توکن سازی یا توکنیزاسیون به عنوان یکی از مفاهیم جدید در حوزه فناوری بلاکچین، توجه بسیاری از کسب و کارها و صنایع جهانی را به خود جلب کرده است. این فناوری نه تنها در صنعت بانکداری و مالی، بلکه در صنایع دیگری مانند املاک و مستغلات، هنر، طلا و نقره، وسایل نقلیه، بیمه و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله، به طور جامع و ساده به توکن سازی دارایی های دنیای واقعی (Real-World Assets) پرداخته می‌شود و این موضوع را بررسی می‌کنیم که چرا توکن سازی، در حال جذب توجهات به سمت خود است.
[ez-toc]توکن سازی دارایی های دنیای واقعی چیست؟
توکن سازی یا توکنیزاسیون (Tokenization) به معنای تبدیل دارایی های فیزیکی به فرمت دیجیتال است. این فرمت دیجیتال به صورت توکن ها یا همان رمزارزها بر روی یک بلاکچین ثبت می‌شود. دارایی های دنیای واقعی (RWA) که مورد توکن سازی قرار می‌گیرند، شامل اموال و دارایی های مختلف مانند املاک و مستغلات، آثار هنری، طلا و نقره و وسایل نقلیه هستند. با استفاده از توکن سازی، این دارایی ها به صورت دیجیتال درمی‌آیند و در قالب یک دارایی دیجیتال، قابل معامله، تبدیل و انتقال می‌شوند.
نیاز به توکن سازی
از آنجا که دارایی های دنیای واقعی به صورت فیزیکی وجود دارند و معمولاً نیاز به حضور مجازی ندارند، توکن سازی یک فرایند مهم است که به این دارایی ها اجازه می‌دهد در فضای دیجیتال قابل مبادله شوند. این فرایند می‌تواند عملکرد و قابلیت دسترسی به این دارایی ها را بهبود ببخشد و راهکارهایی برای مبادله و انتقال آسان آن‌ها در سراسر جهان فراهم کند.
فرایند توکنیزاسیون
توکن سازی RWA از مراحل مختلفی تشکیل شده است. ابتدا، دارایی های فیزیکی که قرار است توکن آن‌ها ایجاد شود، شناسایی و مشخص می‌شوند. سپس، اطلاعات مربوط به دارایی به صورت دیجیتال ثبت می‌شود. در نهایت، توکن های رمزنگاری شده یا در واقع رمزارزهای معادل آن دارایی، بر روی بلاکچین صادر می‌شوند.
مراحل توکنیزاسیون
فرایند توکن سازی به طور کلی از مراحل زیر تشکیل شده است:
- شناسایی دارایی: در این مرحله، دارایی های فیزیکی که مورد توکن سازی قرار می گیرند، شناسایی و تعیین می‌شوند. شناسایی، بر حسب معیارها و استانداردهای مورد نیاز برای توکن سازی می‌باشد. در این مرحله، بازار هدف و میزان تقاضای یک دارایی با دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- ثبت اطلاعات: در این مرحله، اطلاعات مربوط به دارایی به صورت دیجیتال ثبت می‌شوند. این اطلاعات شامل جزئیات فیزیکی، مالکیت، وضعیت قانونی و سایر اطلاعات مورد نیاز برای دارایی مورد نظر است.
- صدور توکن: در این مرحله، توکن ها (رمزارزها) بر روی بلاکچین صادر و ثبت می‌شوند. این توکن ها قابلیت معامله و انتقال را به دارایی های دنیای واقعی می دهند.
مزایای توکن سازی دارایی های دنیای واقعی
توکن سازی دارایی های دنیای واقعی، دارای مزایای بسیاری است. برخی از این مزایا عبارتند از:
- دسترسی آسان و ارزان: توکن سازی، برای دارایی های فیزیکی امکان مبادله و انتقال آسان را فراهم می‌کند. این فرایند باعث می‌شود تا هزینه های معاملات کاهش یابد و دسترسی به دارایی ها برای افراد بیشتری فراهم شود.
- شفافیت: با استفاده از بلاکچین و توکن سازی، هر دارایی دیجیتال بر روی بلاکچین قابل مشاهده و ردیابی می‌شود. این به معنای شفافیت بیشتر در معاملات است و از امکان کلاهبرداری و سوء استفاده، تا حد زیادی جلوگیری می‌کند.
- اعتبار بخشیدن به دارایی ها: با توکن سازی، دارایی ها دارای اعتبار بیشتری می‌شوند. افزایش اعتبار دارایی ها، باعث افزایش اعتماد و اطمینان افراد بیشتری به آن‌ها می‌شود.
مثال ها و کاربردهای توکن سازی در دنیای واقعی
توکن سازی در انواع صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از مثال ها و کاربردهای توکن سازی عبارتند از:
- توکن سازی املاک و مستغلات: با استفاده از توکن سازی، دارایی هایی مانند املاک و مستغلات، در فضای دیجیتال قابل معامله و تبدیل می‌شوند. این موضوع، منجر به دسترسی بیشتر به املاک و مستغلات، برای فعالان بازارهای سنتی می‌شود.
- توکن سازی هنر: با توکن سازی آثار هنری، این آثار به صورت دیجیتال در دسترس هر شخصی از هر گوشه جهان قرار می‌گیرند. چنین قابلیتی به هنرمندان امکان می‌دهد تا درآمد خود را از فروش آثار هنری بهبود بخشند.
- توکن سازی طلا و نقره: طلا و نقره را نیز می‌توان توکن سازی کرد و بدین ترتیب، انجام معاملات آن‌ها را بسیار سریع تر، آسان تر و حتی امن تر از گذشته کرد. مثال معروف برای توکن سازی طلا، رمزارز PAXG است.
بهترین پروژه های RWA
انتخاب بهترین پروژه‌های توکن‌سازی به طور کامل به اهداف و اولویت‌های سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد. هر کدام از این پروژه‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای نیازهای مختلفی مناسب هستند.
پندل (PENDLE)
آنچه پندل را متمایز می‌کند، مکانیزم نوآورانه بازارساز خودکار (AMM) و سایر اجزای مختلف مرتبط با بازدهی آن است. این پروتکل بر بستر اتریوم و به عنوان یک سیستم تجارت بازدهی بدون نیاز به مجوز ساخته شده است. پندل با استفاده از دارایی‌های دنیای واقعی (RWA) قصد دارد از بخش‌های تثبیت‌شده بازار نهایت بهره را ببرد. برای ایجاد بازدهی برای محصولات RWA، پندل از DAI با بهره تقویت‌شده (sDAI) از میکردائو و استیبل‌کوین fUSDC از فلکس فایننس استفاده می‌کند و بدین ترتیب، از بخش‌های سنتی مالی نیز بهره می‌برد.
توکن‌سازی دارایی‌های دنیای واقعی شامل ایجاد یک پلتفرم سرمایه‌گذاری دیجیتال است که به دارایی‌های فیزیکی مانند زمین، فلزات گرانبها، آثار هنری و کلکسیون‌ها متصل است. این رویکرد، به دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi) امکان دسترسی به ابزارهای مالی سنتی مانند اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا روی بلاکچین را می‌دهد. علاوه بر این، فرصت‌های جدیدی را برای استفاده از دارایی‌های توکن‌شده در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApp) ایجاد می‌کند.
سانتریفیوژ (Centrifuge)
سانتریفیوژ، با رمزارز CFG، یک پروتکل غیرمتمرکز برای تامین مالی دارایی است. این پلتفرم دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi) را به دارایی‌های دنیای واقعی (RWA) متصل می‌کند تا هزینه تامین سرمایه را برای کسب و کارهای کوچک و متوسط (SMEs) کاهش دهد و برای سرمایه‌گذاران، منبع درآمد ثابتی را فراهم سازد. هدف اصلی این پلتفرم، ایجاد سودآوری مستقل از نوسانات بازار ارزهای دیجیتال است. توسعه‌دهندگان آن در تلاش هستند تا ارزش واقعی پول را از ارزهای فیات به سمت ارزهای دیجیتال سوق دهند.
شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از سانتریفیوژ، دارایی‌های واقعی خود را توکن‌سازی کنند و از این طریق با تامین نقدینگی در دیفای آشنا شوند. بلاکچین سانتریفیوژ که برای سرعت و کارمزد پایین روی پلتفرم پولکادات (DOT) ساخته شده است، از تین لیک (Tinlake) به عنوان یک DApp مالی برای دسترسی به نقدینگی شبکه اتریوم (ETH) استفاده می‌کند.
پلی‌مش (POLYX)
پلی‌مش (POLYX) که از سال ۲۰۲۱ فعالیت خود را آغاز کرده است، یک بلاکچین عمومی لایه اول است که با دقت برای متحول کردن صنعت توکن‌های اوراق بهادار طراحی شده است. این پلتفرم زیرساخت قدرتمندی را برای توکن‌سازی اوراق بهادار ارائه می‌دهد و بدین ترتیب، بازار اوراق را با ارزش قابل توجهی در دنیای واقعی گسترش می‌دهد. متمایز بودن پلی‌مش به دلیل پرداختن به چالش‌های ذاتی مرتبط با حاکمیت، هویت، انطباق، محرمانگی و تسویه حساب در حوزه توکن‌های اوراق بهادار است. پلی‌مش به عنوان یک بلاکچین در سطح سازمانی، با هدف ساده‌سازی و ایمن‌سازی فرآیند انتقال دارایی‌های دنیای واقعی به بلاکچین و ایجاد بازاری کارآمدتر و شفاف‌تر فعالیت می‌کند.
آینده توکن سازی
توکن سازی به طور کلی یک فناوری جدید و رو به رشد در حوزه فناوری بلاکچین است. با توجه به اینکه این فناوری بهبود قابلیت دسترسی و مبادله، شفافیت در معاملات و افزایش اعتماد در بازارها را به همراه دارد، چشم انداز توکن سازی بسیار مثبت تلقی می‌شود. همچنین، به دلیل توانایی این فناوری در قابلیت گسترش به صنایع دیگر و مزایایی که با خود به همراه دارد، استفاده از آن در آینده نزدیک به طور فزاینده ای گسترش خواهد یافت.
