به گزارش ارزینجا و به نقل از Cryptopolitan، بانک مرکزی ژاپن (BoJ) فروش سهام بانکی را که در دوران بحران مالی جهانی از بانک‌های دچار مشکل خریداری کرده بود، به‌طور کامل به پایان رسانده است. این بانک اکنون تمرکز خود را بر ذخایر صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) گذاشته که در زمان انتشار این گزارش به ۳۷ تریلیون ین ژاپن (JPY) رسیده است. همچنین، این بانک در حال بررسی کاهش تدریجی خرید اوراق قرضه از ماه آوریل سال آینده است.
گفتنی است، بانک مرکزی ژاپن از اکتبر سال ۲۰۰۷ فروش سهام بانک‌هایی را آغاز کرده بود که در بحران بانکی اوایل دهه ۲۰۰۰ دچار مشکل شده بودند. طبق گزارش ترازنامه بانک، میزان سهام خریداری‌شده از این بانک‌ها از ۲.۵ میلیارد ین (معادل ۱۷.۴ میلیون دلار) در اوایل ماه جولای به صفر در تاریخ ۱۰ جولای رسیده است. بانک همچنین امیدوار بود تا ماه مارس سال آینده این سهام را به‌طور کامل واگذار کند. اما کاهش مستمر ماهانه حدود ۱۰ میلیارد ین در سال‌های اخیر موجب شد این هدف زودتر محقق شود.
تحقق هدف بدون اخلال در بازار توسط بانک مرکزی ژاپن
بانک مرکزی ژاپن فروش سهام را به‌گونه‌ای مدیریت کرده که موجب اخلال در بازارهای مالی نشود، هرچند این روند زمان‌بر بوده است. این دارایی‌ها در ابتدا به‌عنوان اقدام مقابله‌ای با بحران، خریداری شده بودند و بعدها با اجراء سیاست انقباض کمی گسترده‌تر ادامه یافتند. برنامه‌ای که اکنون هیئت تحت رهبری ” کازوئو اوئدا “، رئیس بانک مرکزی ژاپن قصد خروج از آن را دارد. بر این اساس، در دو مقطع زمانی مختلف، BoJ حدود ۲.۴ تریلیون ین (معادل ۱۶.۳ میلیارد دلار) سهام از بانک‌های خصوصی بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۰ خریداری کرد. هدف این اقدام کمک به ثبات بازارهای مالی بود که در آن زمان اقدامی جسورانه برای یک بانک مرکزی بزرگ محسوب می‌شد.
ابتکار بانک مرکزی ژاپن در خرید سهام بانک‌های بحران‌زده از نوامبر ۲۰۰۲ آغاز شد. درست پس از بحرانی که در همان سال بازار سهام بانکی را برای حدود سه سال دچار اُفت کرد. این بانک برای کمک به بانک‌ها در مقابله با معضل وام‌های معوقه، خرید سهام را برای دو سال دیگر ادامه داد. علاوه بر این،بانک مذکور از فوریه ۲۰۰۸ تا آوریل ۲۰۱۰ و در دوران بحران مالی جهانی، خرید سهام بانک‌ها را با شدت بیشتری ادامه داد.
مسیر هجده ساله فروش کامل سهام
BoJ در مجموع حدود هجده سال برای فروش کامل سهام بانک‌های بحران‌زده زمان صرف کرده است. این بانک حدود ده سال پیش نیز اطلاع داده بود که قصد دارد تا روند فروش را تا مارس ۲۰۲۶ ادامه دهد. اکنون با تحقق زودتر این هدف، تمرکز خود را بر دارایی‌های دیگر همچون ETF معطوف کرده است.
تمرکز تازه بانک مرکزی ژاپن بر ETFها
در دوران همه‌گیری کرونا، بانک مرکزی ژاپن به بزرگ‌ترین دارنده سهام ژاپن تبدیل شد. همچنین، میزان دارایی‌های خود از ETFها را به ۱۵ برابر بیشتر از دارایی‌های خریداری‌شده از بانک‌های بحران‌زده افزایش داد. طبق گزارش اداره ملی پژوهش‌های اقتصادی، سیاست‌نامه بانک مرکزی ژاپن نشان می‌دهد که خرید ETFها با هدف بهبود عدالت سرمایه‌گذاری، کاهش هزینه‌های سرمایه و تحریک سرمایه‌گذاری انجام شده است.
ازطرفی، اطلاعات اخیر حسابداری بانک نشان می‌دهد که در حال حاضر حدود ۳۷ تریلیون ین (معادل ۲۴۲ میلیارد دلار) ETF در اختیار دارد. اگر این بانک با همان سرعتی که سهام بانک‌ها را فروخته عمل کند، فروش ETFها بیش از ۲۰۰ سال طول خواهد کشید. در همین حال، اقتصاددانان گلدمن ساکس بر این باور هستند که بانک ممکن است از سال مالی ۲۰۲۶ به‌تدریج فروشETFها را آغاز کند تا از زیان و اثر منفی بر بازار سهام جلوگیری شود.
تأکید رئیس بانک مرکزی ژاپن بر سیاست محتاطانه
در ادامه، کازوئو اوئدا اعلام کرد: ” ما به هدف موردنظر رسیدیم. فروش سهام به‌طور کامل به پایان نرسیده اما تاکنون بدون اثر منفی بر بازار یا ضرر مالی برای ما انجام شده است. همان‌طور که بارها گفته شد، هیچ تغییری در موضع ما برای اختصاص زمان بیشتر به بررسی اقدامات آتی درخصوص دارایی‌های ETF وجود ندارد. “
بر این اساس، فروش سهام بانک‌ها توسط BoJ با سیاست خرید ETFها هم‌راستا است. چرا که فروش هم‌زمان هر دو نوع دارایی می‌تواند تأثیر بسیار منفی بر بازارها داشته باشد. بانک مضاف بر آن در حال حرکت به‌سوی عادی‌سازی سیاست‌های پولی است و در مارس ۲۰۲۴ نرخ بهره منفی و سیاست انبساطی را پایان داد. در ماه گذشته نیز برنامه خرید اوراق قرضه دولت را تغییر داد. افزون بر این، تصمیم گرفت که از آوریل ۲۰۲۶ خرید اوراق را کاهش دهد تا با نوسانات شدید بازار اوراق مقابله کند.
درآمدزایی از سود ETF و آینده فروش
بانک مرکزی ژاپن اعلام کرده که در سال مالی منتهی به مارس ۲۰۲۵، حدود ۱.۴ تریلیون ین درآمد از سود سهام ETF به دست آورده است. طبق گزارشی از گلدمن ساکس به قلم ” آکیرا اوتانی “، یکی از مقامات پیشین BoJ و رئیس سابق بخش بازارهای مالی، پیش‌بینی می‌شود که بانک مرکزی به‌جای فروش ناگهانی، از طرحی بلندمدت و فروش تدریجی در بازار برای کاهش دارایی ۳۷ تریلیون ین خود استفاده کند.
