأیید KYC (احراز هویت)  دارند که اصول اولیه ارزهای دیجیتال، مانند ناشناس بودن کاربر را نقض می‌کند. در عین حال، صرافی های متمرکز تمام ارز های سپرده شده را (در کنترل شرکتی که صرافی را اداره می کند) دارند. بنابراین، صاحبان کریپتو کنترل کاملی بر دارایی های خود در صرافی های متمرکز ندارند.

صرافی های غیرمتمرکز چیست؟

پاسخ به “DEX و CEX چیست؟” برای ترسیم یک نمای کلی از تفاوت های احتمالی بین آنها ضروری است. پس از تعریف و بررسی اجمالی صرافی های متمرکز، باید مشتاق باشید تا از صرافی های غیرمتمرکز مطلع شوید. همانطور که از نام آن پیداست، صرافی های غیرمتمرکز اساساً همتای صرافی های متمرکز با ساختار متفاوت هستند. شما به وضوح می‌توانید حدس بزنید که صرافی‌های غیرمتمرکز از کنترل هر نهاد واحدی آزاد هستند و به عنوان واسطه عمل می‌کنند. صرافی های غیرمتمرکز در واقع قراردادهای هوشمندی هستند که برای ارائه تراکنش های همتا به همتا طراحی شده اند.

(درباره قرارداد های هوشمند بیشتر بدانید)

بهترین مورد در باره DEXها  این است که برای تعامل با آنها نیازی به تأیید KYC ندارید. دو دسته قابل توجه صرافی های غیرمتمرکز شامل DEX های دارای کتاب سفارش(order book) و سازندگان بازار خودکار(automated market makers) یا به اختصار AMM DEX هستند. نسل اول صرافی‌های غیرمتمرکز از مدل سفارشی مرسوم که در صرافی‌های متمرکز استفاده می‌شود، پیروی کردند.

برخی از نمونه‌های رایج DEXهای کتاب سفارش شامل پروتکل Gnosis یا LoopRing است. DEX های کتاب سفارش برای انجام  تراکنش ها در بین کاربران فردی به جای پلت فرم های مرکزی به الگوریتم ها متکی هستند. قراردادهای هوشمند به مستندسازی تراکنش ها در دفترچه های سفارش DEX کمک کردند. بنابراین، DEX های کتاب سفارش، سازمان متمرکز را با الگوریتم جایگزین کردند و تمرکززدایی را تضمین کردند. با این حال، بدون توجه به مزایای تمرکززدایی، مدل کتاب سفارش از نظر کارایی ضعیف است.

در نتیجه، DEX های بازارساز خودکار(Automated Market Maker) برای حل یک مشکل قابل توجه در مبادلات غیرمتمرکز، یعنی نقدینگی، وارد صحنه شدند. برخی از نمونه‌های متداول Automated Market Maker یا AMM DEX عبارتند از Compound، Uniswap و SushiSwap.

DEX به جای اینکه منتظر سفارشات خرید و فروش منطبق باشد; با استفاده از استخرهای نقدینگی که از کاربران تامین می شود، متکی است. افرادی که دارایی‌های خود را در استخر نقدینگی سرمایه‌گذاری می‌کنند، توکن ‌های حاکمیتی دریافت می‌کنند که حاکمیت توزیع شده در صرافی را نیز تضمین می‌کند.

تفاوت های قابل توجه

شرح مفصل صرافی های متمرکز و صرافی های غیرمتمرکز اطلاعات کافی را برای مقایسه آنها ارائه می دهد. یکی از اولین چیزهایی که در مقایسه صرافی متمرکز در مقابل صرافی غیرمتمرکز به آن توجه می کنید این است که DEX ها کاستی های زیادی را در صرافی های متمرکز برطرف کرده اند.

در عین حال، صرافی‌های غیرمتمرکز نیز مشکلات منحصربه‌فردی برای خود دارند. بنابراین، شما نیاز به مقایسه دقیق بین CEX و DEX بر اساس عوامل خاص مربوط به قابلیت استفاده آنها دارید. در اینجا برخی از تفاوت های قابل توجه در مقایسه بین صرافی های رمزنگاری متمرکز و غیر متمرکز وجود دارد.

• نگهداری دارایی ها

یکی از مهمترین جنبه ها در تفاوت “DEX و CEX ” نگهداری دارایی ها است. چه کسی بر دارایی های رمزنگاری که در یک صرافی متمرکز یا غیرمتمرکز سپرده گذاری می کنید، کنترل دارد؟ آیا دارایی های رمزنگاری خود را مستقیماً در مالکیت خود نگه می دارید یا آنها را تحت کنترل صرافی قرار می دهید؟

در مورد صرافی های متمرکز، قبل از شروع معامله، باید دارایی های خود را در اختیار صرافی قرار دهید. صرافی های غیرمتمرکز به شما این امکان را می دهد که دارایی های خود را با کنترل انحصاری بر روی آنها نگهداری کنید. با این حال، ماهیت بدون نگهبانی صرافی‌های غیرمتمرکز همچنین مستلزم تمرکز بیشتر بر روی امنیت کلیدهای خصوصی شماست.

• مقررات

با اینکه DEX ها اخیرا محبوب تر شده اند اما با برخی از موانع نظارتی هم رو به روو بودند. چگونه صرافی های غیرمتمرکز به طور ناگهانی محبوب شده اند؟ پاسخ به وضوح در این واقعیت مشهود است که صرافی های غیرمتمرکز برخی از موانع نظارتی را دور زده اند.

واضح ترین تفاوت بین CEX و DEX این است که یک DEX از استانداردهای KYC یا AML پیروی نمی کنند. بدیهی است که این موضوع صرافی های غیرمتمرکز را از هرگونه نگرانی در مورد تأیید KYC یا رویه های AML رها می کند. با این حال، سرمایه گذاران نهادی تمایل کمتری دارند تا علاقه خود را به پلتفرم هایی که از انطباق KYC و AML پیروی نمی کنند، نشان دهند.

• نقدینگی

یکی دیگر از نکات مهم در مقایسه CEX و DEX کریپتو، توجه به نقدینگی را جلب می کند. ممکن است تصور کرده باشید که DEX ها در بحث نقدینگی برنده هستند; به خصوص به دلیل استفاده از استخرهای نقدینگی در AMM DEX. با این حال، نگرانی های زیادی وجود دارد که بر نقدینگی صرافی های غیرمتمرکز تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، صرافی‌های غیرمتمرکز در مقایسه با CEX در مورد سرمایه‌گذاران بزرگ به دلیل نارسایی‌های نظارتی باید بیشتر با مشکل مواجه شوند.

DEX های جدید و نوظهور نمی توانند از نظر نقدینگی با صرافی های متمرکز بزرگ و جاافتاده رقابت کنند. بدون نقدینگی مطلوب، صرافی‌های غیرمتمرکز به دلیل نگرانی از هزینه‌های اضافی بی‌سابقه یا لغزش، برای سفارش‌های بزرگ مناسب نیستند. با این حال، پروتکل‌های تجمیع‌کننده و انطباق جدید به‌تدریج به عنوان راه‌حل‌های مناسب برای مشکلات نقدینگی در مبادلات غیرمتمرکز ظاهر می‌شوند.

• گزینه های معاملاتی

همچنین می توانید تفاوت DEX و CEX را در مورد گزینه های معاملاتی ارائه شده در صرافی های ارز دیجیتال بیابید. صرافی‌های رمزنگاری متمرکز طیف گسترده‌ای از گزینه‌های معاملاتی را برای کاربران فراهم می‌کنند; از جمله وام و قرض کریپتو، ایردراپ، معاملات آتی، معاملات اسپات و اهرمی. در حالی که برخی از DEX ها برخی از این گزینه های معاملاتی را ارائه می دهند; بیشتر کار روی صرافی های غیرمتمرکز حول محور وام دهی و استقراض کریپتو می چرخد.

• دسترسی

جنبه در دسترس بودن نیز یک نکته مهم در مقایسه صرافی متمرکز در مقابل صرافی غیرمتمرکز است. سازمان‌های متمرکز صرافی‌های متمرکز را اداره می‌کنند و بیشتر در معرض خرابی هستند. به عنوان مثال، صرافی‌های متمرکز می‌توانند دسترسی به کاربران را برای به حداقل رساندن ضرر در صورت سقوط گسترده بازار کاهش دهند. برعکس، صرافی های غیرمتمرکز همچین مسئله ای ندارند زیرا هیچ واسطه ای ندارند. شما همیشه می توانید بدون توجه به خرابی های بازار به DEX ها دسترسی داشته باشید و از دارایی های خود همانطور که می خواهید استفاده کنید.

سخن پایانی

برداشت نهایی در مورد بحث CEX و DEX نشان می دهد که صرافی های غیرمتمرکز راه طولانی در پیش دارند. بدیهی است که صرافی های غیرمتمرکز به عنوان جایگزین آسان تری نسبت به صرافی های متمرکز ظاهر شده اند. به عنوان مثال، شما نیازی به تأیید KYC یا فشاری برای سپردن کنترل دارایی‌های رمزنگاری خود در صرافی ندارید. با این حال، مزایای صرافی های غیرمتمرکز نیز منجر به برخی پسرفت ها مانند عدم اعتماد سرمایه گذاران نهادی می شود.

از سوی دیگر، صرافی‌های متمرکز با طراحی‌های رابط کاربری انعطاف‌پذیر، سهولت استفاده بهتری را ارائه می‌دهند. در حال حاضر، صرافی های متمرکز اولین نقطه ورود برای هر کسی است که علاقه مند به کاوش در فضای کریپتو است. با این حال، صرافی‌های غیرمتمرکز این پتانسیل را دارند که آینده مالکیت و تجارت کریپتو را متحول کنند.

پایان