
اروپا از ۱۰۰ روز نخست ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا به شدت متزلزل شده و مقامات اروپایی میگویند: «چنین چیزی هرگز تجربه نکردهایم.» اقدامات تجاری ترامپ، اروپا را با تعرفهها و سردرگمی مواجه کرده است. همچنین موضع آمریکا در قبال اوکراین، اروپا را آسیبپذیرتر کرده است
بررسی تأثیر ۱۰۰ روز نخست ترامپ بر اروپا
صد روز نخست ریاستجمهوری ترامپ، رهبران اروپایی را وادار کرده است تا برای مقابله با هرجومرج فزاینده در تجارت و ژئوپولیتیک به تکاپو بیفتند. صادرات اتحادیه اروپا ابتدا با تعرفهای ۲۰ درصدی مواجه شد و سپس به حالت تعلیق درآمد، اما تعرفههای ایالات متحده بر فولاد، آلومینیوم و خودروها همچنان برقرار مانده است.
مقامات بانک مرکزی اروپا میگویند تنشهای تجاری در حال کند کردن رشد اقتصادی و ایجاد عدم قطعیت گسترده هستند. رهبران اروپایی تأکید میکنند تاکنون هرگز با شرایطی مشابه ۱۰۰ روز نخست دور دوم ریاستجمهوری ترامپ مواجه نبودهاند. مقامات در بروکسل، برلین و دیگر پایتختهای اروپایی همچنان در تلاشاند تا هرجومرجی که از ابتدای ژانویه از کاخ سفید آغاز شده، مدیریت کنند.
این بحران شامل افزایش تنشهای تجاری و ابهام روزافزون درباره نقش آمریکا در اوکراین است. کایا کالاس، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز سهشنبه به شبکه CNBC گفت این دوران «بسیار پرتنش» و «مختلکننده» بوده است.
او در برنامه «نسخه صبحگاهی اروپا» اظهار داشت: «این شرایط با هر آنچه پیش از این از دولتهای آمریکا دیدهایم متفاوت است.» او کار با تیم ترامپ را «کاملاً غیرقابل پیشبینی» توصیف کرد و افزود: «ما تلاش کردهایم تا با مدیریت شرایط، خود را با این دولت جدید تطبیق دهیم.»
اقدامات تجاری ترامپ؛ اروپا زیر ضرب تعرفهها و سردرگمی
اتحادیه اروپا اکنون در حالت بلاتکلیفی نسبت به مقررات تجاری ترامپ قرار گرفته است. بلافاصله پس از بازگشت ترامپ به قدرت، او تعرفهای ۲۰ درصدی بر تمامی صادرات اتحادیه اروپا به آمریکا وضع کرد؛ اما ناگهان این تصمیم را متوقف کرده و خواستار مذاکرات شد. مقامات اروپایی نیز آماده بودند تا با تعرفههای تلافیجویانه پاسخ دهند، اما با توقف تصمیم ترامپ، این طرحها به حالت تعلیق درآمد.
با این حال، اروپا همچنان تحت فشار تعرفهها بر آلومینیوم، فولاد و خودروها قرار دارد. هیچ توافقی نهایی نشده و حتی در صورت دستیابی به توافق، اتحادیه اروپا انتظار دارد از اثرات جانبی درگیری تجاری ترامپ با چین و دیگر شرکای تجاری ضربه ببیند.
در نشست بهارانه صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی، مقامات بانک مرکزی اروپا نارضایتی خود را آشکارا ابراز کردند. آنها هشدار دادند که این بحران تجاری میتواند رشد اقتصادی منطقه را تحتتأثیر قرار دهد و بر تورم تأثیرات نامشخصی بگذارد. واژهای که همه بر آن تأکید داشتند «عدم قطعیت» بود.
رابرت هولزمن، رئیس بانک مرکزی اتریش، به CNBC گفت: «چنین سطحی از عدم قطعیت را در سالهای اخیر ندیدهایم.» او افزود تا زمانی که اوضاع آرام نشود، تصمیمات مهم به تعویق خواهد افتاد: «مگر اینکه عدم قطعیت کاهش یابد و تصمیمات درستی اتخاذ شود؛ در غیر این صورت، مجبور خواهیم شد تصمیمات متعددی را متوقف کنیم و هنوز نمیدانیم بهترین مسیر برای سیاست پولی چه خواهد بود.»
کلاس نات، رئیس بانک مرکزی هلند نیز گفت این وضعیت او را به یاد روزهای ابتدایی همهگیری کووید-۱۹ میاندازد. او اظهار داشت: «در کوتاهمدت کاملاً واضح است که عدم قطعیتی که اقدامات غیرقابل پیشبینی تعرفهای دولت آمریکا ایجاد کرده، یک عامل منفی قوی برای رشد اقتصادی است.»
با این حال، برخی معتقدند که اوضاع هنوز به مرحله بحرانی نرسیده است. یورگ کوکیس، وزیر دارایی موقت آلمان، به CNBC گفت فکر نمیکند وضعیت «حتی نزدیک به یک بحران» باشد. او افزود که برای فروپاشی اعتماد میان آمریکا و اروپا، مسائل بسیار جدیتری لازم است، اگرچه روند فعلی نشاندهنده وخامت اوضاع است.
موضع آمریکا درباره اوکراین؛ افزایش آسیبپذیری اروپا

دومین مشکل اروپا، تغییر موضع ترامپ نسبت به اوکراین است. رهبران اروپایی نمیدانند حمایت آمریکا از دفاع اوکراین در برابر روسیه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود وعده داده بود که جنگ را ظرف یک روز پایان میدهد، اما پس از بازگشت به قدرت از این وعده عقبنشینی کرده است. اگرچه مذاکرات درباره آتشبس بلافاصله پس از آغاز دور دوم ریاستجمهوری او آغاز شد، اما تاکنون هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.
کالاس تأکید کرد اتحادیه اروپا بیش از هر کس دیگری از کییف حمایت کرده است. او گفت: «ما بیش از هر طرف دیگری به اوکراین کمک کردهایم.» وی در عین حال اذعان داشت که ایالات متحده نیز «سهم بزرگی» داشته، اما هشدار داد که اگر واشنگتن عقبنشینی کند، کار بسیار سختتر خواهد شد. کالاس گفت: «اگر حمایت آمریکا از اوکراین متوقف شود، اوضاع بسیار دشوارتر خواهد شد.»
او همچنین تصریح کرد که شاید اتحادیه اروپا بتواند حمایت مالی از اوکراین را به تنهایی مدیریت کند: «فکر میکنم از لحاظ مالی توان این کار را داریم.» اما درباره حمایت نظامی، اوضاع متفاوت است: «قطعاً تأمین برخی قابلیتهای نظامی بسیار دشوارتر خواهد بود.»
کالاس در پایان تأکید کرد: اروپا انتظار دارد آمریکا همچنان در این نبرد باقی بماند. او گفت: «امیدوارم ایالات متحده در طرف درست تاریخ بایستد.»
تا روز دوشنبه، کالاس افزود که باید فشار بیشتری بر روسیه وارد شود تا حتی فرصتی برای مذاکرات صلح ایجاد شود. با عقبنشینی ترامپ از مواضع شفاف و امتناع آمریکا از پایبندی کامل به سیاستهای گذشته، بروکسل مجبور شده است استراتژی دفاعی و دیپلماتیک خود را بازنگری کند.