کوئیک سواپ چیست؟ همه چیز درباره صرافی QuickSwap

کوئیک سواپ (QuickSwap) یک اپلیکیشن غیرمتمرکز لایه 2 بر پایه بلاک چین پالیگان (POL) است که به کاربران امکان سواپ (مبادله) توکن‌های ERC-20 را می‌دهد. در همین حال، صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) اپلیکیشن‌های مبتنی بر بلاک‌چین هستند که بخش اساسی امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را تشکیل می‌دهند.

صرافی کوئیک سواپ چیست؟

صرافی غیرمتمرکز کوئیک سواپ، در سال 2020 به‌عنوان یک DEX لایه 2 در شبکه پالیگان تأسیس شد. این صرافی برای مبادله توکن‌ها از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده می‌کند. همچنین، با اطمینان از امکان معامله ارزهای دیجیتال غیر قابل اعتماد، بدون مجوز و مقاوم در برابر سانسور، تمرکززدایی را تقویت می‌کند. این اپلیکیشن از طرفی به‌عنوان یک ” پروتکل نقدینگی خودکار دیفای ” عمل می‌کند که کاربران می‌توانند جفت توکن‌ها را به استخر نقدینگی (Liquidity Pool) اضافه نمایند و از کسانی که برای مبادله توکن‌ها از استخر استفاده می‌کنند، هزینه تراکنش دریافت کنند.

در همین حال، کاربران می‌توانند به‌طور یکپارچه هر ترکیبی از توکن‌های ERC-20 را بدون دفتر سفارش مبادله کنند. تا زمانی که یک استخر نقدینگی برای آن وجود دارد، کاربران نیز می‌توانند هر جفتی را از طریق QuickSwap معامله کنند. هر فرد با ارائه یک جفت توکن، می‌تواند یک استخر نقدینگی جدید را راه‌اندازی کرده و از سایر شرکت‌کنندگان هزینه تراکنش دریافت کند. این امر باعث می‌شود که پلتفرم مذکوربدون نیاز به اجازه شخص ثالث، غیرمتمرکز باشد.

کوئیک سواپ: رقابت با یونی سواپ

کوئیک سواپ همانند یونی سواپ (UNI)، از پیش‌گامان استفاده از AMM است و با پروتکل‌های مشابهی در مورد نقدینگی، عملکرد مشابه یونی سواپ را ارائه می‌دهد. با این تفاوت که بر روی یک راه‌حل مقیاس‌پذیری لایه 2 (پالیگان) ساخته شده است. این در حالی است که یونی سواپ بر روی یک بلاک چین لایه ۱ یعنی بلاکچین اتریوم (ETH) ساخته شده است.

در ادامه، توکن کوئیک (QUICK)، توکن بومی پلتفرم ذکر شده است که از نوع ERC-20 محسوب می‌شود. این توکن دارای دو کاربرد است: حاکمیت (governance) و استیکینگ (staking). مدل حاکمیت کوئیک سواپ به دارندگان توکن QUICK امکان ارائه پیشنهاد برای ایجاد تغییر در پروتکل و همچنین رأی دادن در مورد مسائل مختلفی که بر عملکرد آن تأثیر می‌گذارند را می‌دهد.

مقایسه کوئیک سواپ با یونی سواپ

کوئیک سواپ، یک فورک از یونی سواپ است، چرا که از همان مدل استخر نقدینگی استفاده می‌کند. تفاوت آن‌ها در این است که مورد اول بر روی پالیگان ساخته شده است، در حالی که دیگری بر روی اتریوم. این موضوع باعث می‌شود تا کاربران با دسترسی به کد تجزیه‌ و تحلیل شده Uniswap برای ارتقاء امنیت استفاده کنند. در کنار آن نیز از تراکنش‌های با سرعت بالا و هزینه گس (Gas Fee) نزدیک به صفر که توسط شبکه Polygon ارائه می‌شود، بهره‌مند شوند.

کوئیک سواپ چگونه کار می‌کند؟

کوئیک سواپ از مدل AMM برای فراهم کردن استخرهای توکن، جهت انجام مبادلات، استیک کردن و تأمین نقدینگی استفاده می‌کند.

ویژگی های صرافی کوئیک سواپ

ویژگی‌های کلیدی کوئیک سواپ که زیرساخت DEX آن‌را تشکیل می‌دهد عبارت‌ هستند از:

استخرهای نقدینگی

استخرهای نقدینگی، مجموعه‌ای از دارایی‌های دیجیتال هستند که انجام مبادله در یک DEX را ممکن می‌کنند. آن‌ها یک جزء حیاتی در دیفای هستند، زیرا نقدینگی لازم برای اجراء معاملات در DEXها را فراهم می‌کنند. در همین حال، برای ایجاد استخرهای نقدینگی، کاربران باید رمزارزهای خود را در قراردادهای هوشمند (Smart Contract) پروتکل قفل کنند. این اقدام باعث می‌شود تا دیگران بتوانند از دارایی‌های قفل شده استفاده کنند. کسانی که نقدینگی را تأمین می‌کنند (تأمین کنندگان نقدینگی)، در مقابل تأمین نقدینگی، بخشی از هزینه تراکنش انجام گرفته توسط کاربران را دریافت می‌کنند. تأمین‌کنندگان نقدینگی، 0.25 درصد از هزینه معاملات را نسبت به سهم خود از Liquidity Pool دریافت می‌کنند.

یکی دیگر از ویژگی‌های جالب QuickSwap تغییر روش معامله از طریق دفتر سفارش‌ها (Order Book) است. به‌طور سنتی، صرافی‌ها برای معاملات سواپ از دفتر سفارش‌ها استفاده می‌کردند. دفتر سفارش‌ها مجموعه‌ای از سفارش‌های خرید و فروش در زمان واقعی است که در آن، خریداران، قیمتی که تمایل دارند پرداخت کنند را تعیین می‌کنند، سفارش خود را با آن قیمت ارائه می‌دهند و سپس منتظر تحقق سفارش خود می‌مانند.

انقلاب در معاملات توکن با قراردادهای هوشمند

هنگامی که سفارش فروش یک فروشنده با آن قیمت مطابقت کند، سفارش اجرایی می‌شود. در همین راستا، استفاده از دفتر سفارشات اغلب تجربه کاربری نامطلوبی را ایجاد می‌کند. از جمله دلایل این کاربری نامطلوب، زمان انتظار طولانی، کمبود نقدینگی یا عدم اجراء سفارش، وابستگی به یک شخص ثالث برای کمک به تحقق سفارش‌ها و همچنین افزایش احتمال کلاهبرداری و هک شدن است.

بر این اساس، کوییک سواپ این کار را به‌طور خودکار از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌دهد و به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن‌های ERC-20 را مبادله کنند. زمانی که یک کاربر می‌خواهد یک توکن را با یک رمزارز دیگر مبادله کند، توکن‌های انتخابی خود را به قرارداد هوشمند کوئیک سواپ ارسال می‌کند. سپس Smart Contract، مقدار توکن دوم را که کاربر بر اساس قیمت فعلی بازار دریافت می‌کند، بدون تکیه بر درخواست‌های خرید و فروش شخص ثالث برای توکن مورد معامله، محاسبه می‌کند. تعیین قیمت نیز توسط ” مدل AMM کوئیک سواپ ” انجام می‌شود.

بازارساز خودکار

مدل AMM کوئیک سواپ، قیمت دارایی‌ها را تعیین کرده و نقدینگی لازم را فراهم می‌کند. در واقع، این دسترسی به نقدینگی را از طریق الگوریتم خود، دموکراتیزه می‌کند. بازارساز خودکار Quick Swap مانند یک ربات مالی یا کد است که می‌تواند یک قیمت را بین دو دارایی پیشنهاد دهد. در این‌جا، به‌جای استفاده سنتی از دفتر سفارش، از دارایی‌های موجود در استخر نقدینگی برای تعیین قیمت استفاده می‌شود. این فرایند، برنامه‌ریزی شده است و امکان دسترسی سریع به نقدینگی را فراهم می‌کند، زیرا الگوریتم همیشه می‌تواند قیمتی را برای یک کاربر اعلام کند. با این رویکرد، تراکنش می‌تواند بدون انتظار برای طرف دیگر انجام شود. تا زمانی‌که نقدینگی کافی در استخر مشخص موجود باشد، معاملات قابل اجراء هستند.

از طرفی، کوئیک سواپ برای هر معامله‌ای که در پلتفرم صورت می‌گیرد، یک کارمزد تراکنش اندک به میزان 0.3 درصد و کارمزد گس تقریباً نزدیک به صفر دریافت می‌کند. بر این اساس، تأمین‌کنندگان نقدینگی هزینه‌های ایجاد شده توسط مبادله را دریافت می‌کنند.

ضرر ناپایدار

از ریسک‌هایی که تأمین‌کنندگان نقدینگی برای بازارسازان خودکار مانند QuickSwap، یونی سواپ و سایر پلتفرم‌های دیفای، با آن مواجه می‌شوند، خطر ضرر ناپایدار (Impermanent loss) است. ضرر ناپایدار زمانی رخ می‌دهد که یک تأمین‌کننده نقدینگی توکن‌ها را به یک استخر نقدینگی ارائه می‌دهد و قیمت رمزارز واریزی در مقایسه با زمان واریز آن تغییر می‌کند. در همین حال، تأمین‌کنندگان نقدینگی ملزم به قرار دادن هر دو دارایی از جفت معاملاتی در یک استخر نقدینگی هستند. به‌عنوان‌ مثال، در یک استخر ETH/DAI، زمانی‌که معاملات موجب کاهش مقدار ETH در استخر و افزایش قیمت آن می‌شود، تأمین‌کننده نقدینگی از ضرر ناپایدار رنج می‌برد. چرا که در حال حاضر اتریوم کمتری را نگه می‌دارد و ارزش آن افزایش یافته است.

این ضرر، به مثابه ضرر ناپایدار خوانده می‌شود، زیرا قیمت اتریوم ممکن است به میزان زمان واریزی بازگردد و کارمزدهای دریافتی از مبادله حتی ممکن است از خسارت، پوشش داده شود. از این رو، ریسک مذکور را باید به‌عنوان یک عامل مهم در نظر گرفت.

نحوه استفاده از صرافی Quick Swap

• کوئیک سواپ را در مرورگر باز کرده و با یک کیف پول پشتیبانی شده توسط پالیگان، مانند متامسک (MetaMask)، به آن متصل شوید. اطمینان حاصل کنید که در کیف پول خود مقداری رمزارز بومی پالیگان در اختیار دارید.
• بر روی تب ” Swap ” در نوار پیمایش کلیک کنید و جفت توکن مورد نظر را برای مبادله انتخاب نمایید.
• گفتنی است که POL به‌عنوان توکن پیش‌فرض نمایش داده می‌شود، اما شما می‌توانید به‌جای آن هر توکن ERC-20 دیگری را وارد کنید. سپس توکنی که می‌خواهید مبادله کنید و توکنی که می‌خواهید دریافت کنید را وارد نمایید.
• بر روی دکمه ” Swap ” کلیک کرده و مبادله را انجام دهید و تراکنش را با ورود به کیف پول تأیید کنید.

آینده‌ صرافی‌های غیر متمرکز

صرافی‌های غیرمتمرکز به‌دلیل علاقه‌مندی روزافزون به DeFi در سال‌های اخیر، محبوبیت بیشتری به دست آورده‌اند. همچنین، DEXها به کاربران اجازه می‌دهند تا بدون نیاز به واسطه‌ها یا صرافی‌های متمرکز (CEX)، رمزارزها را معامله کنند و از امنیت، شفافیت و کنترل بیشتری بر روی دارایی‌های خود برخوردار شوند. تا زمانی که اکوسیستم مالی غیرمتمرکز به رشد خود ادامه دهد، آینده صرافی‌های غیرمتمرکز امیدوارکننده به نظر می‌رسد. ازسویی، رشد تعامل پذیری میان زنجیره‌ای (cross-chain interoperability) یکی از موضوعاتی است که به احتمال زیاد ادامه خواهد داشت. در این حال، اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز در حال حاضر بر روی تنها یک بلاکچین کار می‌کنند. بااین‌وجود، توانایی معامله دارایی‌ها بین بلاک‌چین‌های مختلف در حال رشد است. این موضوع باعث افزایش نوآوری و دسترسی به دارایی‌های متنوع‌تر می‌شود.

در ادامه، صرافی‌های غیرمتمرکز در حال یکپارچه‌سازی با سایر اپلیکیشن‌های دیفای مانند پروتکل‌های وام‌دهی، پلتفرم‌های ییلد فارمینگ (Yield Farming) و بازارهای پیش‌بینی هستند. به این ترتیب کاربران قادر به انتقال دارایی‌ها بین اپلیکیشن‌ها در یک اکوسیستم دیفای با اتصال بهتر و با استفاده آسان‌تر خواهند بود. در این راستا، نمونه‌هایی مانند کوئیک سواپ، برای معامله رمزارزها منافع قابل توجهی را به کاربران خود ارائه می‌دهند. با افزایش قابلیت‌های آن‌ها، تعداد کاربران، دارایی‌ها، ارزش کل قفل شده (TVL) و نوآوری آن‌ها در حال افزایش است. علاوه بر این، پروژه‌های قرارداد هوشمند مبتنی بر بلاک چین، کاربران را قادر می‌سازند تا با ناشناس بودن کامل، در یک محیط مالی غیر قابل اعتماد فعالیت کنند.

چالش‌های پیش روی صرافی‌های غیرمتمرکز

در نتیجه، موانع نظارتی متعددی وجود دارند و چون مقررات مختلفی برای صرافی‌های متمرکز در سراسر دنیا اِعمال می‌شود، به احتمال زیاد نهادهای ناظر نسبت به این نوع صرافی‌ها و سایر اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApp) در حوزه دیفای، توجه بیشتری خواهند داشت. بااین‌وجود، به دلیل این‌که پلتفرم‌های ذکر شده در یک محیط غیرمتمرکز و بدون مرز عمل می‌کنند، نامشخص است که نهادهای ناظر چگونه می‌توانند آن‌ها را کنترل کنند. افزون بر آن، یکی دیگر از زمینه‌هایی که می‌توان بهبود بخشید، تجربه کاربری است. در مقایسه با گزینه‌های متمرکز، بسیاری از کاربران، صرافی‌های غیرمتمرکز را پیچیده و چالش‌برانگیز می‌دانند. با ایجاد رابط کاربری دوستانه و یکپارچه‌سازی این صرافی‌ها با اپلیکیشن‌های موجود دیفای، می‌توان سبب شد تا صرافی‌های غیرمتمرکز، برای کاربران بیشتری قابل‌دسترس‌تر و جذاب‌تر شوند.

پرسش‌های متداول