مهریه در فرهنگ ایرانی جایگاهی ویژه دارد و همواره با دارایی‌های ارزشمند مانند طلا (XAU) یا سکه بهار آزادی تعیین می‌شود. اما با گسترش فناوری‌های مالی، برخی افراد به جای طلا به مهریه با ارز دیجیتال فکر می‌کنند. این تغییر نگرش پرسش‌های مهمی را ایجاد می‌کند. آیا بیت کوین (BTC) یا سایر ارزهای دیجیتال می‌توانند جایگزین طلا در مهریه شوند؟ برای پاسخ، باید از جنبه‌های حقوقی، اقتصادی و فرهنگی این موضوع را بررسی کنیم.
جایگاه سنتی طلا و سکه در مهریه
از گذشته طلا و سکه بهار آزادی به‌دلیل ارزش ذاتی و قابلیت نقدشوندگی بالا در مهریه استفاده می‌شدند. در روز‌های اخیر قیمت هر سکه بهار آزادی از صد میلیون تومان عبور کرده است. این افزایش باعث شده بسیاری از خانواده‌ها به دنبال گزینه‌های جایگزین باشند. در همین حال، طلا به‌عنوان دارایی امن شناخته می‌شود و در بحران‌های اقتصادی همچنان ارزش خود را حفظ می‌کند. از این رو سکه و طلا از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای مهریه باقی مانده‌اند.
ظهور ارزهای دیجیتال در مهریه
با رشد ارزهای دیجیتال، پیشنهاد مهریه با ارز دیجیتال نیز مطرح شده است. بیت کوین به‌عنوان اولین و پرارزش‌ترین ارز دیجیتال، توجه بسیاری را جلب کرده است. ویژگی‌هایی مانند محدودیت عرضه، قابلیت انتقال سریع و ذخیره در کیف پول ارز دیجیتال، آن را به گزینه‌ای جذاب برای برخی خانواده‌ها تبدیل کرده است. با این حال، نوسانات قیمتی بالا و دانش کم افراد به‌خصوص افراد سنتی و والدین می‌تواند تهدیدی جدی برای ثبات مهریه محسوب شود.
مزایا و معایب مهریه با ارز دیجیتال
انتخاب مهریه با ارز دیجیتال مزایایی دارد. امکان انتقال آسان و نگهداری بدون نیاز به فضاهای فیزیکی از جمله این موارد است. همچنین، در صورت افزایش قیمت بیت کوین، ارزش مهریه ممکن است چند برابر شود. اما معایب آن نیز مهم است. نبود قانون‌گذاری شفاف در ایران و دشواری اثبات مالکیت در مراجع قضایی مشکلاتی جدی ایجاد می‌کند. علاوه بر این، نوسانات قیمت ارز دیجیتال می‌تواند ارزش واقعی مهریه را دستخوش تغییرات شدید کند.
مقایسه بیت کوین با طلا و سکه بهار آزادی
طلا و سکه بهار آزادی پشتوانه‌ای ملموس دارند و در تمامی فرهنگ‌ها به‌عنوان دارایی امن شناخته می‌شوند. در مقابل، BTC یک دارایی دیجیتال است که ارزش آن بر اساس عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد. گفتنی است، سکه بهار آزادی به راحتی در بازار ایران خرید و فروش می‌شود و نقدشوندگی بالایی دارد. اما بیت کوین برای فروش و تبدیل به تومان نیازمند دانش و صرافی ارز دیجیتال معتبر است. با توجه به اینکه قیمت هر سکه بهار آزادی اکنون از صد میلیون تومان فراتر رفته، برخی خانواده‌ها مقایسه ارزش بیت کوین و سکه را جدی‌تر دنبال می‌کنند.
جنبه‌های حقوقی و فرهنگی انتخاب مهریه
در قوانین ایران، مهریه باید قابلیت اجرا و مطالبه داشته باشد. XAU و سکه به‌دلیل شفافیت ارزش‌گذاری، همواره در دادگاه‌ها قابل مطالبه هستند. اما ارز دیجیتال هنوز جایگاه رسمی در نظام حقوقی ایران ندارد. این مسأله می‌تواند باعث بروز اختلافات در آینده شود. از منظر فرهنگی نیز خانواده‌ها همچنان به سکه بهار آزادی و طلا اعتماد بیشتری دارند. تغییر این ذهنیت نیازمند زمان، آموزش و تغییرات قانونی است.
نتیجه‌گیری
انتخاب بین مهریه با ارز دیجیتال و سکه بهار آزادی وابسته به شرایط فردی، اقتصادی و فرهنگی خانواده‌هاست. طلا و سکه همچنان انتخابی مطمئن‌تر از نظر حقوقی و فرهنگی محسوب می‌شوند. بااین‌حال، بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال می‌توانند برای خانواده‌هایی که آشنایی و اعتماد بیشتری به فناوری دارند، گزینه‌ای جایگزین باشند. آینده این انتخاب‌ها به قوانین و پذیرش اجتماعی بستگی دارد.
پرسش‌های متداول
آیا تعیین مهریه با ارز دیجیتال در دادگاه ایران قابلیت اجرا دارد؟
تعیین مهریه با ارز دیجیتال در قوانین ایران جایگاه روشنی ندارد. در صورت اختلاف، دادگاه‌ها اغلب به طلا یا سکه استناد می‌کنند. بنابراین، ارز دیجیتال هنوز به‌عنوان مهریه رسمی پذیرفته نشده و احتمال ایجاد چالش‌های حقوقی و مشکلات در اجرای مهریه وجود دارد.
چرا سکه بهار آزادی همچنان محبوب‌ترین گزینه مهریه است؟
سکه بهار آزادی به‌دلیل پشتوانه طلا، نقدشوندگی بالا و پذیرش فرهنگی در ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. در همین حال، قیمت هر سکه از صد میلیون تومان عبور کرده اما همچنان خانواده‌ها آن را معیار مهریه می‌دانند. این دارایی هم امنیت مالی دارد و هم قابلیت مطالبه در دادگاه‌ها را به‌طور کامل تضمین می‌کند.
آیا Bitcoin می‌تواند جایگزین طلا در مهریه شود؟
بیت کوین از نظر ارزش‌گذاری و رشد قیمتی توان رقابت با طلا را دارد. اما به‌دلیل نوسان شدید، نبود قوانین حمایتی و مشکلات حقوقی در ایران، جایگزینی کامل آن با طلا دشوار است. تنها خانواده‌هایی که دانش و پذیرش ریسک دارند ممکن است به چنین انتخابی تمایل نشان دهند.
کدام گزینه برای آینده امن‌تر است، طلا یا ارز دیجیتال؟
طلا و سکه بهار آزادی سابقه‌ای طولانی در حفظ ارزش و امنیت مالی در ایران دارند و از حمایت قانونی برخوردارند. ارز دیجیتال نوظهور است و ریسک بیشتری دارد. بااین‌حال، آینده وابسته به قوانین و روند جهانی است. ترکیب هر دو دارایی می‌تواند انتخابی متعادل برای خانواده‌ها در تعیین مهریه باشد.
