بازار کریپتو به عنوان یکی از پر رونق ترین صنایع مالی جهان، همواره دستخوش تحولات سریع و تغییرات زیادی بوده است. در نیمه اول سال 2023، بازار کریپتو شاهد روندی از تحولات بود، که برای متخصصان، سرمایه گذاران و علاقهمندان به این صنعت، اهمیت ویژهای دارد. در این مقاله، به بررسی و آنالیز وضعیت بازار کریپتو در نیمه اول سال 2023 میپردازیم. این آنالیز شامل بررسی وضعیت بازار ارزهای دیجیتال و تغییرات قیمتی آنها، پیشبینیهایی درباره روند بازار در آینده و همچنین تحلیل عوامل مؤثر بر بازار کریپتو در این بازه زمانی خواهد بود. با ما همراه باشید تا با این آنالیز جامع، با وضعیت بازار کریپتو در نیمه اول سال 2023 بیشتر آشنا شوید.
فصل 1: بررسی اجمالی بازار کریپتو
فصل گم شده!
ارزش بازار جهانی کریپتو در پایان سه ماهه دوم به 1.17 تریلیون دلار رسید که نشان دهنده افزایش 48 درصدی در یک سال منتهی به امروز (YTD) است. جالب اینجاست که هر دو سه ماهه اول و دوم با ارزش کل بازار مشابهی به پایان رسیدند، که تقریباً باعث میشود سه ماهه دوم در دنیای ارزهای دیجیتال یک فصل گمشده به نظر برسد.
- بیشتر بخوانید: ارزش بازار چیست؟
سه ماهه دوم (Q2) نیز در مقایسه با سه ماهه اول فاقد روایت چشمگیری بود. در سه ماهه اول، بازار کریپتو تحولات مهم تری مانند دو برابر شدن قیمت بیت کوین و افزایش لایه2 ها مانند آربیتروم و ZkSync را شاهد بود و بازار NFT فعال تری را تجربه کرد که تا حدی به دلیل ارتقاء محصول و انتشار توکن Blur بود. سه ماهه دوم نتوانست هیچ پیشرفت پیشگامانه مشابهی را ایجاد کند. در عوض، Q2 شاهد روندهای مختلفی مانند “فصل میم کوینها” و افزایش توکن های BRC20 بود که اگرچه قابل توجه است، اما با سطح هیجان ایجاد شده در سه ماهه قبل مطابقت نداشت.
شاخص ترس و طمع سال را تقریباً با 30 (ترس) آغاز کرد، اما نیم سال را در حدود 52 (خنثی) به پایان رساند که نشاندهنده بهبود قابلتوجه در احساسات بازار است.
حجم کل معاملات اسپات 20 صرافی برتر ارزهای دیجیتال در ماه مارس به اوج خود رسید و حدود 36 درصد نسبت به سه ماهه قبل از آن کاهش یافت و تا پایان ژوئن به حدود 523 میلیارد میلیارد دلار در ماه رسید.
بخش های در حال رشد
در میان یک بازار چالش برانگیز، بخشهایی خاص، رشد قابلتوجهی را در ارزش بازار خود در سال منتهی به امروز نشان دادهاند. بخش واقعیت مجازی و واقعیت افزوده (VR/AR) با 704 درصد و هوش مصنوعی (AI) با 323 درصد در بازار پیشرو بودهاند. در حالی که پروژههای ارزشمند دیفای و زیرساختها در حال یک بازگشت قوی هستند. برخی از این بخش ها عبارتند از وام دهی (149%)، ذخیره سازی فایل (86%)، بازار مشتقات (75%) و قابلیت همکاری (58%).
شایان ذکر است، بخش میم کوینها بیش از 260 توکن جدید را در سال منتهی به امروز اضافه کرد که آن را به عنوان فعال ترین بخش از نظر لیستینگ های جدید تبدیل میکند. هوش مصنوعی و بیگ دیتا شماره 2 است و 61 ارز اضافه کرده است، در حالی که دیفای با 47 لیستینگ جدید در رتبه سوم قرار دارد.
فصل 2: رویدادهای کلیدی بیت کوین و اتریوم
از چپ به راست:
- غوغای کتیبه های بیت کوین (bitcoin ordinals)
- سقوط بانک سیلیکون ولی
- balaji، سرمایه گذار معروف، شرط بست که بیت کوین در 90 روز به 1 میلیون دلار میرسد
- مایکرو استراتژی قرارداد خود را با سیلورگیت لغو کرد و به خرید بیت کوین پرداخت
- دادههای تورم ایالات متحده منتشر شد و از پیش بینی ها بیشتر بود
- هایپ توکنهای BRC20
- تتر از خرید بیت کوین خبر داد
- هنگ کنگ کریپتو را آزاد کرد
- SEC تعداد 12 رمزارز را اوراق بهادار اعلام کرد
- بلک راک برای ETF بیت کوین درخواست داد
- صرافی آمریکایی EDX راه اندازی شد
از چپ به راست:
- Ssv Network برای اکوسیستم خود 50 میلیون دلار سرمایه آزاد کرد
- ویتالیک بوترین خواهان بهبود شبکه برای “استفاده در حوزه پرداخت” شد
- استاندار توکن ERC-4347 راه اندازی شد
- سقوط بانک سیلیکون ولی
- هکرها 10 میلیون دلار اتریوم را به پلتفرم Euler بازگرداندند
- ارتقا شاپلا با موفقیت انجام شد
- گری گنسلر بیت کوین را کالا خواند اما درباره اتریوم نظری نداد
- ویتالیک درباره افزایش بار مکانیزم اجماع اتریوم هشدار داد
- SEC تعداد 12 رمزارز را اوراق بهادار اعلام کرد
- راه اندازی اتراسکریپشن
فصل 3: درک بهتر بازار کریپتو از طریق دادههای کوین مارکت کپ
محبوب ترین بخشها و رمزارزها
میم کوینها بخش قابل توجهی هستند که در آوریل و می افزایش قابل توجهی در “میزان بازدیدها” داشتهاند. این افزایش توجه به دلیل “فصل میم کوینها” به رهبری PEPE بود.
دیفای دومین بخش پربازدید است که در نیمه اول سال 2023 علاقه زیادی را به خود جلب نمود.
کلکسیونها و NFT ها در سه ماه اول مورد توجه بسیاری قرار گرفتند که عمدتاً به دلیل ایردراپ توکن Blur بود اما این بازدیدها در فصل دوم سال کاهش یافت.
هوش مصنوعی و دادههای بزرگ یک عضو جدید در بخشهای پربازدید در سال 2023 هستند. پس از راه اندازی ChatGPT، روایت هوش مصنوعی در سه ماهه اول 2023 آغاز شد و در ماه ژوئن شاهد افزایش مجدد علاقه به توکن های مرتبط با هوش مصنوعی بودیم.
بخش میم کوینها بیشترین علاقه را، بهویژه در سه ماه دوم سال 2023، بدست آورد. این بخش عمدتاً توسط PEPE رهبری میشود که شاهد افزایش انفجاری بیش از 3700 برابر از آوریل تا می بود. پس از اصلاح از اوج قیمتی خود در ماه می، پپه تقریباً 100 درصد از پایین ترین قیمت خود در اواسط ژوئن فاصله گرفته و در قیمت خود شاهد یک افزایش بوده است. میم کوینهای ترند قبلی، مانند دوج کوین، شیبا و بیبی دوج، همچنان پربینندهترین گزینهها در این بخش باقی ماندهاند.
پس از اینکه شبکه اتریوم در 12 آوریل با موفقیت ارتقاء Shapella را انجام داد و امکان برداشت ETH قفل شده در زنجیره بیکن را فراهم کرد، قراردادهای هوشمند در اتریوم (ETH) همچنان در صدر توجه کاربران هستند. کاردانو (ADA) نیز علاقه قابل توجهی دریافت کرده است که احتمالاً به دلیل پیشرفت های فنی مانند راه حل مقیاس بندی Hydra و پیشنهاد حاکمیت CIP 1694 است.
علاقه بخش دیفای عمدتاً در ترا کلاسیک (LUNC) متمرکز بود، که احتمالاً به دلیل رویدادهایی مانند سوزاندن 2.65 میلیارد توکن LUNC بایننس به ارزش 236 هزار دلار، و انتشار Alliance، یک پروتکل تجاری بازده متقابل زنجیره ای، توسط ترافرم لبز بود.
هوش مصنوعی و بیگ دیتا در ماه ژوئن، پس از غوغای هوش مصنوعی در ماه های فوریه و مارس، بازدهی قابل توجهی را شاهد بودند. سینگیولاریتی (AGIX) و فچ ای آی (FET) پس از جهش تقریبا 40 درصدی از پایین ترین سطح قیمت خود در اواسط ژوئن، بیشترین بازدیدها را دریافت کردند.
میم کوین PEPE به لیست رمزارزهای برتر اضافه شده به واچ لیست کاربران کوین مارکت کپ، در کنار سایر میم کوین های معروف مانند Dogecoin و Shiba Inu اضافه شد.
فعال ترین جوامع با بیشترین سطح تمایل
بخش بیشترین تعامل (لایکها، پستها و نظرات) در انجمن کوین مارکت کپ، شامل الگوهای رفتاری است که با شاخص “بیشترین بازدیدکنندهها” منطبق است. فصل سوداگرانه میم کوینها در ماه های آوریل و می باعث شد که میم کوینهایی مانند PEPE، SNEK و LADYS رشدهای انفجاری را در این بخش تجربه کردند.
برترین رمزارزها از نظر رشد قیمتی در نیم سال اول سال 2023 عبارتند از توکن های اکوسیستم آربیتروم مانند پندل (PENDLE) که توکن آن در بایننس لانچپول پخش شد و در شبکه های رادیانت کپیتال (RDNT) و شبکه هوشمند بایننس راه اندازی شد. دیگر برندگان از نظر رشد قیمت عبارتند از دیون پروتکل (DIONE)، یک بلاک چین L1 در توسعه انرژی های تجدیدپذیر، که اخیرا نسخه آزمایشی شبکه اودیسه خود را راه اندازی کرد و کانفلاکس (CFX) که از سوی دولت هنگ کنگ به عنوان “تنها طرح قانونی سازگار، عمومی، و خاص برای بلاکچین معرفی شده است. دیگر رمزارزها با رشدهای قیمتی برتر عبارتند از توکنهای مرتبط با هوش مصنوعی مانند سینگیولاریتی (AGIX) و رندر (RNDR).
فصل 4: موضوعات کلیدی برای نیم سال دوم 2023
ETFهای بیت کوین
در ژوئن 2023، بلک راک، بزرگترین شرکت مدیریت دارایی جهان، درخواست یک ETF بیت کوین را ارائه کرد و انتظارات بیشتری را برای تایید ETF بیت کوین توسط SEC در ایالات متحده ایجاد کرد. اگر این ETFها چراغ سبز دریافت کنند، می توانند با ارائه محصولات تنظیم شده برای تخصیص دارایی، تقاضای سرمایه گذاران نهادی قابل توجهی را باز کنند. در سطح جهانی، ETFها و ETPهای کریپتو کنونی حدود 9.5 میلیارد دلار دارایی دریافت کرده اند. هنگامی که بازار ایالات متحده با تأییدیه های جدید ETF بیت کوین باز شود، افزایش تقاضا برای بیت کوین می تواند قیمت آن را به طور قابل توجهی فراتر از سطح ATH آن برساند.
شبکه های زیرساخت عمومی غیرمتمرکز
یکی دیگر از روایتهای پرطرفدار، زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePIN) است که راهحلهایی برای اشتراکگذاری و دسترسی به داراییهای فیزیکی یا خدماتی مانند انبارداری و شبکههای داده ارائه میکند. سازندگان این شبکه ها و یا کاربران آنها با توکنها تشویق میشوند و دسترسی از طریق قرار دادن، سوزاندن یا خرید این توکنها یا NFTهای آنها تسهیل میشود.
اگرچه این شبکهها هنوز در مراحل اولیه گسترش خود است، چشم انداز DePIN در حال حاضر شامل چندین بازیگر قابل توجه از جمله هلیوم (زیرساخت بی سیم غیرمتمرکز)، IoTeX (مرکز اینترنت اشیا) و Filecoin (ذخیره سازی غیرمتمرکز) می شود.
دارایی های دنیای واقعی
امروزه، اکوسیستمی از پروژهها وجود دارد که بر روی تبدیل داراییهای دنیای واقعی (RWAها) کار میکنند. برای مثال بازارهای اعتباری مانند میپل فایننس (Maple Finance) و گلدفینچ (Goldfinch) به کسبوکارها اجازه میدهند از دیفای برای تأمین مالی و دریافت وامهای مختلف استفاده کنند. برخی از پلتفرمها نیز بر روی توکنسازی RWAها تمرکز کردهاند، از جمله در حوزه املاک و مستغلات، کلکسیونها، سهام، مالکیت معنوی و موارد دیگری که میتوان آنها را با دردسر کمتری در بلاکچین معامله کرد.
انتظار میرود که نیم سال دوم 2023 و بعد از آن، شاهد جنب و جوش بیشتری در فضای RWAها باشیم و اولین محصولات و خدمات آماده مصرف کننده تا پایان سال عرضه شوند.
مشتقات استیکینگ نقدینگی
مشتقات استیکینگ نقدینگی (LSD) در نیمه اول سال 2023 افزایش چشمگیری در فعالیت داشتند که عمدتاً به دلیل ارتقای Shapella اتریوم بود، به طوری که رهبران بازار مانند Lido و Rocket Pool به ترتیب شاهد افزایش 138 درصدی و 220 درصدی ارزش کل قفل شده (TVL) خود در نیم سال اول بودند. تا پایان ماه ژوئن، پلتفرمهای LSD بیش از یک سوم تراکنشهای شبکه اتریوم را ایمن کرده بودند و Lido تقریباً ۷۵ درصد از این میزان سهم داشت.
استیک مجدد یا ReStaking
در نیم سال اول 2023، استیک مجدد به عنوان یک موضوع امیدوارکننده، پس از معرفی آیگن لیر (EigenLayer)، پدیدار شد. آیگن لیر یک پلتفرم میانافزاری است که اجازه میدهد توکنهای ETH استیک شده یا توکنهای نقدینگی ETH مورد استفاده مجدد قرار گیرند. این به کاربران امکان میدهد تا با استفاده از این توکنها در جای دیگر، سود بیشتری از داراییهای خود کسب کنند و در عین حال برای بازار جدیدی امنیت را فراهم کنند.
- بیشتر بخوانید: ایردراپ EigenLayer | آموزش دریافت ایردراپ احتمالی آیگن لیر
در ژوئن 2023، قراردادهای هوشمند استیک مجدد EigenLayer به کار گرفته شد و در عرض یک روز پس از راه اندازی شبکه اصلی به حداکثر محدودیت های خود رسید، که نشان دهنده تقاضای قابل توجهی برای سرویس های استیک مجدد است. این پلت فرم به زودی قرار است ظرفیت بازسازی LST خود را افزایش دهد، که به طور بالقوه دروازه ها را به روی موج جدیدی از پروژه هاباز می کند.
ZkSync
در سال 2023، zkSync به عنوان یک راه حل محبوب لایه 2 مبتنی بر اتریوم و رقیبی قوی برای رول آپهای آپتیمستیک موجود اتریوم، از جمله Optimism و Arbitrum ظاهر شد. zk-Sync به عنوان یک راه حل با دانش صفر (zkRollup)، از فناوری دانش صفر برای تخلیه ترافیک از اتریوم به لایه دوم استفاده می کند. این موضوع نه تنها به افزایش توان عملیاتی اتریوم کمک می کند، بلکه مجموعه ای از برنامه های کاربردی جدید را نیز فعال می کند.
در مارس 2023، zkSync شبکه اصلی خود را با zkSync Era راهاندازی کرد، که اولین ماشین مجازی اتریوم با دانش صفر بود که به مرحله توسعه شبکه اصلی خود رسید. به گفته L2beat، از زمان راه اندازی، ارزش کل قفل شده (TVL) روی پلتفرم به طور قابل توجهی افزایش یافته و تا پایان نیمه اول 2023 به 686 میلیون دلار رسیده است. این پروژه دقیقاً پس از Arbitrum (5.66 میلیارد دلار) و Optimism (2.12 میلیارد دلار) قرار دارد. این پلتفرم هم اکنون دارای بیش از 1.1 میلیون کیف پول منحصربهفرد است.
- بیشتر بخوانید: رول آپ چیست؟
بلاک چین های مدولار (سلستیا)
در حال حاضر در اکثر بلاکچین های لایه 1، یکپارچه هستند؛ بدین معنی که اجرا، در دسترس بودن داده ها، امنیت و توافق بر روی یک زنجیره واحد انجام میشود. این موضوع منجر به مجموعهای از محدودیتها پیرامون کارایی شبکه میشود که ناشی از سهگانه بلاکچین “عدم تمرکز، امنیت و مقیاسپذیری” است.
بلاک چین های مدولار، مانند سلستیا، با جداسازی بلاکچینها به سه لایه اجرا، تسویه، اجماع و در دسترس بودن داده ها، هدف مقابله با این چالش را دارند. این پلتفرم در دسترس بودن دادهها و لایه های اجماع مدولار را در اختیار توسعه دهندگان قرار می دهد که می توانند توسط نرم افزارهای غیرمتمرکز و زنجیره های جانبی برای توسعه بوت استرپها استفاده شوند. در همین حال، پلتفرمهای دیگری برای ارائه محیطهای اجرایی مدولار و لایههای تسویه – از جمله Rollkit (تسویه) و سوخت (اجرا) پدید آمدهاند. این پلتفرمها و موارد دیگر با هم میتوانند به بهبود بلاکچینهای یکپارچه موجود – از جمله اتریوم و سولانا کمک کنند.
تحولات ورشکستگی صرافی FTX
پس از فروپاشی صرافی FTX در سال گذشته، سپرده گذاران آن برای ماه ها در بلاتکلیفی قرار دارند؛ زیرا مشخص نیست که این صرافی چگونه میخواهد بدهی تقریباً 9 میلیارد دلاری خود را جبران کند. در ژانویه، مشخص شد که بیش از 5 میلیارد دلار دارایی نقدی در منابع مختلف صرافی ذخیره شده است. این رقم تا آوریل 2023 به بیش از 7.3 میلیارد دلار افزایش یافت که خبر نسبتا خوبی برای مشتریان طلبکار FTX است. گویا روند ورشکستگی اکنون در مسیر درستی پیش میرود، زیرا اخیراً شرکت بازسازیکننده که پرونده ورشکستگی FTX را نیز مدیریت میکند با طلبکاران تماس گرفته و «تاریخ بازپرداخت مشتریان» را در 29 سپتامبر 2023 اعلام کرده است.
- بیشتر بخوانید: ماجرای سقوط FTX
فصل 5: کاربران کریپتو در سراسر جهان
در نیمه اول سال 2023، تفاوتهای منطقهای در زمینهها و بخشهای مختلف ارزهای دیجیتال معنیدار نبود.
بیت کوین (BTC) همچنان پربازدیدترین کریپتو در تمام مناطق در نیمه اول سال 2023 است، روندی مشابه که از سه ماهه چهارم سال 2022 در جریان است. این برتری همچنین در تسلط بیت کوین (BTC.D) بر آلتکوین ها نیز منعکس شده است، سهم بازار بیت کوین از 40.09% در ابتدای سال به 50.31% رسیده است. این افزایش را می توان به رویدادهایی مانند برنامه ETF بلک راک و هاوینگ بعدی بیت کوین نسبت داد.
شیبا اینو (SHIB) در کنار بیبی دوج (BabyDoge) در آمریکای جنوبی، آسیا و آفریقا، یک میم کوین محبوب باقی مانده است. پپه یک عضو تازه وارد در گروه پربازدیدترین کوین ها در هر منطقه است و توجه معامله گران ارزهای دیجیتال و سفته بازان را در تمام مناطق به جز آمریکای جنوبی به خود جلب کرده است.
در همین حال، اتریوم (ETH) همچنان یک سکه محبوب مورد علاقه در اکثر مناطق به جز آسیا و آفریقا است، در حالی که راه حل های مقیاس پذیری اتریوم مانند پالیگان (MATIC) و آربیتروم (ARB) به ترتیب در آمریکای جنوبی و سایر مناطق مورد توجه قرار گرفته اند.