استخراج بیت ‌کوین در ایران؛ آیا واقعاً به صرفه است؟ بررسی هزینه و سود

استخراج بیت کوین (BTC) یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در ایران است. از یک سو، برخی آن را فرصتی برای درآمدزایی می‌دانند و از سوی دیگر، چالش‌هایی چون هزینه انرژی، مجوزها و قیمت تجهیزات وجود دارد. طبق گزارش‌های رسمی وزارت نیرو، در سال‌های اخیر مصرف برق مزارع استخراج رمزارز در ایران رشد چشمگیری داشته است. به همین دلیل، بررسی دقیق سود و زیان استخراج رمزارز در ایران ضرورتی انکارناپذیر است.

هزینه‌های اولیه تجهیزات استخراج بیت کوین

اولین گام در استخراج بیت کوین خرید دستگاه‌های ماینر است. این دستگاه‌ها بسته به مدل و توان پردازشی قیمت‌های متفاوتی دارند. به‌طور مثال، یک دستگاه Antminer S19 با قدرت 90 تراهش در بازار ایران حدود 150 تا 200 میلیون تومان قیمت دارد. البته این مبلغ با توجه به نوسان نرخ ارز ممکن است تغییر کند. هزینه‌های جانبی مانند خرید استابلایزر (Stablizer)، کابل‌کشی و سیستم خنک‌کننده نیز به این مبلغ اضافه می‌شود. به گفته یکی از فعالان حوزه، ” تنها راه ورود سودآور به بازار استخراج، خرید دستگاه‌های جدید و کم‌مصرف است.”

هزینه برق و انرژی

بزرگ‌ترین بخش هزینه در استخراج رمزارز در ایران به برق اختصاص دارد. تعرفه برق برای استخراج BTC در ایران در سال 1404 حدود 78 تومان به ازای هر کیلووات ساعت در دوره‌های اوج مصرف تعیین شده بود. این در حالی است که تعرفه برق عمومی بیشتر از این مقدار است. بر این اساس، یک دستگاه پرقدرت مانند S19 در شبانه‌روز حدود 3400 وات مصرف می‌کند که با برق 280 کیلووات صنعتی حدود 21840 تومان، هزینه برق در روز می‌شود. در نهایت، این هزینه معادل حدود 660 هزار تومان به‌طور ماهیانه خواهد شد. گفتنی است که این رقم تنها برای برق یک دستگاه باید پرداخت شود.

درآمد و سود استخراج

درآمد استخراج بیت کوین بستگی مستقیم به قیمت جهانی این رمزارز و قدرت پردازشی دستگاه دارد. اگر فرض کنیم قیمت بیت کوین حدود 110 هزار دلار باشد، یک دستگاه با قدرت ۹۵ تراهش در روز تقریباً 0.00025 واحد BTC استخراج می‌کند. این مقدار معادل سود ناخالص 172 دلاری در ماه است. بنابراین، سود ناخالص ماهانه پس از کسر هزینه برق و کارمزد استخر استخراج در حدود 159 خواهد بود. این رقم با احتساب قیمت تتر و تبدیل آن به تومان با قیمت روز 107 هزار تومانی، رقمی معادل 17 میلیون تومان به ازای هر دستگاه نصیب هر ماینر می‌کند. گفتنی است، با توجه به نوسان قیمت بیت کوین و هزینه برق و نیز قیمت دلار در ایران، دوره بازگشت سرمایه حدود یک سال تخمین زده می‌شود.

مجوزها و محدودیت‌های استخراج بیت کوین

استخراج ارز دیجیتال در ایران بدون مجوز، غیرقانونی است. وزارت صنعت، معدن و تجارت تنها مرجع صدور مجوز است. افراد حقیقی و حقوقی برای دریافت مجوز باید مکان مشخص و توان تأمین برق قانونی داشته باشند. در غیر این صورت، دستگاه‌ها توقیف و جریمه‌های سنگینی اعمال خواهد شد. در سال گذشته بیش از ۲۵۰ هزار دستگاه غیرمجاز توسط نیروهای انتظامی کشف و ضبط شد. یکی از کارشناسان وزارت نیرو در گفت‌وگویی تأکید کرده است: ” مصرف برق غیرمجاز برای استخراج، نه تنها به شبکه فشار می‌آورد بلکه موجب خاموشی‌های گسترده می‌شود.”

ریسک‌ها و چالش‌ها

علاوه بر هزینه‌ها و محدودیت‌های قانونی، استخراج بیت کوین در ایران با ریسک‌های دیگری نیز همراه است. نوسان قیمت جهانی Bitcoin می‌تواند سودآوری را به شدت کاهش دهد. همچنین، خرابی دستگاه‌ها، افزایش تعرفه برق و حتی تغییر سیاست‌های دولتی تهدیدی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود. در همین حال، بسیاری از فعالان توصیه می‌کنند که سرمایه‌گذاری در استخراج تنها با دید بلندمدت و مدیریت ریسک (Risk Management) انجام گیرد. در نتیجه، استخراج کریپتو در ایران برای کسانی که به‌دنبال درآمد سریع هستند، گزینه‌ای پرخطر به حساب می‌آید.

نتیجه‌گیری

با توجه به بررسی هزینه‌ها، درآمد و ریسک‌ها، استخراج بیت کوین در ایران تنها در صورت استفاده از دستگاه‌های جدید، تأمین برق قانونی و مدیریت حرفه‌ای می‌تواند به صرفه باشد. استخراج رمزارز در ایران بیشتر برای کسانی مناسب است که توان مالی بالایی دارند و قادر به مدیریت تغییرات ناگهانی بازار هستند. در غیر این صورت، خرید بیت کوین بدون کارمزد و مستقیم یا سرمایه‌گذاری در حوزه‌های دیگر شاید گزینه‌ای کم‌ریسک‌تر باشد.

پرسش‌‌های متداول