طلا و بیت کوین: رالی کریسمس به چه معناست؟
رالی کریسمس یا همان ” رالی بابانوئل ” به الگویی تکرارشونده اشاره دارد که در آن بازارهای ارز دیجیتال معمولاً در هفته‌های پایانی ماه دسامبر و اوایل ماه ژانویه رشد می‌کنند. بر این اساس، عوامل متعددی در شکل‌گیری این روند نقش دارند، از جمله بهبود احساسات سرمایه‌گذاران در فصل تعطیلات و تعدیل پرتفو‌ها در پایان سال، زیرا معامله‌گران و مؤسسات، دارایی‌های خود را بازتنظیم می‌کنند. در همین حال، کاهش نقدینگی در تعطیلات نیز می‌تواند نوسانات قیمت را تشدید کرده و به شتاب رالی طلا و بیت کوین بیفزاید. در ایام کریسمس، رفتار سرمایه‌گذاران رمزارز معمولاً متفاوت از سایر اوقات سال است.
تأثیر رالی کریسمس بر بازارهای سنتی و دیجیتال
این الگو نخستین بار در بازارهای سهام سنتی مشاهده شد، اما تأثیر آن بعدها به طلا (XAU) و اخیراً به بیت کوین (BTC) نیز گسترش یافت. هر سال، با کاهش فعالیت بازارهای جهانی در تعطیلات، سرمایه‌گذاران بار دیگر به ایده رالی کریسمس بازمی‌گردند. هر دو دارایی، یعنی طلا و بیت کوین، به‌عنوان ذخیره ارزش در نظر گرفته می‌شوند، اما در زمان کاهش نقدینگی یا تغییر احساسات بازار رفتار متفاوتی دارند. با نزدیک شدن ماه دسامبر، بسیاری از سرمایه‌گذاران بحث می‌کنند که کدام دارایی، طلا یا بیت کوین، از روند صعودی فصلی بیشتر سود می‌برد.
چرا طلا ذخیره ارزش کلاسیک است؟
قرن‌هاست مردم برای حفظ ثروت خود در برابر تورم که ارزش ارزهای فیات را کاهش می‌دهد، به طلا اعتماد دارند. بانک‌های مرکزی جهان نیز ذخایر عظیم طلا را به‌عنوان بخشی از راهبردهای پولی و ذخیره‌ای بلندمدت خود نگهداری می‌کنند. همچنین، تقاضای فصلی برای طلا معمولاً در سه‌ماهه پایانی سال افزایش می‌یابد، به دلایلی مانند خرید جواهرات در چین و هند پیش از جشن‌ها، افزایش ذخایر توسط بانک‌های مرکزی و تنظیمات پرتفو در پایان سال توسط مؤسسات.
رفتار باثبات طلا در دوره‌های پُرریسک
به‌طور تاریخی، طلا در ماه دسامبر رشدهای تند را تجربه نمی‌کند، بلکه معمولاً روندی تدریجی دارد. در دوران نگرانی از رکود یا تنش‌های ژئوپلیتیکی، طلا اغلب بهتر از دارایی‌های پُرنوسان عمل می‌کند. گرچه قیمت طلا از شرایط کلان اقتصادی تأثیر می‌گیرد، اما به‌ندرت بازده‌های چشمگیر و سریع رمزارزها را به همراه دارد. لازم به ذکر است که طلا نیازمند نگهداری در خزانه، بیمه و حمل‌ونقل ایمن است؛ در حالی که BTC تنها به مدیریت کلید خصوصی (Seed Phrase) وابسته است. بااین‌حال، هر دو چالش‌های امنیتی دارند: طلا در معرض سرقت فیزیکی و بیت کوین در معرض حملات سایبری است.
چرا بیت کوین ذخیره ارزش دیجیتال محسوب می‌شود؟
شهرت بیت کوین به‌عنوان ” طلای دیجیتال ” از نوامبر ۲۰۲۲، زمانی که قیمت آن حدود ۱۶ هزار دلار بود، به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. از آن زمان تاکنون، قیمت آن به‌طور پیوسته رشد کرده است. گفتنی است، بیت کوین نخستین بار در ۵ دسامبر ۲۰۲۴ از مرز ۱۰۰ هزار دلار عبور کرد و به ۱۰۳۶۷۹ دلار رسید. سپس در اکتبر ۲۰۲۵ قله‌ای بالاتر از ۱۲۵ هزار دلار ثبت کرد. عرضه محدود ۲۱ میلیون واحدی و ساختار غیرمتمرکز آن، این ارز دیجیتال را به گزینه‌ای جذاب برای پوشش تورم پولی تبدیل کرده است. بااین‌حال، برخلاف XAU، بیت کوین دارایی پُرریسک‌تر بوده، زیرا کاملاً ناملموس است. از طرفی، قیمت آن هنگام بهبود احساسات بازار به‌سرعت جهش و در زمان بی‌اعتمادی به‌شدت اُفت می‌کند.
عملکرد فصلی و ویژگی ۲۴ ساعته بازار بیت کوین
رمزارز BTC در طول سال‌های گذشته، در سه‌ماهه چهارم معمولاً عملکردی مثبت داشته است. توجه به این نکته ضروری است که بیت کوین به‌صورت ۲۴ ساعته و در تمام روزهای هفته معامله می‌شود و به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا حتی در تعطیلات و آخر هفته‌ها، زمانی که بازارهای سنتی بسته‌اند، واکنش نشان دهند.
نیروهای کلان مؤثر بر رالی کریسمس
نتیجه هر رالی کریسمس تا حد زیادی به شرایط کلان اقتصادی بستگی دارد. سیاست‌های فدرال رزرو (Fed)، داده‌های تورمی و میزان نقدینگی بازار از عوامل کلیدی‌اند. فدرال رزرو ایالات متحده در نشست اکتبر ۲۰۲۵ نرخ بهره را ۲۵ واحد پایه کاهش داد و دامنه هدف جدید را بین ۳.۷۵ تا ۴.۰۰ درصد تعیین کرد. این اقدام مطابق انتظارات بازار و در ادامه کاهش مشابهی در ماه سپتامبر بود که نرخ‌ها را به پایین‌ترین سطح از اواخر ۲۰۲۲ رساند. گفتنی است، نرخ‌های بهره پایین‌تر معمولاً دلار آمریکا (USD) را تضعیف کرده و اشتهای سرمایه‌گذاران برای دارایی‌های جایگزین مانند بیت‌کوین را افزایش می‌دهد.
تأثیر تورم و نقدینگی بر طلا و بیت کوین
نرخ تورم سالانه ایالات متحده در سپتامبر ۲۰۲۵ به ۳.۰ درصد افزایش یافت که از ۲.۹ درصد در ماه آگوست بالاتر بود. بااین‌حال، تورم هسته‌ای کمی کاهش یافت و از ۳.۱ به ۳.۰ درصد رسید. بر این اساس، دوره‌های تورم بالا معمولاً توجه سرمایه‌گذاران را به دارایی‌های جایگزینی چون BTC و طلا افزایش می‌دهد. از نظر نقدینگی، بیت کوین واکنش سریع‌تری نسبت به دارایی‌های سنتی دارد. حتی ورود سرمایه‌های نهادی اندک، مانند خریدهای صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF)، می‌تواند نوسانات کوتاه‌مدت قیمت را تحت‌تأثیر قرار دهد.
نکته جالب توجه آن است که بزرگ‌ترین خریداران طلا، بانک‌های مرکزی، صندوق‌های ثروت ملی و جواهرفروشان هستند، در حالی که بیت کوین بیشتر مورد علاقه سرمایه‌گذاران خُرد، کارآفرینان فناوری و نسل‌های جوان‌تر است که دارایی‌های دیجیتال را ترجیح می‌دهند.
مطالعات موردی؛ عملکرد متفاوت طلا و بیت کوین
چرخه‌های تاریخی بازار نشان می‌دهند که بیت کوین و طلا در برابر تغییر شرایط اقتصادی واکنش‌های متفاوتی دارند. این نمونه‌ها بینشی ارائه می‌دهند از اینکه چه زمانی BTC بر طلا پیشی می‌گیرد و چه زمانی طلا نقش پناهگاه امن‌تری دارد.
زمانی که بیت کوین درخشید
در سال ۲۰۲۰، دولت‌ها برای مقابله با رکود ناشی از همه‌گیری، محرک‌های مالی گسترده‌ای اِعمال کردند. سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی‌های خود در برابر تضعیف ارزهای فیات به دارایی‌های جایگزین روی آوردند. طلا در ابتدای سال رشد قابل‌توجهی داشت، در حالی که بیت کوین در نیمه دوم سال شتاب گرفت. تا دسامبر ۲۰۲۰، رمزارز BTC با ثبت رکوردی نزدیک به ۲۹ هزار دلار بسته شد، در حالی که طلا سال را با رشد اندک در حدود ۱۹۰۰ دلار به پایان رساند. این نمونه نشان می‌دهد که در دوره‌های نقدینگی فراوان و نرخ بهره پایین، بیت کوین معمولاً عملکرد قوی‌تری نسبت به ذخایر ارزش سنتی مانند XAU دارد.
زمانی که طلا فرمانروایی کرد
میان سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲، تورم افزایش یافت و بانک‌های مرکزی با بالا بردن نرخ بهره واکنش نشان دادند. دارایی‌های پُرریسک به‌طور گسترده اُفت کردند و بیت کوین به‌دلیل ماهیت سفته‌بازانه خود کاهش شدیدی را تجربه کرد. در مقابل، طلا مقاوم ماند و حتی در برخی دوره‌ها رشد قیمتی داشت، زیرا سرمایه‌گذاران دوباره به آن به‌عنوان پناهگاه امن سنتی روی آوردند. این نمونه نشان می‌دهد که طلا در دوره‌های انقباض پولی و فشار بازار، ارزش خود را بهتر از بیت کوین حفظ می‌کند.
