قرارداد آپشن یا گزینه ای (Option) چیست؟
قرارداد آپشن یا گزینه ای (Option) توافقی است که به تریدر حق خرید یا فروش یک دارایی را با قیمت از پیش تعیین شده، قبل یا بعد از تاریخ معین شده می دهد. اگرچه به نظر می رسد که قراردادهای آپشن شبیه به قراردادهای آتی باشند، اما تریدرهایی که برای خرید قراردادهای آپشن اقدام می کنند، موظف به انجام یا اجرای قرارداد نیستند.
قراردادهای آپشن معاملات مشتقه ای هستند که می توانند طبق طیف وسیعی از دارایی ها، مانند سهام و ارزهای دیجیتال پایه گذاری شوند. همچنین این قراردادها ممکن است از شاخص های مالی حاصل شوند. به طور معمول، قراردادهای آپشن برای پوشش ریسک در معاملات موجود و معاملات سفته مورد استفاده قرار می گیرد.
نحوه کارکرد قراردادهای آپشن
دو نوع گزینه در قراردادهای آپشن وجود دارد که با عنوان Put (فروش) و Call (خرید) شناخته می شوند. در نوع Call به صاحب قرارداد حق خرید دارایی اعطا می شود، در حالی که در نوع Put، حق فروش به صاحب قرارداد داده می شود.
به این ترتیب، معمولاً تریدرها هنگامی که انتظار افزایش قیمت دارایی را دارند، نوع “خرید” را انتخاب می کنند و وقتی که انتظار کاهش قیمت را دارند، نوع “فروش” را انتخاب می کنند.
علاوه بر این دو حالت، امکان استفاده ترکیبی از این گزینه ها برای مواقعی که بازار در نوسان است وجود دارد.
مؤلفه های قرارداد های آپشن
قراردادهای آپشن شامل حداقل چهار مؤلفه می شوند: تعداد، تاریخ سررسید، قیمت توافق شده و پریمیوم قرارداد.
تعداد:
این بخش به تعداد دارایی هایی که در قرارداد معامله می شوند اشاره دارد.
تاریخ سررسید:
تاریخی است که پس از آن تریدر دیگر نمی تواند از قرارداد خود را به اجرا بگذارد.
قیمت توافق شده:
قیمتی است که در ابتدای قرارداد تنظیم می شود و دارایی مندرج در قرارداد با آن قیمت خریداری یا فروخته می شود.
پریمیوم:
پریمیوم کل مبلغی است که یک سرمایه گذار برای بدست آوردن حق انتخاب خرید و فروش قرارداد باید بپردازد. بنابراین خریداران با توجه به ارزش پریمیوم، که دائماً در حال تغییر است، با نزدیک شدن تاریخ سررسید، از فروشندگان قرارداد را خریداری می کنند.
اساساً اگر قیمت توافق شده کمتر از قیمت بازار باشد، تریدر می تواند دارایی مد نظر خود را با تخفیف خریداری کند و پس از درج پریمیوم در قرارداد، ممکن است از گزینه فروش خود برای کسب سود استفاده کنند. اما اگر قیمت توافق شده از قیمت بازار بالاتر باشد، دارنده قرارداد دلیلی برای استفاده از این گزینه ندارد و قرارداد بی فایده محسوب می شود. هنگامی که قرارداد اجرا نشود، خریدار فقط مبلغی را که برای پریمیوم پرداخت شده را از دست می دهد.
توجه به این نکته مهم است که اگرچه خریداران گزینه های فروش یا خرید را برای انتخاب دارند، اما تصمیم فروشندگان به تصمیم خریداران بستگی دارند. بنابراین اگر تریدری تصمیم به فروش قرارداد خود را بگیرد، فروشنده موظف به فروش دارایی است.
بنابراین می توان گفت که فروشندگان در مقایسه با خریداران بیشتر در معرض خطر هستند. در حالی که ضرر و زیان خریداران محدود به مبلغ پریمیوم برای قرارداد است، فروشندگان بسته به قیمت دارایی در بازار می توانند متحمل ضررهای بیشتری بشوند.
برخی از قراردادها به تریدرها این امکان را می دهند که قبل از تاریخ سررسید در هر زمان از گزینه خود استفاده کنند. این قراردادها معمولاً به عنوان قراردادهای آمریکایی شناخته می شوند. در مقابل، قراردادهای آپشن اروپایی فقط در تاریخ سررسید قابل اجرا هستند. البته لازم به ذکر است که این نوع از قراردادها هیچ ارتباطی با موقعیت جغرافیایی آنها ندارند.
همراه ما باشید.
