زمانی که بیت کوین در سال ۲۰۰۹ پا به میدان گذاشت، مفهوم استخراج بیت کوین نیز به دنیای ارزهای دیجیتال معرفی شد. استخراج‌کنندگان مسئول تأیید تراکنش‌ها و ایجاد سکه‌های جدید هستند و در ازای تلاش‌های خود، جوایز بیت کوینی دریافت می‌کنند. با توجه به ارزش بیت کوین، دریافت آن به عنوان پاداش پیشنهادی وسوسه‌انگیز است. بدون شک بسیاری از ما حداقل برای مدت کوتاهی به استخراج بیت کوین فکر کرده‌ایم، اما وقتی کمی بیشتر به این موضوع پرداخته می‌شود، متوجه می‌شویم که این فرآیند به آن اندازه که به نظر می‌رسد جذاب نیست. در این راهنما، دقیقا توضیح خواهیم داد که استخراج بیت کوین در ایران چگونه کار می‌کند و آیا هنوز به صرفه است یا خیر.
استخراج بیت کوین چیست؟
استخراج بیت کوین فرآیند تأیید تراکنش‌ها و ضرب سکه‌های جدید است. از آنجایی که بیت کوین غیرمتمرکز است، هیچ مرجع مرکزی برای مدیریت تراکنش‌ها یا صدور سکه‌ها مانند ارزهای دولتی وجود ندارد. این وظیفه به عهده استخراج‌کنندگان بیت کوین است که می‌توانند هر کسی باشند. برای ثبت تراکنش‌ها، بیت کوین از یک بلاکچین استفاده می‌کند، یک دفتر کل عمومی که شامل تمام تراکنش‌های بیت کوین است. استخراج‌کنندگان هر بلاک را بررسی می‌کنند و پس از تأیید آن، بلاک را به بلاکچین اضافه می‌کنند.
در ازای کمک به حفظ امنیت شبکه، استخراج‌کنندگان با افزودن بلاک‌ها، جوایز بیت کوینی دریافت می‌کنند. این جوایز از طریق کارمزد تراکنش‌ها و ایجاد سکه‌های جدید بیت کوین پرداخت می‌شود. با این حال، حداکثر عرضه بیت کوین به ۲۱ میلیون سکه محدود است. زمانی که این تعداد به گردش درآید، جوایز به طور کامل از طریق کارمزد تراکنش‌ها پرداخت خواهد شد.
استخراج بیت کوین در ایران چطور انجام می‌شود؟
فرآیند استخراج بیت کوین همیشه با یک بلاک شروع می‌شود که شامل گروهی از تراکنش‌ها است. این تراکنش‌ها قبلاً یک بررسی امنیتی اولیه توسط شبکه انجام داده‌اند تا تأیید شود که فرستنده مقدار کافی بیت کوین دارد و کلید درست کیف پول بلاکچین خود را ارائه داده است.
در ادامه مراحل استخراج یک بلاک به این صورت است:
۱. شبکه یک هش (رشته‌ای از کاراکترها) برای بلاک تراکنش‌ها ایجاد می‌کند. بیت کوین از الگوریتم SHA-256 برای این کار استفاده می‌کند و همیشه هش‌هایی با ۶۴ کاراکتر تولید می‌کند.
۲. استخراج‌کنندگان بیت کوین شروع به تولید هش‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای استخراج می‌کنند. هدف این است که هش هدف را تولید کنند — هشی که کوچکتر یا مساوی با هش بلاک باشد.
۳. اولین استخراج‌کننده‌ای که هش هدف را تولید کند، بلاک را به نسخه خود از بلاکچین بیت کوین وصل می‌کند.
۴. سایر استخراج‌کنندگان و نودهای امنیتی بیت کوین بررسی می‌کنند که آیا بلاک درست است یا نه. اگر درست باشد، بلاک به بلاکچین رسمی بیت کوین اضافه می‌شود.
۵. سپس استخراج‌کننده بیت کوین جوایز بلاک را دریافت می‌کند.
بلاک‌ها مقدار مشخصی بیت کوین به عنوان پاداش دارند؛ این مقدار برای هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک استخراج‌شده نصف می‌شود (که به آن هاوینگ پاداش بیت کوین یا halving گفته می‌شود). این سیستمی که بیت کوین از آن استفاده می‌کند، به نام اثبات کار شناخته می‌شود، زیرا استخراج‌کنندگان باید اثبات کنند که از قدرت پردازشی در طول فرآیند استخراج استفاده کرده‌اند. آنها این کار را با ارائه هش هدف انجام می‌دهند.
یک نکته مهم درباره استخراج بیت کوین این است که شبکه برای حفظ تولید یک بلاک در هر ۱۰ دقیقه، سطح دشواری را تغییر می‌دهد. وقتی استخراج‌کنندگان بیشتری وارد شبکه می‌شوند یا از دستگاه‌های استخراج با توان پردازشی بالاتر استفاده می‌کنند، دشواری استخراج افزایش می‌یابد.
چه عواملی سود استخراج بیت کوین در ایران را تعیین می‌کنند؟
استخراج بیت کوین در ایران معمولاً برای افراد دیگر سودآور نیست، به دلیل هزینه‌های بالای آن و رقابت زیاد. اگر سرمایه بالایی به این کار اختصاص دهید، شاید بتوانید به سود محدودی دست یابید. در اینجا عوامل اصلی که تعیین‌کننده میزان درآمد شما از استخراج بیت کوین هستند آورده شده است:
- هزینه دستگاه استخراج: ASICهای با کیفیت از حدود ۲۰۰۰ دلار تا بیشتر از ۱۵,۰۰۰ دلار قیمت دارند؛ که موجب می‌شود استخراج بیت کوین در ایران با وجود قیمت بالای دلار به سرمایه اولیه بالایی نیاز داشته باشد.
- نرخ هش: تعداد هش‌هایی که دستگاه استخراج می‌تواند در هر ثانیه تولید کند. هرچه این نرخ بیشتر باشد، درآمد شما بیشتر خواهد بود. این معیار به صورت ترهاش در ثانیه (TH/s) بیان می‌شود، که نشان‌دهنده تعداد تریلیون‌ها هش است که دستگاه در هر ثانیه تولید می‌کند.
- کارایی: میزان انرژی که دستگاه استخراج نیاز دارد. این معیاری است که به صورت ژول در ترهاش (J/TH) یا وات در ترهاش (W/TH) بیان می‌شود، به این معنی که دستگاه برای تولید یک تریلیون هش چقدر انرژی نیاز دارد.
- هزینه‌های برق: قیمت برقی که برای استخراج بیت کوین می‌پردازید. تنها راه سودآوری از استخراج بیت کوین، داشتن برق ارزان است.
- قیمت بیت کوین: بیت کوین بسیار نوسان دارد و درآمد شما بستگی به تغییرات قیمت آن دارد.
سود استخراج بیت کوین در ایران چقدر است؟
خوشبختانه، نیازی به محاسبه دقیق خودتان ندارید. بسیاری از محاسبه‌گرهای سودآوری استخراج در دسترس هستند که می‌توانید هزینه برق خود را وارد کنید و این محاسبه‌گرها میزان درآمدی که می‌توانید در روز، ماه و سال از استخراج بیت کوین به دست آورید را به شما نشان خواهند داد. برای پیدا کردن این محاسبه‌گرها می‌توانید عبارت «Bitcoin Mining Calculator» را جستجو کنید.
برای مثال، نرخ تعرفه برق در نیمه دوم سال ۱۴۰۳، معادل ۷۵۴۲ ریال به ازای هر کیلووات ساعت است. اگر این عدد را در یک محاسبه‌گر استخراج بیت کوین وارد کنید، می‌بینید که سود استخراج بیت کوین در ایران معادل این تصویر خواهد بود:
برای محاسبه مدت زمانی که طول می‌کشد تا به سود برسید، کافی است درآمد خود را تقسیم بر هزینه دستگاه استخراج کنید. در بیشتر موارد، این زمان بیشتر از دو سال و اغلب بیشتر از سه سال است. همچنین باید به یاد داشته باشید که این زمان ممکن است به دلیل افزایش سختی استخراج حتی بیشتر طول بکشد.
یکی دیگر از مشکلات این است که دستگاه‌های استخراج عمر محدودی دارند. با نگهداری و مراقبت مناسب، معمولاً عمر مفید آنها بین سه تا پنج سال است، اما اغلب تا سه سال دستگاه‌ها منسوخ می‌شوند. با ورود دستگاه‌های جدیدتر و با کارایی انرژی بیشتر که نرخ هش بالاتری دارند، دستگاه‌های قدیمی‌تر کمتر درآمد دارند.
در نتیجه، استخراج بیت کوین به طور کلی سودآوری بسیار محدودی دارد و نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه زیاد دارد. بهتر است به جای استخراج، یاد بگیرید چگونه در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنید و آن پول را صرف خرید سکه‌ها کنید.
قوانین استخراج بیت کوین در ایران
خوب است بدانید که ایران یکی از کشورهای پیشرو در زمینه قانون‌گذاری استخراج ارزهای دیجیتال است. دولت ایران در سال ۲۰۱۹ به طور رسمی استخراج بیت کوین را به رسمیت شناخت و قوانینی شفاف و تا حدودی حمایتگر در این رابطه تنظیم کرد. استخراج بیت کوین در ایران کاملا قانونی است، اما ماینرها باید هزینه بیشتری برای برق مصرفی خود بپردازند، خارج از شهرهای بزرگ بیت کوین استخراج کنند و همچنین بیت کوین‌های استخراج شده را به بانک مرکزی بفروشند.
درک ریسک‌های استخراج بیت کوین در ایران
بزرگترین ریسک استخراج بیت کوین این است که شما نتوانید هزینه‌های شروع خود را بازپس بگیرید. دستگاه‌های ASIC ارزان نیستند و آنهایی که قدرت پردازشی کافی دارند معمولاً حداقل ۲۰۰۰ دلار هزینه دارند. اگرچه می‌توانید گزینه‌های ارزان‌تری پیدا کنید، اما باید بدانید که پرداخت کمتر به معنی درآمد کمتر است.
ممکن است قادر به بازپرداخت هزینه‌ها و کسب سود باشید، اما درآمد استخراج ناپایدار است. اگر قیمت بیت کوین کاهش یابد، درآمد شما نیز کاهش خواهد یافت. همچنین افزایش سختی استخراج می‌تواند به سود شما آسیب بزند.
در حالی که استخراج‌کنندگان بالقوه معمولاً بر سودآوری تمرکز می‌کنند، جنبه‌های دیگری نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. بیت کوین به هیچ عنوان یک ارز دیجیتال دوستدار محیط‌زیست نیست. استخراج آن از مقدار زیادی برق استفاده می‌کند و برای محیط‌زیست بسیار مضر است.
همچنین می‌تواند باعث خطرات ایمنی شود اگر مراقب نباشید. دستگاه‌های استخراج می‌توانند سیستم برق منزل شما را آسیب بزنند یا شبکه برق را بیش از حد بارگذاری کنند. حتی گزارش‌هایی از آتش‌سوزی‌ها در فارم‌های استخراج بدون طراحی مناسب و تهویه صحیح وجود داشته است.
نتیجه‌گیری – آیا استخراج بیت کوین در ایران بصرفه است؟
اگر حساب و کتاب کنید، احتمالاً متوجه خواهید شد که استخراج بیت کوین در ایران سودی نجومی ندارد. معمولاً حداقل دو سال طول می‌کشد تا هزینه دستگاه استخراج خود را جبران کنید، به این شرط که با هیچ مشکلی مانند مشکلات شبکه برق یا کاهش قیمت بیت کوین مواجه نشوید.
شاید بهتر باشد به جای استخراج بیت کوین، پولی که برای این کار اختصاص داده‌اید را صرف خرید بیت کوین کنید. اگر قیمت بیت کوین افزایش یابد، با سرمایه‌گذاری خود سود خواهید کرد که در صورت انجام استخراج چنین سودی حاصل نمی‌شود. همچنین می‌توانید به سرمایه‌گذاری در انواع مختلف ارزهای دیجیتال فکر کنید. می‌توانید به صورت مستقیم از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال، از جمله صرافی ارزینجا، در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنید.
