تتر توانسته به عنوان بزرگ‌ترین استیبل‌کوین جهان، جایگاه محکمی در بازار ارزهای دیجیتال پیدا کند و بسیاری در نوسانات بازار برای حفظ ارزش دارایی‌های خود به آن پناه می‌برند، اما چه عاملی باعث رشد قیمت تتر می‌شود؟ این رمزارز ارزشی ثابت، معادل ۱ دلار، دارد اما با این حال، قیمت تومانی آن نوسانات قابل‌توجهی تجربه می‌کند. با ما همراه شوید تا علل افزایش قیمت تتر را بررسی کنیم.
مقدمه‌ای بر تتر؛ بزرگ‌ترین استیبل‌کوین جهان
تتر (Tether)، که با نماد USDT نیز شناخته می‌شود، یک ارز دیجیتال است که ارزش آن با دلار آمریکا پیوند خورده است. این یعنی تتر یک استیبل‌کوین (یک رمزارز با ارزش ثابت) به شمار می‌رود. نوسانات این رمزارز به افت و خیزهای قیمت دلار بستگی دارد و توسط ذخایر دلاری شرکت تتر حمایت می‌شود. تتر توانسته جایگاه سومین ارز دیجیتال را از نظر ارزش بازار به دست آورد و در سال‌های آخرین، بیشترین حجم معاملات را نسبت به هر رمزارز دیگری به ثبت برساند.
استیبل‌کوین‌ها و مفهوم پیوند ارزها
وقتی که می‌گوییم ارزش یک رمزارز به یک ارز فیات پیوند خورده است، یعنی دقیقا حرکات آن ارز فیات را دنبال می‌کند و به نسبت ۱ به ۱ با آن معامله می‌شود. به همین دلیل است که افزایش قیمت دلار در ایران، رشد قیمت تتر را نیز در پی دارد، در حالی که در سرتاسر جهان، استیبل‌کوین‌ها راهی برای اجتناب از نوسانات و تغییرات شدید قیمت هستند.
معمولا هنگامی که یک رمزارز با ارز فیات پیوند می‌خورد، یعنی توسط دخیره‌ای تقریبا خالص از آن ارز فیات پشتیبانی می‌شود. برای مثال، شرکت تتر روی وبسایت خود میزان دقیق دارایی‌هایش را به‌روزرسانی می‌کند. برای مثال، در حال حاضر، تاریخ ۲۸ دسامبر ۲۰۲۴، ذخایری معادل ۱۲۵ میلیارد دلار در اختیار دارد.
دلیل رشد قیمت تتر چیست؟
تغییرات قیمت تتر می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، که به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شوند. قیمت این رمزارز تحت تأثیر ارزش دلار در بازارهای جهانی، قیمت تتر در صرافی‌های ارز دیجیتال و همچنین قیمت دلار در بازار ایران قرار می‌گیرد. در ادامه به بررسی دقیق‌تر همه این عوامل می‌پردازیم:
۱. تغییر ارزش دلار در بازارهای جهانی
دلار قوی‌ترین ارز دنیاست، اما دلایل بنیادی، از جمله عملکرد اقتصادی و عرضه و تقاضای دلار، تورم و عوامل سیاسی-جغرافیایی می‌توانند ارزش آن را تحت تأثیر قرار دهند. در ادامه برخی از این عوامل بنیادی را بررسی می‌کنیم:
تغییرات نرخ بهره
نرخ بهره هدف توسط بانک مرکزی آمریکا تعیین می‌شود و در کنترل عرضه پول در آمریکا کاربرد دارد. نرخ بهره بر شاخص تورم، نرخ بهره کوتاه‌مدت و بلند‌مدت و ارزش معاملاتی دلار در مقابل ارزهای دیگر تأثیر خواهد داشت و برای کنترل آن‌ها استفاده می‌شود. به همین دلیل تغییر قیمت دلار می‌تواند ناشی از تغییر نرخ بهره باشد.
تقاضای دلار
با وجود سلطه و قدرت دلار، بسیاری از کشورها ارزش پول خود را به توجه به دلار می‌سنجند و برخی دیگر نیز دلار را جایگزین واحد پول خود کرده‌اند. از آن‌جا که کشورهای زیادی از آن برای ذخیره ارزش یا معامله مواد خام استفاده می‌کنند، تقاضای دلار نیز بالا می‌رود که به افزایش قیمت آن منجر خواهد شد. البته در سال‌های اخیر ارزهایی مانند یورو، ین ژاپن و پوند بریتانیا نیز در حال گسترش نقش خود به عنوان ذخیره ارزی کشورهای دیگر هستند و می‌توانند تقاضای دلار را کاهش دهند.
تورم آمریکا
ضعف دلار می‌تواند قیمت کالاهای وارداتی را افزایش دهد، که به افزایش تورم منجر می‌شود، این امر فشار بیشتری بر اقتصاد آمریکا وارد می‌کند و توانایی مصرف‌کنندگان برای وام‌گیری را کاهش می‌دهد.
عملکرد اقتصاد آمریکا
هنگامی که اقتصاد آمریکا عملکرد مناسبی دارد، ارزش دلار نیز افزایش می‌یابد. برای مثال، پس از پاندمی کووید ۱۹، دلار مقاومت خود را نشان داد و توانست با افزایش نرخ بهره، با سرعتی بیش از سایر اقتصادهای جهانی به قدرت پیش برگردد. البته ضعف عملکرد اقتصادی دلار نیز می‌تواند تأثیری منفی بر اقتصادهای جهانی داشته باشد. با کاهش قیمت دلار، ارزهای جهانی دیگری مانند یورو، چین و ژاپن، ارزش خود را از دست می‌دهند، زیرا رشد اقتصادی آن‌ها شدیدا به صادرات بستگی دارد.
آشوب‌های سیاسی و رویدادهای غیرقابل‌پیشبینی
هنگامی که عدم قطعیت سیاسی افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران تمایل دارند تا دارایی‌های خود را به سرمایه‌های کم‌نوسان‌تری که از پس بحران‌ها بر می‌آیند منتقل کنند؛ از جمله دلار و تتر که از محبوب‌ترین گزینه به شمار می‌روند. برای مثال، همزمان با شروع جنگ روسیه و اوکراین، قیمت دلار افزایشی ۱۲ درصدی نسبت به یورو، ۹ درصدی نسبت به پوند و ۱۶ درصدی نسبت به ین ژاپن به ثبت رساند.
۲. تغییر ارزش تتر در بازار رمزارزها
قیمت تتر هدف دارد ارزش خود را معادل یک دلار نگه دارد، اما در طول تاریخچه این رمزارز، بارها پیش آمده‌است که در در حفظ این قیمت موفق نباشد. برای مثال، مدت کمی پس از عرضه آن در سال ۲۰۱۵، قیمت تتر به کمترین میزان خود، یعنی ۰.۵۷ دلار رسید. دلیل این این ریزش، کمبود تقاضا و نقدینگی بود که نوسانات شدید قیمت را به همراه داشت؛ به طوری که قیمت این رمزارز در همین سال موقتا به ۱.۳۲ دلار نیز رسید.
همچنین، در سقوط ۵۰ درصدی قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۸، قیمت تتر تا ۰.۹۵ دلار نیز افت داشت. یک بار نیز در ماه می ۲۰۱۹، به دلیل کاهش ذخایر شرکت، به ۰.۹۴ دلار رسید. با این حال، معمولا این نوسانات موقتی هستند و تتر می‌تواند ارزش خود را دوباره به ۱ دلار برگرداند.
۳. نوسانات قیمت دلار در بازار ایران
ثبات تتر تنها نسبت به دلار است و اگر نمودار قیمتی آن در مقابل ریال را بررسی کنید، با نوسانات زیادی مواجه می‌شوید. عوامل داخلی که باعث رشد قیمت تتر می‌شوند شامل این موارد هستند:
کسری بودجه
تأمین مالی در مقیاس‌های بزرگ برای کسری بودجه می‌تواند یکی از دلایل کاهش ارزش پول و افزایش قیمت دلار و تتر باشد. هنگامی که بدهی‌های دولت از رشد اقتصادی پیشی می‌گیرد، ورود سرمایه‌گذاری‌های خارجی به کشور کاهش می‌یابد، که افزایش نرخ ارزهای خارجی و افزایش تورم داخلی را به دنبال خواهد داشت.
تورم ایران
تورم نه تنها نرخ ارز را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه از تغییرات ارزی نیز تأثیر می‌پذیرد. با افزایش تورم، افراد برای حفظ ارزش پول خود تمایل بیشتری به تبدیل دارایی‌ها به ارزهای دیگر نشان می‌دهند، که باعث انتظارات تورمی شده و افزایش نرخ ارز و تورم داخلی را در پی دارد.
عرضه و تقاضای داخلی
از آن جا که تتر کاربرد زیادی در معاملات ارزهای دیجیتال و حفظ ارزش دارایی‌ها دارد، همواره تقاضای بالایی برای آن وجود دارد. به همین دلیل، ممکن است در شرایط مختلف، مخصوصا رویدادهای غیرقابل‌پیشبینی، با افزایش قیمت تتر مواجه شوید.
تأثیر رویدادهای جهانی بر ایران
اخباری مانند تشدید تحریم‌های اقتصادی و سیاسی، بحران‌های اقتصادی بین‌المللی، جنگ و تغییرات سیاست‌های مالی می‌توانند ارزش ریال را در برابر دلار تضعیف کنند و افزایش قیمت ریالی تتر را به دنبال داشته باشند. همچنین این دسته از رویدادها معمولا باعث افزایش تقاضای ارزهای دیجیتال در ایران نیز می‌شوند، که قیمت تتر در صرافی‌های ارز دیجیتال را دستخوش تغییر می‌کند.
سخن پایانی – دلیل افزایش قیمت تتر چیست؟
همانطور که گفتیم، گرانی تتر می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، اما اگر با افزایش شدید قیمت این استیبل‌کوین مواجه شدید، احتمالا باید دلایل گرانی دلار را پیگیر باشید. تضعیف ریال، افزایش قدرت دلار یا حتی تغییرات عرضه و تقاضای تتر می‌توانند به افزایش قیمت تتر منجر شوند، اما در همه این نوسانات، تتر راهکاری برای حفظ ارزش دارایی‌های شما به شمار می‌رود و همچنان جایگاه خود را به عنوان یکی از امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌های بازار ارزهای دیجیتال حفظ کرده است.
