صرافی ارز دیجیتال چیست؟
برای شروع خرید و فروش ارزهای دیجیتال و سایر داراییهای دیجیتال، رایجترین راه، استفاده از صرافی ارز دیجیتال است. صرافی ارز دیجیتال، پلتفرمهایی با مالکیت خصوصی هستند که تجارت ارزهای دیجیتال را در مقابل سایر داراییها، از جمله ارزهای فیات و استیبل کوینها تسهیل میکنند.
در واقع، صرافیهای ارز دیجیتال، بازارهای آنلاینی هستند که در آن کاربران میتوانند یک نوع دارایی دیجیتال را با رمزارز دیگری بر اساس ارزش بازار آنها مبادله کنند. برخی از صرافیها حتی اجازه تجارت ارزهای دیجیتال با ارزهای فیات مانند یورو و دلار را به مشتریان خود میدهند. ممکن است صرافیهای ارز دیجیتال مزیتهای دیگیری نیز داشته باشند، مانند خدمات وام دهی رمزارزها و یا کیف پولهای داخلی که به کاربران اجازه میدهد ارز دیجیتال را به کیف پول صرافی ارسال کنند یا توکن ها را در این کیف پول ارائه شده توسط صرافی ذخیره کنند.
درحال حاضر و در زمان نگارش این مقاله، طبق دادههای سایت کوین مارکت کپ، تعداد 529 صرافی ارزدیجیتال در جهان وجود دارد که البته این آمار شامل صرافیهای محلی و داخلی نمیشود. با این حال این رقم کمی نیست. اگر تازه با دنیای کریپتو آشنا شده باشید ممکن است این تعداد شما را کمی سردرگم کند اما لازم است بدانید که صرافی ارز دیجیتال مناسب برای معامله دارای مشخصاتی است که در این مقاله به آنها میپردازیم.
صرافی های ارزدیجتال به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- صرافیهای متمرکز
- صرافیهای غیر متمرکز
صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX)
صرافی های متمرکز ارزهای دیجیتال به عنوان یک واسطه بین خریدار و فروشنده عمل می کنند و از طریق کمیسیون و کارمزد تراکنش کسب درآمد می کنند. شما می توانید یک CEX را شبیه به بازار بورس اما برای دارایی های دیجیتال تصور کنید.
صرافی های متمرکز رایج کریپتو بایننس، کوین بیس، کراکن و کوکوین هستند. مانند وبسایتها یا اپلیکیشنهای معاملات سهام، این صرافیها به سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال اجازه میدهند تا داراییهای دیجیتال را با قیمت رایج خرید و فروش کنند، یا سفارشهایی را ثبت کنند تا زمانی که دارایی به هدف قیمتی مورد نظر سرمایهگذار میرسد، اجرا شوند.
CEX ها با استفاده از سیستم دفترچه سفارش کار می کنند، به این معنی که سفارش های خرید و فروش فهرست شده و بر اساس قیمت خرید یا فروش مورد نظر مرتب می شوند. سپس موتور تطبیق صرافی، خریداران و فروشندگان را بر اساس بهترین قیمت قابل اجرا و با توجه به حجم معامله درخواست شده، مطابقت می دهد. از این رو، قیمت یک دارایی دیجیتال به عرضه و تقاضای آن دارایی در مقابل دیگری بستگی دارد، خواه ارز فیات باشد یا ارز دیجیتال.
فرض کنید شما قصد خرید شیبا اینو (یک رمزارز در شبکه اتریوم) را دارید. داخل یک صرافی متمرکز دستور خرید خود را برای قیمت 1 دلار و با حجم 20 توکن شیبا ثبت میکنید، در همین حال شخص دیگری قصد فروش شیبا درهمین قیمت را دارد و دستور فروش خود را ثبت میکند (حال ممکن است حجم موردنظر او بیشتر یا کمتر باشد). ممکن است هنگام ثبت دستور قیمت 1 دلار نباشد. اما دستور شما تا زمانی که قیمت به 1 دلار برسد باقی میماند. سپس درخواست خرید شما و دستور فروش شخص یاد شده باهم مطابق میشوند و معامله انجام میشود. درصورتی که حجم دو دستور باهم مطابق نباشند صرافی دستور دیگری را تا تکمیل شدن خرید و فروش مطابقت میدهد.
صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال (DEX)
صرافی غیرمتمرکز نوع دیگری از صرافی است که امکان انجام تراکنشهای همتا به همتا را مستقیماً از کیف پول دیجیتال شما و بدون یک واسطه فراهم میکند. نمونه هایی از DEX ها عبارتند از یونی سواپ، پنکیک سواپ، dYdX و کایبر.
این صرافیهای غیرمتمرکز براساس قراردادهای هوشمند کار میکنند. قرارداد هوشمند برنامه یا کُدی متن باز است که بر روی بلاکچین نوشته شده است. این قراردادهای هوشمند به حفظ بیشتر حریم خصوصی و لغزش کمتر (اصطلاح دیگری برای هزینه های تراکنش) نسبت به صرافی متمرکز کمک میکنند.
مزایای صرافی های متمرکز ارزهای دیجیتال
1. کاربر پسند
صرافی های متمرکز به سرمایه گذاران مبتدی روشی آشنا و ساده را برای تجارت و سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال ارائه می دهند. برخلاف استفاده از کیف پولهای کریپتو و تراکنشهای همتا به همتا، که گاهی میتوانند پیچیده باشند، کاربران صرافیهای متمرکز میتوانند به حسابهای خود وارد شوند، موجودی حساب خود را مشاهده کنند و از طریق برنامهها و وبسایت صرافی تراکنش خود را انجام دهند.
2. تنوع لیست ارز و شبکه
معمولا صرافیهای متمرکز لیست بزرگتری برای رمزارزهای قابل معامله دارند و برای رقابت بیشتر سعی میکنند لیست خود را گسترده تر کنند. همچنین تعداد شبکههای پشتیبانی شده در صرافی های متمرکز بیشتر است.
3. اهرم
یکی از مزایای دیگر برخی از CEX ها، گزینه اهرم سرمایه گذاری با استفاده از پول قرض گرفته شده از صرافی است که به آن معامله مارجین می گویند. این به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا بازدهی بالاتری کسب کنند، اما این قابلیت می تواند زیان را نیز افزایش دهد.
معایب صرافی های متمرکز
1. خطر هک
صرافیهای متمرکز توسط شرکتهایی اداره میشوند که مسئول نگهداری دارایی مشتریان خود هستند. صرافیهای بزرگ معمولاً میلیاردها دلار بیتکوین را در خزانه خود نگه میدارند که آنها را به هدف خوبی برای هکرها و سارقان تبدیل میکند. مثلا صرافی Mt.Gox که زمانی بزرگترین صرافی ارزهای دیجیتال در جهان بود، مورد حمله هکرها قرار گرفت و 850000 بیت کوین آن به سرقت رفت.
2. کارمزد معاملات
برخلاف تراکنشهای همتا به همتا، صرافیهای متمرکز اغلب هزینههای تراکنش بالایی را برای خدمات خود دریافت میکنند، که به ویژه در معاملات بزرگ میتواند چشمگیر باشد.
3. نگهداری دارایی های دیجیتال و خطر تقلب
در نهایت و مهمتر از همه، اکثر CEX ها برای ارائه خدمات، دارایی دیجیتال شما را در کیف پول دیجیتال خود نگه می دارند. در حالی که این امر معامله را راحتتر میکند، اما معایبی مانند خطر ورشکستگی صرافی و تقلب و کلاه برداری نیز وجود دارد. نمونههای اخیر عبارتند از شکست استیبل کوین الگوریتمی 50 میلیارد دلاری TerraUSD و توکن لونا، ورشکستگی صندوق تامینی Three Arrows Capital، وام دهنده سلسیوس، کارگزار وویجر دیجیتال و سقوط ناگهانی صرافی FTX.
مزایای صرافی های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال
1. حضانت
کاربران صرافی های غیرمتمرکز نیازی به انتقال دارایی های خود به کیف پول شخص ثالث ندارند. بنابراین خطر هک شدن یک شرکت یا سازمان وجود ندارد و کاربران از امنیت بیشتری در برابر هک، شکست، کلاهبرداری یا سرقت برخوردار هستند.
2. جلوگیری از دستکاری بازار
صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل ماهیت مبادله همتا به همتا، از دستکاری بازار جلوگیری میکنند و از کاربران در برابر تجارت جعلی و دست کاری بازار محافظت میکنند.
3. حریم خصوصی
صرافیهای غیرمتمرکز به احراز هویت نیازی ندارند و حریم خصوصی و ناشناس بودن را به کاربران ارائه میدهند.
معایب صرافی های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال
1. پیچیدگی
کاربران صرافی های غیرمتمرکز باید کلیدها و رمزهای عبور کیف پول های رمزنگاری خود را به خاطر بسپارند، در غیر این صورت دارایی های آنها برای همیشه از دست می رود و قابل بازیابی نیست. آنها بر خلاف صرافی های متمرکز که فرآیند راحت تر و کاربرپسندتری را ارائه می دهند، از کاربر می خواهند که پلتفرم و فرآیند معامله را یاد بگیرند و با آنها آشنا شود. البته این مشکل درحال حاضر تا حد زیادی رفع شده است.
2. عدم پرداخت فیات
DEX ها برای تبدیل رمزارزها به یکدیگر، بهترین هستند و برای افرادی که به دنبال خرید یا فروش دارایی های دیجیتال با ارز فیات هستند، مناسب نیستند. برای استفاده از DEXها ابتدا باید ارزدیجیتالی را تهیه کرده باشید.
3. نقدینگی
حدود 99 درصد از تراکنشهای کریپتو توسط صرافیهای متمرکز تسهیل میشوند، که نشان میدهد آنها مسئول اکثر حجم معاملات هستند. به دلیل کمبود حجم، صرافی های غیرمتمرکز اغلب فاقد نقدینگی هستند و زمانی که حجم معاملات کم است، یافتن خریدار و فروشنده دشوار است.
صرافی های متمرکز برتر
موارد زیر بر اساس ترافیک، نقدینگی و حجم معاملات، برترین صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال هستند.
- بایننس
- کوین بیس
- کراکن
- کوکوین
- بیت فینکس
نکته: صرافیهای متمرکز بین المللی، مانند لیست بالا، دارای قوانین خاص خود هستند. این قوانین تا حد بسیار زیادی به سیاستهای موجود در کشور میزبان صرافی بستگی دارد. از اینرو بسیاری از آنها برای ارائه خدمات به احراز هویت مشتری نیاز دارند. فرایند احراز هویت و تحریم کشور باعث شده است که کاربران ایرانی نتوانند از این صرافیها استفاده کنند یا فقط با روشهایی همچون تغییر آی پی از آنها استفاده کنند. درهرحال هنگام استفاده از صرافیهای خارجی بخش قوانین و مقررات آن را برای اطمینان بیشتر بررسی کنید.
صرافی ارز دیجیتال داخلی
طی سالهای گذشته صرافیهای داخلی زیادی در حوزه کریپتو شروع به کار کرده اند. با استفاده از این صرافیها کاربران قادرند معاملات خود را حتی با ریال انجام دهند، با حساب بانکی خود واریز و برداشت ریالی انجام دهند. با این حال تفاوتهای زیادی در بین آنها وجود دارد. مانند نرخ کارمزد خرید و فروش، حجم معاملات، قیمت، امنیت، تنوع در لیست ارزها و…
صرافی ارزدیجیتال ارزینجا از سال 96 و از زمان آغاز به کار خود سعی کرده است در ارائه خدمات خود، در تمامی این موارد، بهترین را ارئه دهد. ارزینجا درحال حاضر امکان معامله بیش از 400 رمزارز را با بهترین نرخ در پلتفرم خود ارائه میدهد. همچنین با استفاده از روشهای امنیتی بروز همیشه سعی کرده است تا از دارایی کاربران به بهترین نحو مراقبت کند. از دیگر قابلیتهای صرافی ارزینجا میتوان به تبدیل رایگان رمزارزها، کیف پول داخلی، پشتیبانی فعال و سریع و تسویه سریع اشاره کرد.
هم اکنون میتوانید برای خرید اتریوم، بیت کوین و 400 رمزارز دیگر به این لینک مراجعه کرده و معاملات خود را آغاز کنید.