اگرچه امروزه ارزهای دیجیتال به عنوان فرصتی برای سرمایهگذاری تبلیغ میشوند، اما هدف اصلی آنها در ابتدا ارائه یک شکل دیگر از پول بود. با توجه به همین موضوع، قواعد عرضه و تقاضا در ارزهای دیجیتال همانند ارزهای فیات است. در اینجا به این میپردازیم که ارز دیجیتال ضد تورمی چیست و آیا اتریوم یک ارز دیجیتال ضد تورمی است؟
ارز دیجیتال ضد تورمی
هر دانشجوی اقتصادی در دانشگاه، احتمالاً بگوید که مبانی پول، اقتصاد و نیروهای بازار، توازن بین عرضه و تقاضا است. مقدار دارایی در گردش در مقابل تقاضا و تعداد افرادی که میخواهند بک دارایی را داشته باشند، به تعیین قیمت آن دارایی کمک میکند. این رابطه بین عرضه و تقاضا، پایه تمام اقتصادها است و برای بازار ارزهای دیجیتال هم صدق میکند.
یک ارز دیجیتال ضد تورمی آن نوعی از ارز دیجیتال است که ارزش آن به دلیل کاهش یا متوقف شدن عرضه، افزایش مییابد. این خاصیت تضمین میکند که ارزش بازار ارز مربوطه برای افراد بیشتری جهت سرمایهگذاری جذابیت داشته باشد و بتواند به عنوان یک ابزار جهت ذخیره ارزش استفاده شود.
بسیاری از ارزهای دیجیتال معروف، ضد تورمی نیستند. علاوه بر این، اغلب محدودیت عرضه برای آنها وجود ندارد. برخی از آنها کاهش دهنده تورم هستند، اما تورم به دلیل توکنومیک آنها، بهمرورزمان و به تدریج کاهش مییابد. به عنوان مثال، بیت کوین (BTC) تا زمانی که تمامی 21 میلیون کوین آن استخراج شود، رمزارز ضد تورمی نخواهد بود. تا زمانی که مرج (Merge) اتریوم رخ نداد، اتریوم یک ارز دیجیتال ضد تورمی نبود. ادغام یا مرج اتریوم در سپتامبر 2022 صورت گرفت.
آیا اتریوم یک رمزارز ضد تورمی است؟
توسعهدهندگان توکنها، مکانیسمهای ضد تورمی را در زمان طراحی مدل اقتصادی پشت توکن ایجاد میکنند. دینامیک عرضه و تقاضای یک توکن در زمان توسعه آن تعیین میشود. ویژگیهای ضد تورمی مانند مکانیسمهای سوزاندن توکن، در زمانی تعیین میشوند که مدل اقتصادی پشت توکن در حال طراحی است. این میتواند یک فرایند زمانبندیشده مانند بیت کوین یا یک مکانیسم در حال تکامل مانند اتریوم باشد.
هنگامی که ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را ایجاد کرد، اطمینان حاصل کرد که فقط تعداد محدودی از 21 میلیون بیت کوین وجود داشته باشد. پس از استخراج 21 میلیون بیت کوین، هیچ بیت کوین جدیدی قابل ایجاد نیست. با این محدودیت در عرضه، به نظر میرسد که بیت کوین یک ذخیره ارزش واقعی نسبت به ارزهای فیات است که به دلیل سیاستهای پولی بانکهای مرکزی، عرضه آنها به طور مداوم در حال افزایش است.
اتریوم در زمان شروع، عرضه تورمی داشت. عرضه اتر با نرخ سالانه ۴/۵ درصد در حال افزایش بود. با این حال، پس از ادغام اتریوم که باعث انتقال آن از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) شد، به دلیل نرخ سوختن آن، یک دارایی غیر تورمی شده است. در حال حاضر، تعداد اترهایی که در حفظ فعالیت شبکه سوزانده میشود، بیشتر از مقدار اتری است که عرضه میشود.
- بیشتر بخوانید: مکانیزم اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS)
اجرای پروتکل EIP-1559 با جا دادن سوزاندن بخشی از هزینههای گس (gas) در هر تراکنش، طبیعت اقتصادی توکن اتریوم را تغییر داده است. به عنوان نتیجه، برخی از کارشناسان معتقدند که اتریوم نسبت به بیت کوین بیشتر ضد تورمی شده است.
آیا تبدیل اتریوم به یک ارز ضد تورمی، آن را به یک دارایی مطلوبتر تبدیل کرده است؟
سرمایهگذاری در رمزارزهای ضد تورمی، میتواند رشد و بازدهی مناسبی برای سرمایهگذاران فراهم کند؛ اما فقط ضد تورمی بودن، تنها معیار برای شناسایی یک ارز به عنوان یک سرمایهگذاری بهتر نیست. با توجه به سقف عرضه آنها، توکنهای ضد تورمی به طور معمول توسط سرمایهگذاران ارزشمندتر در نظر گرفته میشوند.
اتریوم ممکن است لزوماً به دلیل ضد تورمی شدن، به عنوان یک دارایی بهتر شناخته نشود. اتریوم یک اکوسیستم غنی دارد که تراکنشهای زیادی را بر روی بلاک چین خود پشتیبانی میکند؛ هر میزانی که تراکنشها بیشتر شوند، مقدار بیشتری اتر در این فرایند سوزانده میشود که تورم را کاهش میدهد. یک بلاک چین اتریوم بلااستفاده نمیتواند به این موفقیت اقتصادی دست یابد.
برای موفقیت اتریوم به عنوان یک سرمایهگذاری، اصول فاندامنتال بلاک چین باید قوی باقی بمانند. یک بلاک چین با فاندامنتال قوی، به طور معمول یک اکوسیستم از توسعهدهندگان را دارد تا بسیاری از برنامهها را که کاربران به طور گسترده از آنها استفاده میکنند، ایجاد کنند. با جذب کاربران به این برنامهها، توسعهدهندگان تشویق میشوند که به ادامه نوآوری ادامه دهند.
اثر شبکه (network effect) حاصله باعث ضد تورمی شدن اتریوم میشود و آن را به یک سرمایه گذاری جذابتر تبدیل میکند.
چه کسانی کنترل تورم در اکوسیستم اتریوم را در اختیار دارند؟
معمولاً سازمانهای نظارتی مرکزی به نظارت بر تورم قیمت داراییها در بازارهای سرمایه سنتی مشغول هستند. آیا در وب ۳ هم بدین شکل است؟
در ایالات متحده، بانک مرکزی (Federal Reserve) مسئول حفظ تورم در سطح مناسب با ابزارهایی از قبیل تغییر نرخ بهره، خرید اوراق قرضه و چاپ پول است. این موضوع در اکثر کشورها به گونهای مشابه است. در وب ۳، تورم توسط سیاست پولی پروتکل کنترل میشود که توسط جامعه و از طریق حکمرانی غیر متمرکز تعیین میشود.
مکانیسمهای ضد تورمی، در حین ایجاد اکوسیستم، با توکنومیک در هم تنیده شدهاند. در مواردی که توکنها دارای عرضه نامحدود هستند، با رشد اکوسیستم توکن، فرصت بیشتری برای سوزاندن توکنها وجود خواهد داشت؛ بنابراین، سازمانی که توکن را مدیریت میکند، باید این فرصتها را پیش بینی کرده و آنها را در توکنومیکس برای کاهش عرضه به کار گیرد.
ادغام (مرج) اتریوم، یک مثال خوب از این است که چگونه عرضه و تقاضای اتریوم به گونهای تنظیم شده که آن را ضد تورمی کند. تغییرات مهم توکنومیکس معمولاً توسط یک سازمان خودمختار غیرمتمرکز (DAO) که توکن و پلتفرم پشت آن را حکمرانی میکند، پیشنهاد شده، تأیید و اجرا میشوند. سپس این تغییرات توکنومیکس در قوانین اکوسیستم به عنوان قوانین جدید تعبیه میشوند. قراردادهای هوشمند، قوانین جدید کسب و کار و مدل اقتصادی اکوسیستم را تعیین میکنند. به عبارت دیگر، DAOها میتوانند نقش مهمی در اطمینان از حکمرانی کارآمد و مؤثر توکنها ایفا کنند.
ازآنجاکه غیرمتمرکز بودن یکی از اصول دنیای بلاک چین است، یک سیستم اقتصادی که توسط تیمهای بنیانگذاران، سرمایهگذاران و نهنگها کنترل نمیشود، برای ارائه توکنومیک پایدار بر اساس مدلهای کسبوکار مناسب، بسیار حائز اهمیت است.