مسئولان فدرال رزرو در آستانه نشست سیاستگذاری خود در روز سهشنبه، با وجود خوشبینی زیاد، همچنان با کمی تردید مواجه هستند. تورم بالاخره در حال فروکش کردن است و به هدف ۲ درصدی نزدیکتر میشود. اما پرسش بزرگ این است: فدرال رزرو چقدر در مورد نرخ بهره انعطاف نشان خواهد داد؟
دادههای اخیر نشان میدهد که فشار قیمتها از اوج خود در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. تورم مصرفکننده ۱۲ ماهه در پایینترین حد خود از فوریه ۲۰۲۱ قرار دارد.
قیمتهای عمدهفروشی نیز تحت کنترل است، به این معنی که هزینههای اولیه دیگر تورم را تحریک نمیکنند. پس چه چیزی مانع تصمیمگیری فدرال رزرو شده است؟
جدال بر سر نرخ بهره
با توجه به کاهش تورم، به نظر میرسد که مسیر برای کاهش نرخ بهره در جلسه کمیته فدرال بازار باز که چهارشنبه به پایان میرسد، هموار است.
کلودیا سام، اقتصاددان ارشد New Century Advisors، میگوید: «ما از زمان جلسه گذشته فدرال رزرو دو ماه دادههای خوب در مورد تورم داشتیم. این همان چیزی است که فدرال رزرو خواسته بود.»
اما بازارهای مالی همچنان مردد هستند. بازارهای آتی در بیشتر هفته گذشته روی کاهش ۲۵ واحد پایه شرطبندی میکردند. سپس معاملهگران در روز جمعه روند را تغییر دادند و ابزار FedWatch نشان داد که احتمال تقریبا برابری برای کاهش ۲۵ یا ۵۰ واحدی وجود دارد.
سام به شدت از کاهش بزرگتر نرخ بهره حمایت میکند. او معتقد است که دادههای مربوط به تورم به تنهایی کاهش ۲۵ واحدی در هفته آینده و مجموعهای از کاهشهای بعدی را توجیه میکند.
او میگوید: «نرخ بهره فدرال بیش از ۵ درصد بوده و برای بیش از یک سال برای مبارزه با تورم در این سطح باقی مانده است. این نبرد پیروز شده است. آنها باید شروع به عقبنشینی کنند.»
سام پیشنهاد میکند که با کاهش ۵۰ واحدی شروع کنند تا از آسیبهای احتمالی به بازار کار جلوگیری شود.
تورم هنوز به طور کامل مهار نشده است
نبرد با تورم تمام نشده، اما پیشرفتهایی دیده میشود. شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در ماه آگوست تنها ۰.۲ درصد افزایش یافت و نرخ سالانه به ۲.۵ درصد رسید.
اگر غذا و انرژی را کنار بگذاریم، تورم هسته در سطح ۳.۲ درصد قرار دارد. هنوز دقیقا هدف را نشانه نمیگیرد، اما حداقل در مسیر قرار گرفتهایم.
بخش بزرگی از این تورم سرسخت به هزینه بالای مسکن مربوط میشود. اداره آمار کار از معیاری به نام «اجاره معادل مالک» استفاده میکند که ۵.۴ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته و حدود ۲۷ درصد از کل CPI را تشکیل میدهد. این یک معیار خاص است که از صاحبان خانه میپرسد اگر ملک خود را اجاره دهند، چقدر درآمد خواهند داشت.
نظرسنجی دانشگاه میشیگان در سپتامبر نشان داد که مردم انتظار دارند تورم در سال آینده به ۲.۷ درصد برسد، که پایینترین سطح از دسامبر ۲۰۲۰ محسوب میشود.
جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، گفته که «اعتمادش افزایش یافته که تورم به سمت ۲ درصد برمیگردد» اما او همچنین اشاره کرده که فدرال رزرو «به دنبال سردتر شدن بیشتر در شرایط بازار کار نیست و از آن استقبال نمیکند.»
در همین راستا، کلودیا سام معتقد است:
«اگر پاول میخواهد به وعده خود عمل کند که «ما کاهش بیشتر نمیخواهیم، سرد شدن بیشتر نمیخواهیم»، آنها باید واقعا در اینجا اقدامی انجام دهند چون این روند سرد شدن به خوبی تثبیت شده است. تا زمانی که متوقف نشود، ما همچنان شاهد کاهش اشتغال و افزایش نرخ بیکاری خواهیم بود.»
پیشبینی اقتصاددانان برای یک فرود نرم
خبر خوب این است که ایالات متحده ممکن است موفق به یک فرود نرم شود. اقتصاددانانی که توسط فایننشال تایمز مورد نظرسنجی قرار گرفتهاند، پیشبینی میکنند که اقتصاد رشد خواهد کرد در حالی که تورم به هدف ۲ درصدی فدرال رزرو نزدیک میشود.
طبق نظرسنجی FT-Chicago Booth، انتظار میرود تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال ۲۰۲۴ به ۲.۳ درصد و در سال ۲۰۲۵ به ۲ درصد برسد.
دین کروشور، اقتصاددان سابق بانک فدرال رزرو فیلادلفیا که در نظرسنجی شرکت کرده، میگوید: «این یک فرود به طرز شگفتآوری نرم است. به طور کلی، اوضاع در همه بخشها همچنان نسبتا قوی است.»
این نظرسنجی همچنین نشان داد که اکثر پاسخدهندگان انتظار ندارند در چند سال آینده رکودی رخ دهد.
حالا بیایید کمی سیاست را وارد معادلات اقتصادی کنیم. جلسه سپتامبر تنها هفت هفته قبل از رویارویی دونالد ترامپ و کامالا هریس برگزار میشود.
دو نامزد دیدگاههای اقتصادی کاملا متفاوتی دارند. در حالی که ترامپ به دنبال افزایش تعرفهها، کاهش مالیاتهای شرکتی و مقرراتزدایی است، کامالا هریس بر مبارزه با قیمتگذاری غیرمنصفانه و افزایش مالیات بر ثروتمندان و کسبوکارهای بزرگ برای تامین مالی مزایای اجتماعی سخاوتمندانهتر تمرکز دارد.
هنگامی که از اقتصاددانان پرسیده شد که کدام پلتفرم اقتصادی تورمزاتر خواهد بود، ۷۰ درصد گزینه ترامپ را انتخاب کردند. همین درصد نیز معتقد بودند که برنامه او منجر به کسریهای بزرگتر خواهد شد.
کمتر از یکسوم تفاوت قابلتوجهی از نظر تورم نمیدیدند و حدود یکپنجم نیز همین نظر را در مورد کسری بودجه داشتند.
در همین حال، بیش از ۹۰ درصد اقتصاددانان معتقدند فدرال رزرو به کاهش ۲۵ واحدی نرخ بهره روی خواهد آورد. در این وضعیت، همه منتظرند ببینند فدرال رزرو در نهایت چه تصمیمی خواهد گرفت؛ آیا تصمیم جسورانه خواهد گرفت یا محتاطانه عمل خواهد کرد؟