زنجیره جانبی یا sidechain چیست؟
زنجیره جانبی یا Sidechain، مفهومی است که اولین بار در سال 2014 توسط چندین توسعه دهنده سرشناس حوزه بلاکچین و ارزهای دیجیتال مطرح شد. Sidechain یک بلاکچین جدا شده از بلاکچین اصلی است که کاربران را قادر میسازد تا به طور ایمن توکنها و سایر داراییهای دیجیتال خود را بین بلاکچینها جابهجا کنند و سپس در صورت نیاز به بلاکچین اصلی متصل شوند. از طریق این فرایند، شبکه بلاکچین اولیه عملکرد و سرعت بیشتری خواهد داشت؛ زیرا زنجیره جانبی به طور مستقل از زنجیره اصلی کار میکند.
هدفی که زنجیرههای جانبی برای آن ایجاد شدند، “بهبود ویژگیهای بلاکچین” بود. زنجیرههای جانبی را میتوان برای یک کار خاص برنامه ریزی کرد. آنها میتوانند وظایف مختلفی مانند “بهبود کارایی پردازش” یا “بهینهسازی برای سرعتهای بالاتر برای محاسبات بزرگتر” را بر عهده بگیرند. از این رو، از زنجیرههای جانبی میتوان برای مدیریت بلاکچینهای تجاری استفاده کرد.
مکانیسم زنجیرههای جانبی
Sidechain یک دفتر کل جداگانه دارد که از طریق یک peg (نوعی ارتباط) دو طرفه به بلاکچین مادر (اصلی) خود متصل میشود و peg دو طرفه امکان مبادله داراییهای کریپتو را با نرخ خودکار بین آنها فراهم میکند. فرایند انتقال داراییها از زنجیره مادر به زنجیره جانبی ابتدا شامل انتقال توکنها به یک آدرس خروجی است، جایی که این توکنها قفل میشوند تا کاربر نتواند آنها را در جای دیگری خرج کند. پس از یک دوره انتظار، توکنها در زنجیره جانبی آزاد میشوند و به کاربر اجازه دسترسی و خرج کردن آنها داده میشود. رویه معکوس زمانی اتفاق میافتد که توکنها از زنجیره جانبی به زنجیره اصلی منتقل شوند.
ویژگیهای تکنولوژیکی زنجیره های جانبی
فدراسیون ها
فدراسیون به گروهی از مؤسسات و افراد گفته میشود که به عنوان یک نقطه انتقال بین زنجیره اصلی و زنجیره جانبی عمل میکنند. فدراسیون تصمیم میگیرد چه زمانی توکنهای ارسالی را قفل کرده و چه زمانی آنها را آزاد کند. توسعه دهندگان زنجیرههای جانبی مسئول انتخاب تشکیل دهندگان فدراسیون هستند. سازندگان زنجیره جانبی همچنین انتخاب میکنند که کدام سرورها برای فدراسیون استفاده شوند. اشکال استفاده از فدراسیونها این است که یک لایه دیگر بین زنجیره های جانبی و زنجیره اصلی اضافه میکند.
امنیت
مزیت اصلی زنجیره های جانبی استقلال آنها از زنجیره اصلی است. این موضوع به عنوان یک مزیت محسوب میشود؛ زیرا زنجیره های جانبی میتوانند امنیت خود را به طور جداگانه مدیریت کنند. اگر مشکلی در زنجیره جانبی رخ دهد، هیچ تأثیری روی زنجیره اصلی نخواهد داشت.
زنجیره های جانبی ماینرهای خاص خود را دارند که میتوانند از طریق استخراج ادغام شده پاداش دریافت کنند. این جنبه زنجیره های جانبی مختص زمانی است که دو ارز دیجیتال متفاوت از الگوریتم مشابهی استفاده میکنند.
مزایای زنجیره های جانبی
زنجیرههای جانبی، تعامل و ارتباط شبکهها و ارزهای دیجیتال را ممکن و سادهتر میکنند. آنها همچنین به عنوان یک بستر آزمایشی برای توسعه دهندگان عمل میکنند تا نسخه بتا بهروزرسانی نرم افزار یا آلتکوینهای خود را قبل از معرفی آنها به زنجیره اصلی، تست و منتشر کنند.
رویههای بانکداری سنتی مانند عرضه و ردیابی مالکیت سهام را میتوان در ابتدا روی زنجیرههای جانبی قبل از انتقال آنها به زنجیرههای اصلی آزمایش کرد. اگر بتوان مکانیسمهای امنیتی زنجیرههای جانبی را بهبود بخشید، فناوری آنها میتواند انفجاری را در بحث مقیاس پذیری ایجاد کند.
زنجیرههای جانبی عملکرد بلاکچینهای اصلی هنگامی که با حجم تراکنشهای بسیار بزرگتری مواجه میشوند را بهبود میبخشند؛ زیرا بخشی از بار شبکه را بر عهده میگیرند.
علیرغم این راهحلهای ممکن و امتیازاتی که زنجیرههای جانبی میتوانند به یک شبکه بیاورند، پیادهسازی آنها در شبکه بیت کوین هنوز مورد بحث است؛ زیرا هنوز مسائلی مانند امنیت و تمرکز وجود دارند که باید مورد توجه قرار گیرند.
معایب زنجیره های جانبی
ارتباط و هماهنگی بین زنجیرههای جانبی و زنجیره اصلی ممکن است به عنوان یک مشکل مطرح شود. اگر این ارتباط به درستی برقرار نشود، ممکن است داراییها مفقود شوند یا از دسترس خارج شوند. همچنین در برخی از زنجیرههای جانبی، وجود فدراسیون ممکن است باعث شود که کنترل بیشتری از زنجیره به دست افراد خاصی بیفتد که این میتواند با شناسه اصلی بلاکچین، یعنی عدم تمرکز، در مغایرت باشد.
هرچند این معایب قابلیت اصلاح و بهبود دارند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تجربه کاربری، ممکن است راهکارهایی برای حل این مسائل پیدا شود.
سخن پایانی
در کمتر از دو سال، اکوسیستم بلاکچین از نظر طول زنجیره و حافظه مورد نیاز رشد بسیار زیادی داشته است. این مسئله برای برخی از دفاتر کل مشکل ایجاد کرده است، زیرا آنها با حجم عظیم شبکه دست و پنجه نرم میکردند. زنجیره های جانبی یک راه حل بالقوه برای مسئله مقیاس پذیری هستند و میتوانند پیشرفتهای بیشتری را برای ویژگیهای شبکه بلاکچین به ارمغان بیاورند. البته با توجه به سن کم این فناوری، توسعه و آزمایشات بیشتر همچنان مورد نیاز است.