مثلث حیات بلاکچین
بلاکچین قطعا تکنولوژی انقلابی قرن بیست و یکم است. حتی اگر تا الان درزندگی خود تاثیر نداشته مطمئن باشید که بزودی باها آن درگیر میشوید. تا به امروز همه از مزایای بلاکچین و رمزارزها زدهاند، اما بزرگترین ایراد بلاکچین که احتمالا هیچوقت کامل حل نشود، مثلث حیات بلاکچین سه وجه اصلی و تاثیرگذار هر بلاکچین است. مثلثی متشکل از امنیت، عدم تمرکز و مقیاس پذیری.
بطور خلاصه، این مسئله بیان میکند که شما نمیتوانید هر سه این قابلیتها رو همزمان و کامل اجرا کنید. اولین بار ویتالیک بوترین به این مشکل اشاره کرد و همونجا بود که بروزرسانی مرج اتریوم هم مطرح شد.
چرا مثلث بلاکچین وجود دارد؟
اصلیترین دلیل وجود بلاکچینها، استفاده کاربردی از آنها است. اگر قرار بود از رمزارزها فقط بهعنوان دارایی استفاده بشود، بیت کوین کافی بود! اما بلاکچین و کریپتو به زندگی ما آمدند تا شفافتر و عادلانهتر زندگی کنیم و قدرت بین همه مردم عادلانه تقسیم بشه.
مزیت اصلی بلاکچین به رقباش غیرمتمرکز بودنشه، پس به هیچ وجه نمیشود از شرط عدم تمرکز یا غیرمتمرکز بودن گذشت. درست است که ریپل یک بلاکچین متمرکز و به شدت پرطرفدار است اما دلیل درگیری چندین و چند سالهاش با سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا یا همان SEC همین مسئله است. امنیت بالاتر نسبت به بانکها و سایر موسسات مالی هم تا به امروز از مهمترین دلایل استفاده مردم از رمزارزها بوده پس از این شرط هم نمیشه گذشت. اما مقیاس پذیری …
مقیاس پذیری چالش اصلی بلاکچینها است و به معنای امکان انجام هرچه بیشتر و سریعتر تراکنشها در واحد زمان است؛ راه حلهای زیادی برای آن پیشنهاد شده که هیچ کدام کامل نبودند. برای درک کردن عمق مشکل بدانید که بیت کوین در هر ثانیه بین 3 تا 7 تا تراکنش انجام میدهد و اتریوم هم تا 20 تراکنش، اما سامانه بانکی ویزا 24000 تا …
همین الان که در این مورد داریم صحبت می کنیم شبکه سولانا از نظر تئوری میتواند 710 هزار تراکنش در ثانیه را ثبت کند، اما از نظر عملی هیچ وقت نتوانست حتی به این عدد نزدیک شود. مشکل دیگر سولانا این است که از مثلث بلاکچین، امنیت را فدای سرعت کرده است به همین دلیل به دفعات شبکهاش به مشکل خورده و غیرفعال شده است.
راه حلهای مقیاسپذیری
1- شاردینگ یا بخش پذیری: با این راه حل هر بلاکچین به بلاکچینهای کوچکتری تقسیم میشود که تراکنشها رو بصورت موازی انجام میدهند. این راه حل روی بلاکچین اصلی پیاده میشود.
2- مکانیزم اجماع: یکی ازدلایل توان پردازشی پایین شبکه بیت کوین، مکانیزم اجماع اونه که البته دلیل امنیت بالا بیت کوین هم هست. بههرحال میشه که با استفاده از مکانیزمهای متفاوت و جدیدتر مقیاسپذیری رو افرایش داد اما به شرطی که مثل سولانا روی امنیت تاثیری نداشته باشد. تو قسمت های بعدی درباره انواع مکانیزم های اجماع بیشتر صحبت می کنیم.
3- راهحلهای لایه دوم و ساید چینها: پروتکلهای لایه دوم مثل آربیتروم برای اتریوم، میتوانند سرعت رو خیلی بالا ببرن و عملکرد شبکه رو بهینه کنند. همچنین میتونیم رو لایههای دوم وسایدچینها از قوانین و مکانیزم اجماع و الگوریتمهای متفاوتی نسبت به لایه اول استفاده کنیم که مزیت بزرگی است. برای مثال شبکه پالیگان یک ساید چین یا شبکهی موازی با شبکه اصلی اتریوم است. زمانی که اتریوم به شدت گران و کند بود، پالیگان با کارمزدهای چند دهم دلاریاش، سرعت بالاش و امنیتی که بواسطه شبکه اصلی اتریوم تضمین شده بود توانست حسابی خودش رو جا بیاندازد.