بیت کوین زمانی در بلاکچین گم شده تلقی می‌شود که مالک آن قادر به کنترلش نباشد.
بیت کوین (BTC)، یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که سوابق خود را در میان مجموعه‌ای توزیع‌شده از گره‌ها ذخیره می‌کند که به‌طور دسته‌جمعی یک دفتر کل عمومی را تشکیل می‌دهند که به آن بلاکچین نیز می‌گویند. در بلاکچین بیت کوین، کاربران یک آدرس عمومی و یک کلید خصوصی دارند که به آنها امکان کنترل دارایی‌های نگهداری‌شده در آن آدرس را می‌دهد.
فقط 21 میلیون BTC می‌تواند در گردش باشد؛ این موضوع توسط پروتکل بیت کوین طراحی و کدگذاری شده است. طراحی بیت کوین انقباضی است، به این معنی که با گذشت زمان، کمیابی دارایی افزایش می‌یابد. ارزش بیت کوین تا حدی توسط محدودیت بر کل مقدار بیت کوینی که می‌تواند وجود داشته باشد و با کاهش دوره‌ای پاداش‌ها (از طریق هاوینگ بیت کوین)، حفظ می‌شود. هر بیت کوین گم شده بیشتر به فرایند انقباضی شدت می‌بخشد و به کمیابی بیت کوین موجود کمک می‌کند.
چه مقدار بیت کوین گم شده است؟
تخمین تعداد دقیق بیت کوین های گم شده دشوار است، زیرا ممکن است کیف پول‌ها صرفا غیرفعال باشند.
با این حال، بر اساس تحقیقات انجام‌شده توسط Chainalysis، یک پلتفرم داده‌های بلاکچینی، 17 تا 23 درصد از کل عرضه بیت کوین ممکن است گم شده باشد، که بین 2.78 میلیون تا 3.79 میلیون BTC می‌شود. همچنین گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که کیف پول‌های ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، تا 1 میلیون BTC از استخراج اولیه را در خود جای داده است که می‌توان آنها را بیت کوین های گم شده تلقی کرد.
چگونه بیت کوین گم می‌شود؟
بیت کوین می‌تواند به دلیل خطاهای کاربری یا اقدامات مخرب از سوی اشخاص ثالث، از طریق کلاهبرداری یا حتی هک گم شود.
در زیر برخی از سناریوهای احتمالی ذکر شده است:
از دست رفتن کلید خصوصی
- نشت کلید خصوصی: بی‌احتیاطی یا هک شدن می‌تواند منجر به افشای کلیدهای خصوصی شود و به بازیگران مخرب اجازه دهد تا بیت کوین افراد را سرقت کنند. این امر می‌تواند به عنوان بخشی از هرگونه سناریوی فیشینگ، بدافزار یا کلاهبرداری دیگری رخ دهد.
- خرابی یا گم شدن ابزار ذخیره‌سازی: اگر کلیدهای خصوصی شما روی هارد دیسک، فلش یا قطعه کاغذی ذخیره شده باشد که خراب یا گم شود، ممکن است برای همیشه دسترسی به بیت کوین های خود را از دست بدهید.
ارسال به شبکه اشتباه
این اتفاق در هنگام انتقال BTC به طور شگفت‌آوری رایج است. اگر کاربران به اشتباه آن را به شبکه اشتباه یا به یک آدرس نامعتبر ارسال کنند، بازیابی آن کاملا غیرممکن است. این امر به دلیل ظهور Ordinals در اکوسیستم بیت کوین اهمیت بیشتری پیدا کرده است، زیرا برخی از کیف پول‌ها آدرسی متفاوت با آدرس BTC استاندارد دارند.
ارسال به آدرس اشتباه
هنگام انتقال BTC، اگر کاربران آن را به آدرس اشتباه ارسال کنند، بازیابی آن می‌تواند بسیار دشوار باشد. ابتدا، مشکل اصلی شناسایی گیرنده واقعی انتقال و سپس داشتن یک مکانیسم معقول برای درخواست بازگشت است، که همه اینها در یک اکوسیستم غیرمتمرکز بسیار دشوار است.
خرابی کیف پول
اگر کیف پول بیت کوین کاربر به هر دلیلی آسیب ببیند یا خراب شود، ممکن است به طور بالقوه دسترسی خود را به BTC خود از دست بدهد. با این حال، اگر کاربر کلید خصوصی را داشته باشد، مشکلی وجود ندارد؛ می‌توان یک کیف پول جدید راه‌اندازی کرد و با استفاده از کلید خصوصی آن را بازیابی کرد.
رها کردن توسط کاربر
بسیاری از آدرس‌های غیرفعال در بیت کوین به دلایل مختلف هرگز فعالیتی نداشته‌اند. یکی از دلایل این می‌تواند باشد که صاحبان آنها، کلیدهای خصوصی خود را فراموش کرده‌اند و نمی‌توانند به بیت کوین خود دسترسی داشته باشند.
- دستگاه‌های گم‌شده: کاربران ممکن است کامپیوترهای قدیمی، کیف پول‌های سخت‌افزاری یا فایل‌های بازیابی خود را دور انداخته باشند که گزینه‌های آنها را برای بازیابی به حداقل می‌رساند.
- مرگ و میر: این شکل دیگری از رها کردن توسط کاربر است. صاحبان کلید خصوصی متاسفانه ممکن است فوت کرده باشند، بدون اینکه هیچ کس دیگری به کلیدهای خصوصی اصلی دسترسی داشته باشد. این امر می‌تواند هم برای کیف پول‌های خصوصی و هم برای حساب‌ها در صرافی‌های متمرکز رخ دهد.
اقدامات اجرایی
کاربران همچنین می‌توانند به دلیل ضبط دارایی توسط مقامات دولتی، بیت کوین خود را از دست بدهند. چنین موضوعی اقدام هدفمند بر اساس قانون خواهد بود و در مورد کیف پول‌های خصوصی، کاربران موظف به تحویل کلیدهای خصوصی خود خواهند شد.
هک صرافی‌های متمرکز
صرافی‌های متمرکز که دارایی‌های کاربران را در اختیار دارند، در معرض خطر هک شدن یا از دست دادن دارایی‌ها به دلیل ورشکستگی نیز قرار دارند که در این صورت کاربران به دارایی‌های خود دیگر دسترسی نخواهند داشت.
پیامدهای وجود بیت کوین های گم شده
با افزایش آگاهی و علاقه نهادها، بیت کوین به عنوان طلای دیجیتال و ذخیره ارزش، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هر بیت کوین گم شده می‌تواند نشان‌دهنده از دست رفتن مقدار قابل توجهی ثروت برای کاربران در دهه‌های آینده باشد.
بیت کوین از سال 2009 وجود داشته است و توافقی کلی بین کارشناسان وجود دارد که این ارز دیجیتال جایگاه منحصر به فردی را به عنوان ذخیره ارزش در بین ارزهای دیجیتال دارد. راه‌اندازی صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) بیت کوین، نقدینگی و علاقه نهادی قابل توجهی را به بیت کوین سوق داده است. این عوامل بسیاری از کارشناسان را بر آن داشته تا پیش‌بینی کنند که بیت کوین در یک دهه آینده ارزش قابل توجهی خواهد داشت.
کاربرانی که BTC خود را برای همیشه و بدون امکان بازیابی از دست داده‌اند، ممکن است با احساس گناه و سرزنش خود دست و پنجه نرم کنند. به طور کلی تمرکز رسانه‌ها بر روایت‌های مربوط به سود است؛ با این حال، متاسفانه ضررهایی مانند این نیز بخشی از تعامل با اکوسیستم ارزهای دیجیتال است. این صنعت باید بر روی راهکار کیف پول‌های چند امضایی و نوآورانه تمرکز کند که می‌تواند احتمال چنین ضررهایی را برای کاربران در آینده کاهش دهد. این امر به کاهش کلاهبرداری و از دست دادن تصادفی کلیدها کمک می‌کند و در عوض، پذیرش گسترده‌تر ارزهای دیجیتال را میسر می‌کند.
ماهیت ضد تورمی بیت کوین پیچیدگی بیشتری را به ماجرا اضافه می‌کند. تمام بیت کوین های گم شده، کمیابی واحدهای موجود را تسریع می‌کنند. برخلاف تریدرها، نهادها و افراد ثروتمند تمایل دارند به جای معاملات مکرر، پوزیشن‌های بلندمدت برای بیت کوین اتخاذ کنند. اثر ترکیبی این عوامل نشان‌دهنده گرایشی به سمت افزایش کمیابی بیت کوین و به طور بالقوه قیمت‌های بالاتر در آینده است.
آیا می‌توان بیت کوین های گم شده را بازیابی کرد؟
همه امیدها برای کاربرانی که دارایی‌های خود را گم کرده‌اند از بین نرفته است. با این حال، اینکه آیا می‌توان بیت کوین را بازیابی کرد یا خیر به ترکیبی از آنچه برای بازسازی در دسترس است و پیشینه از دست رفتن بستگی دارد.
در اینجا چند روش بالقوه برای کاربران در جهت بازیابی بیت کوین گم شده آنها آورده شده است:
خدمات بازیابی اطلاعات
برخی از شرکت‌ها در زمینه بازیابی ارزهای دیجیتال گم شده کاربران تخصص دارند. آنها معمولا با سناریوهایی در مورد مشکلات درایو یا خرابی سخت‌افزار، رمزهای عبور فراموش‌شده، خرابی کیف پول، از دست دادن داده‌ها یا گیرندگان نادرست سروکار دارند. آنها طیف وسیعی از تکنیک‌ها را از بازسازی عبارات بازیابی تا بازسازی کیف پول‌ها، حدس زدن و بازیابی کلیدهای ذخیره‌شده در هارد دیسک ارائه می‌دهند.
به طور کلی، زمانی که دسترسی به یک کامپیوتر یا دستگاه موجود به این شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا مهندسی معکوس دسترسی را انجام دهند، نرخ موفقیت بالاتری دارند. با توجه به اصول رمزنگاری پشت بیت کوین، بازسازی کامل یک عبارت بازیابی فراموش شده با توانایی‌های محاسباتی امروزی بسیار دشوار است.
کاربران باید احتیاط کنند و با شرکت‌های معتبر و با سابقه موفقیت معامله کنند، زیرا بسیاری از خدمات نیز می‌توانند کلاهبرداری آشکار یا با قیمت‌های گزاف بدون بازده ملموس باشند.
شرکت‌های تحقیقات خصوصی
این شرکت‌ها معمولا در مواردی که هک یا کلاهبرداری مربوط به پول زیادی باشد، از ابزارهای تحقیقاتی گسترده‌ای که در اختیار دارند با مقامات اجرایی برای پیگرد عاملان مخرب و بازیابی بخشی از بیت کوین های دزدیده شده، همکاری می‌کنند. اینها جایگزین‌های مناسبی برای کاربرانی هستند که مقدار قابل توجهی از دارایی را از دست داده‌اند و ترجیح می‌دهند تلاش کنند تا بیت کوین های گم شده خود را بازیابی کنند.
امن‌ترین روش‌های ذخیره‌سازی بیت کوین
ذخیره‌سازی سرد و کنترل شخصی کلیدهای خصوصی برای ذخیره‌سازی ایمن بیت کوین ضروری است.
استفاده از ذخیره‌سازی سرد که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین نگه می‌دارد، به ذخیره‌سازی ایمن بیت کوین و جلوگیری از تهدیدات سایبری کمک می‌کند. کیف پول سخت‌افزاری رایج‌ترین راه‌حل ذخیره‌سازی سرد است که امنیت بالایی را ارائه می‌دهد.
به‌عنوان روش جایگزین، برای بالاترین سطح حفاظت، می‌توان کیف پول‌های کاغذی را در نظر گرفت که کلیدها را روی کاغذ چاپ می‌کنند. صرف نظر از روشی که استفاده می‌شود، داشتن چندین نسخه پشتیبان امن از کلیدهای خصوصی ضروری است.
صرف نظر از اینکه کاربران کیف پول‌های نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری را ترجیح می‌دهند، همیشه باید تحقیقات خود را انجام دهند و گزینه‌های قابل اعتمادی را انتخاب کنند. در نهایت، آگاهی از کلاهبرداری‌های فیشینگ و رعایت نکات ایمنی در خصوص رمز عبور، حفاظت بیشتری برای بیت کوین های کاربران ارائه می‌دهد.
