به گزارش ارزینجا، در معاملات فیوچرز (Futures)، یکی از خطرات اصلی که معامله‌گران با آن مواجه هستند، لیکوئید شدن (Liquidation) یا تسویه اجباری است. این اتفاق زمانی می‌افتد که سرمایه‌گذار به دلیل استفاده از اهرم (Leverage) و نوسانات بازار، توانایی پوشش ضررهای خود را از دست می‌دهد و موقعیت‌های باز او توسط پلتفرم معاملاتی بسته می‌شود. در این مقاله، به بررسی مفهوم لیکوئید شدن و راهکارهایی برای جلوگیری از آن خواهیم پرداخت.
لیکوئید شدن چیست؟
لیکوئید شدن به معنای بسته شدن موقعیت‌های (پوزیشن‌ها) باز معامله‌گران به صورت خودکار توسط صرافی است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که مقدار ضرر به حدی برسد که مارجین (حاشیه) موجود در حساب معامله‌گر نتواند از آن پشتیبانی کند. به عبارت دیگر، زمانی که قیمت بازار برخلاف پیش‌بینی تریدر حرکت کند و به اندازه‌ای برسد که موجودی حساب او برای پوشش زیان کافی نباشد، صرافی به طور خودکار پوزیشن را می‌بندد تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.
در معاملات فیوچرز همچنین به دلیل وجود لوریج، معامله‌گر می‌تواند با سرمایه‌ای کمتر از میزان واقعی معامله کند. این موضوع باعث می‌شود که حتی نوسانات کوچک قیمت نیز بتوانند تأثیرات زیادی روی موجودی حساب بگذارند. در صورتی که قیمت بازار در جهت مخالف حرکت کند، ضررهای زیادی به همراه خواهد داشت و اگر ضرر بیشتر از موجودی مارجین شود، حساب لیکوئید می‌شود.
دلایل اصلی لیکوئید شدن
- استفاده از اهرم بالا: یکی از بزرگ‌ترین دلایل لیکوئید شدن، استفاده از Leverage بالا است. اگر تریدر از اهرم زیادی استفاده کند، حتی یک تغییر کوچک در قیمت بازار می‌تواند باعث ایجاد ضررهای بزرگ و در نهایت لیکوئید شدن شود.
- نوسانات شدید بازار: بازارهای مالی، به ویژه بازارهای ارز دیجیتال، دارای نوسانات زیادی هستند. حرکت‌های سریع و شدید قیمت‌ها می‌توانند باعث تغییرات ناگهانی در ارزش موقعیت‌های معاملاتی شوند و معامله‌گران را در معرض خطر لیکوئید شدن قرار دهند.
- عدم استفاده از حد ضرر (Stop Loss): عدم تعیین حد ضرر برای موقعیت‌های باز می‌تواند منجر به لیکوئید شدن شود. حد ضرر به معامله‌گران کمک می‌کند تا قبل از این‌که ضرر آن‌ها به میزان خطرناکی برسد، موقعیت خود را ببندند.
چگونه از لیکوئید شدن جلوگیری کنیم؟
- استفاده معقول از اهرم: یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از لیکوئید شدن، استفاده از لوریج معقول است. هرچقدر اهرم بالاتر باشد، ریسک بیشتری برای لیکوئید شدن وجود دارد. بنابراین، بهتر است از اهرم‌های پایین‌تر استفاده کنید تا نوسانات کوچک بازار تأثیر کمتری بر روی حساب شما بگذارد.
- تعیین حد ضرر: استفاده از حد ضرر یکی از استراتژی‌های مؤثر برای جلوگیری از لیکوئید شدن است. با تعیین حد ضرر، شما می‌توانید قبل از این‌که ضررهای‌تان بیش از حد شود، پوزیشن خود را به طور خودکار ببندید و از لیکوئید شدن جلوگیری کنید.
- مدیریت ریسک مناسب: برای جلوگیری از تسویه اجباری، باید ریسک هر معامله را به دقت مدیریت کنید. این امر شامل تعیین حجم معاملات مناسب و استفاده از تکنیک‌های مدیریت ریسک مانند تخصیص بخشی از سرمایه به هر معامله است. همچنین، نباید تمام سرمایه خود را در یک موقعیت خاص قرار دهید.
- نظارت دقیق بر بازار: نظارت دقیق بر بازار و پیگیری تغییرات آن می‌تواند به کاربر کمک کند تا واکنش‌های به موقع به نوسانات قیمت داشته باشد. تحلیل تکنیکال و فاندامنتال نیز می‌تواند در پیش‌بینی حرکات بازار و جلوگیری از اشتباهات احتمالی مؤثر باشد.
- حفظ موجودی کافی در حساب: برای جلوگیری از لیکوئید شدن، باید اطمینان حاصل نمود که موجودی حساب به اندازه کافی برای پوشش ضررهای احتمالی کافی است. در نتیجه، در صورتی که با اهرم معامله می‌کنید، داشتن موجودی کافی می‌تواند از بسته شدن خودکار موقعیت‌ها جلوگیری کند.
نتیجه‌گیری
لیکوئید شدن در معاملات Futures یا آتی می‌تواند باعث از دست دادن تمام یا بخش زیادی از سرمایه شما شود. برای جلوگیری از این مشکل، معامله‌گران باید از اهرم معقول استفاده کنند، حد ضرر تعیین کرده و به طور مؤثر ریسک خود را مدیریت نمایند. افزون بر این، نظارت دقیق بر بازار و تحلیل‌های مستمر می‌تواند به کاهش ریسک لیکوئید شدن کمک کند. با رعایت این اصول، می‌توان از مزایای معاملات فیوچرز بهره برد و در عین حال از ریسک‌های آن جلوگیری کرد.
پرسش و پاسخ
لیکوئید شدن در معاملات فیوچرز چیست؟
لیکوئید شدن (Liquidation) زمانی اتفاق می‌افتد که ضررهای یک معامله‌گر به اندازه‌ای برسد که موجودی حساب او برای پوشش آن کافی نباشد. در این صورت، صرافی به طور خودکار موقعیت (پوزیشن) باز را می‌بندد تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.
چرا استفاده از اهرم بالا می‌تواند باعث لیکوئید شدن شود؟
استفاده از اهرم (Leverage) بالا باعث می‌شود که تریدر بتواند حجم بزرگتری از معاملات را با سرمایه کم انجام دهد. اما هر نوسان کوچک در بازار می‌تواند تأثیر زیادی بر موقعیت‌های باز داشته باشد و باعث شود که سرمایه به سرعت از بین برود، در نتیجه حساب لیکوئید می‌شود.
چگونه تعیین حد ضرر می‌تواند از لیکوئید شدن جلوگیری کند؟
تعیین حد ضرر (Stop Loss) به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که اگر قیمت بازار بر خلاف پیش‌بینی آن‌ها حرکت کند، موقعیت خود را به طور خودکار ببندند و از ضررهای بیشتر جلوگیری کنند. این روش به خصوص زمانی مفید است که نوسانات بازار سریع باشد.
چه استراتژی‌هایی برای مدیریت ریسک در معاملات فیوچرز وجود دارد؟
برای مدیریت ریسک در معاملات فیوچرز (Futures) یا آتی، می‌توان از استراتژی‌های مختلفی مانند استفاده از اهرم معقول، تعیین حد ضرر، نظارت دقیق بر بازار و تقسیم سرمایه به چندین موقعیت برای کاهش ریسک کلی استفاده کرد. این استراتژی‌ها به معامله‌گران کمک می‌کنند تا از لیکوئید شدن جلوگیری کنند.
