پروژه کاردانو وارد فاز تازه‌ای از توسعه زیرساختی شده است. طبق آخرین به‌روزرسانی‌های شرکت Input Output (IOHK)، این پروژه در حال حرکت به‌سمت معماری نودهایی با ساختار متنوع‌تر و ماژولار است؛ تغییری مهم که هدف آن افزایش تاب‌آوری، کارایی و مقیاس‌پذیری شبکه بلاک‌چین کاردانو است. در ادامه پیشرفت جدید کاردانو در معماری نود
چرا پیشرفت جدید کاردانو در تنوع نودها اهمیت دارد؟
در اکوسیستم‌های بلاک‌چینی، وابستگی به تنها یک کلاینت نود می‌تواند به یک ریسک سیستمی تبدیل شود. وجود باگ یا حفره امنیتی در همان کلاینت واحد، ممکن است پایداری کل شبکه را تهدید کند. از نظر IOHK، وجود نسخه‌های جایگزین از نود که توسط تیم‌های مختلف و با زبان‌های برنامه‌نویسی متنوع توسعه یافته‌اند، باعث افزایش تحمل خطا، کاهش ریسک‌های متمرکز و تقویت نوآوری می‌شود.
اکوسیستم چندکلاینتی نه تنها امکان بهینه‌سازی تخصصی برای پلتفرم‌ها و کاربردهای مختلف را فراهم می‌سازد، بلکه با اهداف کلان کاردانو برای غیرمتمرکزسازی عمیق‌تر نیز هم‌راستا است.
ارتقاهای کلیدی در نودهای کاردانو
در چارچوب نقشه راه توسعه زیرساخت‌های کاردانو، IOHK چند ارتقای مهم را معرفی کرده که هدف آن‌ها بهبود عملکرد نود و تجربه کاربران، به‌ویژه اپراتورهای استخرهای استیکینگ (SPOها) است:
درخت‌های LSM (Log Structured Merge)
فرآیند پیاده‌سازی تدریجی این فناوری به‌منظور بهینه‌سازی حافظه آغاز شده است. در مرحله نخست، مجموعه UTXO به‌وسیله پایگاه داده Lightning Memory Mapped Database (LMDB) به دیسک منتقل می‌شود و در ادامه به یک کتابخانه اختصاصی LSM تغییر می‌یابد. این اقدام باعث کاهش مصرف حافظه و پشتیبانی از مقیاس‌پذیری بلندمدت شبکه می‌شود، به‌ویژه برای مدیریت دفترکل‌های بسیار بزرگ‌تر در آینده.
بازطراحی ساختار پاداش استیکینگ
IOHK در حال بررسی مدل جدیدی برای مشوق‌های استیکینگ است تا اپراتورهای کوچک و مستقل استخرها بتوانند بهتر رقابت کنند. این تغییر می‌تواند فشارهای تمرکزگرایانه را کاهش داده و مشارکت افراد بیشتری را در شبکه امکان‌پذیر کند.
ارتقای ضد دست‌کاری (Anti Grinding)
برای محافظت از لایه اجماع Ouroboros در برابر حملات دست‌کاری (grinding)، IOHK در حال توسعه اصلاحات رمزنگاری در محاسبه nonceها و بازنگری در پارامتر اجماع K است. هدف از این تغییرات، بهبود ضمانت‌های نهایی‌سازی تراکنش‌ها بدون قربانی‌کردن عدالت در شبکه است.
ساختار چندلایه برای کارمزد تراکنش
مدلی پویا برای مدیریت کارمزدها در دست توسعه است تا پیش‌بینی‌پذیری بهتر و کنترل ازدحام در شبکه امکان‌پذیر شود. کاربران می‌توانند از میان سطوح مختلف تراکنش شامل «استاندارد»، «اولویت‌دار» و «تضمینی»، گزینه مناسب را با توجه به سرعت و هزینه انتخاب کنند.
نودهای سبک برای دسترسی بدون واسطه کاربران
در کنار ارتقاهای زیرساختی برای اپراتورها، IOHK بر بهبود تجربه کاربران نهایی نیز تمرکز دارد. یکی از برنامه‌های مهم، توسعه یک نود دسکتاپ سبک است که امکان اتصال مستقیم و بدون واسطه به بلاک‌چین را برای کاربران فراهم می‌کند؛ بدون نیاز به APIهای شخص ثالث.
این نود محلی تنها داده‌های موردنیاز کاربر را ذخیره کرده و به کیف پول‌ها اجازه می‌دهد مستقیماً به شبکه متصل شوند. IOHK آینده‌ای را ترسیم می‌کند که در آن حتی کاربران عادی و اپراتورها نیز بتوانند به‌عنوان ارائه‌دهندگان داده غیرمتمرکز فعالیت کنند.
پروژه آکروپولیس: مسیر تازه‌ای به سوی معماری ماژولار
یکی از تلاش‌های تحول‌آفرین در چارچوب پروژه Acropolis در حال انجام است؛ پروژه‌ای به رهبری IOHK برای بازطراحی نود کاردانو به‌صورت ماژولار و با پشتیبانی از زبان‌های برنامه‌نویسی متنوع. در حالی که پیاده‌سازی اولیه بر پایه زبان Haskell مزایای امنیتی و اعتبارسنجی رسمی داشت، اما به‌نوعی سد راه مشارکت گسترده‌تر توسعه‌دهندگان شده بود.
آکروپولیس با استفاده از ماژول‌های مبتنی بر زبان Rust و فریم‌ورک Caryatid، زمینه را برای یکپارچگی ساده‌تر، توسعه سریع‌تر و استقرار بهینه‌تر فراهم می‌کند. مراحل برنامه‌ریزی‌شده این پروژه عبارت‌اند از:
- توسعه نود داده با رابط‌های باز (سه‌ماهه اول و دوم ۲۰۲۵)
- اضافه‌کردن لایه‌های اعتبارسنجی و تولید بلاک برای پشتیبانی کامل از پروتکل Praos (سه‌ماهه سوم و چهارم ۲۰۲۵)
- جایگزینی ابزارهای قدیمی مانند DB Sync با ماژول‌های سبک و مدرن مبتنی بر Rust
- آغاز تحقیقات برای بهبود مقیاس‌پذیری از سال ۲۰۲۶ با بهره‌گیری از فناوری Leios
IOHK انتظار دارد این پیشرفت جدید کاردانو موجب سهولت ورود توسعه‌دهندگان، کاهش نیاز به منابع سخت‌افزاری، کوتاه‌تر شدن زمان همگام‌سازی و افزایش پایداری بلندمدت شبکه شود.
