مارکت کپ (Market capitalization) یا ارزش بازار یکی از مهم ترین شاخص ها برای ارزیابی و رتبه بندی ارزهای دیجیتال است. این شاخص اطلاعات مفیدی درباره رمزارزها به ما می‌دهد. از این رو لازم است که سرمایه‌گذاران قبل از خرید رمزارز و سرمایه‌گذاری در کریپتو با این موضوع آشنایی کامل داشته باشند. اما مارکت کپ چیست؟ چگونه محاسبه می‌شود و چه کاربردی دارد؟
مارکت کپ یا ارزش بازار چیست؟
در صنعت بلاکچین و کریپتو، اصطلاح ارزش بازار (یا مارکت کپ) معیاری است که اندازه نسبی یک ارز دیجیتال را نشان می‌دهد. دانستن ارزش بازار ارزهای دیجیتال ممکن است برای تشخیص پتانسیل یک توکن خاص مفید باشد. اگرچه ارزش بازار به نوعی نشان دهنده سطحی از مشروعیت است، اما تنها معیاری برای تجزیه و تحلیل چشم اندازهای یک پروژه است.
مارکت کپ با ضرب قیمت یک کوین یا توکن خاص در تعداد کل ارزهای در گردش (Circulating Supply) محاسبه می شود؛ یعنی طبق فرمول زیر:
ارزش بازار = قیمت فعلی * عرضه در گردش
عرضه در گردش ارز دیجیتال، به تعداد توکن های موجود در بازار اشاره دارد که برای انجام معاملات و تجارت در حال حاضر در دسترس هستند. حال بیاید برای درک بهتر به مثالی بپردازیم. به عنوان مثال، اگر هر واحد از یک ارز دیجیتال با قیمت 10 دلار معامله شود و عرضه در گردش آن برابر با 50،000،000 سکه باشد، ارزش بازار این ارز دیجیتال 500،000،000 دلار خواهد بود.
500،000،000 = 10 * 50،000،000
مثالی برای بیت کوین:
با توجه به اینکه قیمت بیت کوین در زمان نگارش این مقاله برابر با 17170 دلار و عرضه در گردش آن 19،230،462 کوین است، بنابراین مارکت کپ آن 330،187،032،540 می‌شود.
330،187،032،540 = 17،170 * 19،230،462
حال با درک این فرمول درمییابیم که برای تغییر ارزش بازار یک رمزارز باید یا قیمت یا عرضه در گردش و یا هردو آنها تغییر کنند. عرضه در گردش ممکن است مثلا با استخراج ارز افزایش یابد یا توسط توکن سوزی کاهش یابد و به این طریق در ارزش بازار تاثیر بگذارد. البته همیشه تغییرات قیمت تاثیر بیشتری در مارکت کپ دارند. مثال اول را در نظر بگیرید؛ فرض کنید قیمت رمزارز از 10 دلار به 15 دلار افزایش پیدا کند، در این صورت ارزش بازار این رمزارز برابر با 750،000،000 می‌شود. یعنی 5 دلار تفاوت در قیمت باعث تغییر 250 میلیونی در ارزش بازار شد.
برای بررسی قیمت روز تتر و قیمت لحظه ای بیت کوین به وبسایت ارزینجا مراجعه کنید.
چرا ارزش بازار مهم است؟
قیمت تنها یک راه برای اندازه گیری ارزش یک ارز دیجیتال است. سرمایه‌گذاران از ارزش بازار برای بیان داستان کامل‌تر و مقایسه ارزش بین ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. مارکت کپ به عنوان یک آمار کلیدی، می تواند پتانسیل رشد یک ارز دیجیتال و ایمن بودن خرید آن را در مقایسه با سایر رمزارزها نشان دهد.
برای بررسی بیشتر، اجازه دهید ارزش بازار دو ارز دیجیتال خیالی را با هم مقایسه کنیم.
اگر رمزارز A دارای 400،000 کوین در گردش باشد و ارزش هر کوین 1 دلار باشد، ارزش بازار آن 400،000 دلار است.
اگر رمزارز B دارای 100،000 کوین در گردش باشد و ارزش هر کوین 2 دلار باشد، ارزش بازار آن 200،000 دلار است.
همانطور که می‌بینید، با اینکه قیمت رمزارز B بالاتر از ارز دیجیتال A است، ارزش کلی ارز دیجیتال A دو برابر ارز دیجیتال B است. با این حال، توجه به این نکته نیز مهم است که ارزش بازار بسیاری از ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات آنها می تواند به طور چشمگیری تغییر کند.
ارزش بازار اطلاعات زیادی در مورد هر ارز دیجیتال موجود در بازار به ما می دهد. این معیار به ما نشان می دهد که جهان چگونه به یک ارز دیجیتال خاص و تسلط آن بر رقبای خود نگاه می کند. کریپتوهایی با ارزش بازار بزرگ‌تر اغلب سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب می‌کنند، زیرا جذاب‌تر از سایر ارزهای رمزنگاری شده هستند. می‌توان این جذابیت بیشتر را به ثبات بیشتر آنها مربوط دانست. زیرا رمزارز های با ارزش بازار بزرگ مانند کشتی های بزرگ هستند، هر دو در برخورد با تلاطم کمتر متشنج می‌شوند. به همین دلایل، معمولاً هنگام رتبه بندی ارزهای دیجیتال از ارزش بازار استفاده می شود.
کیف پول دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟
طبقه بندی کریپتو بر اساس ارزش بازار
ارزهای دیجیتال بر اساس ارزش بازار خود به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند:
مگا کپ Mega-cap
مگا کپ فقط شامل دو ارز دیجیتال است: بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH). در زمان نگارش این مقاله، BTC دارای ارزش بازاری حدود 330 میلیارد دلار است، در حالی که ETH دارای ارزش بازار تقریبی 156 میلیارد دلار است.
کپ بزرگ Large-cap
این دسته شامل ارزهای دیجیتال با ارزش بیش از 10 میلیارد دلار است. این رمزارزها به عنوان سرمایه گذاری های کم ریسک در نظر گرفته می شوند زیرا سابقه ریسک و پاداش قوی دارند. چند نمونه از ارزهای دیجیتال با ارزش بالا (Large-cap) عبارتند از تتر(USDT)، بایننس کوین، ریپل، کاردانو (ADA). بسیاری از ارزهای دیجیتال با ارزش بالا به دلیل توانایی آنها در پایدار ماندن ارزش، نسبتاًکوین های پایداری هستند.
کپ متوسط Medium-cap
بخشی با سرمایه متوسط دارای ارزش بازاری بین 1 تا 10 میلیارد دلار است. سرمایه گذاران این دسته را کوین‌های پر ریسک و با پاداش بالا به دلیل پتانسیل استفاده نشده، در نظر می گیرند. پالیگان (MATIC)، دای (DAI)، شیبا اینو (SHIB) و لایت کوین (LTC) برخی از محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال با ارزش متوسط (در زمان نگارش) هستند.
کپ کوچک Small-cap
ارزهای دیجیتال با مارکت کپ کوچک دارای بالاترین سطح ریسک هستند. ارزش بازار آنها کمتر از 1 میلیارد دلار است. بسیاری از پروژه‌های ارزهای دیجیتال؛ مانند چیلیز (CHZ)، نئو (NEO) و تزوس (XTZ) در این دسته قرار می‌گیرند.
ارزش بازار یک معیار مفید برای مقایسه ارزش کل ارزهای دیجیتال است، اما روندهای بازار، ثبات یک ارز دیجیتال و وضعیت مالی شما، همه باید هنگام سنجش ریسک هر سرمایه گذاری در نظر گرفته شوند. در زمان نگارش مقاله ارزش بازار کریپتو (مجموع مارکت کپ رمزارزهای شناخته شده و دارای قیمت) حدود 857 میلیارد دلار است و همچنان بیت کوین در رتبه اول و اتریوم در رتبه دوم قرار دارد. ناگفته نماند که ارزش بازار ارزهای دیجیتال در اوج خود تا حدود 3 تریلیارد دلار نیز رسید.
